Ægir - 01.01.1980, Page 19

Magnús Magnússon:
Selveiðar
Þegar farið var að at-
huga þessi selveiðimál, þá
kom það í ljós að í árs-
byrjun 1976 hefði verið
skipuð nefnd fyrir atbeina
Fiskifélagsins og í sam-
vinnu við sjávarútvegs-
ráðuneytið. Frá hendi Fiski-
félagsins var kosinn í
nefndina Eyjólfur ísfeld
Eyjólfsson, frá Búnaðar-
félagi íslands Hjörtur E.
Þórarinsson, frá Náttúru-
verndaráði Arnþór Garðarson, frá Rannsókna-
stofnun fiskiðnaðarins Björg Dagbjartsson, sem var
ritari nefndarinnar og frá Afurðadeild SÍS Sigurður
Markússon. Þessi nefnd vann gagnmerkt starf, og
strax til upplýsingar fyrir menn, þá skal ég geta
þess að skýrsla um þetta er í Ægi, 9. tbl. 1978 ogþær
tölur, sem að ég nefni hér eru þaðan teknar. Auk
þess hefur fiskimálastjóri nokkrar upplýsingar um
sel erlendis, þ.e.a.s. frá Skotlandi og mun ég einnig
segja lítillega frá því svæði.
Þá er það fyrst til að taka að selastofninn hér
við land er talinn vera 40 þús. dýr og er megnið af
þeim stofni landselur. Það er gert ráð fyrir eftir
Því sem rannsóknir hafa sýnt ytra og líkur eru
til að muni einnig gilda hér, að þessi 40 þús. dýr
niuni éta allt að 50 þús. tonn og þar af er talið að
séu um 30-40 þús. tonn af dýrmætum fiski, þannig
að þau eru keppinautar okkar um það sem er gott í
sjónum. Það er talið að á verði ársins 1978 þá muni
þessi fiskur, sem selurinn étur, vera að verðmæti
ca. 2-4 milljarðar, en með þeirri hækkun sem orðið
hefur á fiskafurðum síðan, þá er alveg óhætt að
§era ráð fyrir því að þarna sé um að ræða 4-5
ntilljarða eða jafnvel meira. Þá er það einnig til
taka í sambandi við frystihúsin, að þar er
geysilega mikil vinna við að tína orma úr fisk-
flökum. Frystihúsamenn setja upp, að með kaup-
gjaldi 1978, þá muni ormatínsla kosta 100-150
jnilljónir og ef við færum það til verðlags ársins
1 ar, þá er hér um að ræða kannske 300-400
ntúljónir, sem þetta kostar. Þar til viðbótar er svo
ótalið, sem er erfiðara að gera sér grein fyrir tölu-
lega, að þó að ormar séu tíndir úr fiski, þá er jafnan
eitthvað af fiski, sem ekki er hægt að gera orma-
lausan og í gegnum það hefur oft orðið verulegt
verðfall á fiski í sölu og þar að auki orðið að gefa
afslátt, og þetta er í tugum og hundruðum milljóna
sem þarna kemur til viðbótar. Af þessu má okkur
vera það ljóst, að fjölgun sels hér við land hlýtur
að verða öllum áhyggjuefni, en það sem hefur
gerst hin síðari ár er það, að víðast hvar við sjávar-
síðuna er um mannfæð að ræða og selveiði hefur
verið stunduð miklu minna en áður var, sem gerir
það að verkum að selnum fjölgar talsvert. Þar að
auki bætist við að verðfall á skinnum hefur orðið
mjög mikið og er nú ekki einusinni helmingur af því
sem það ætti að vera með hliðsjón af þeirri verð-
lagsþróun sem hér hefur verið og með hliðsjón
af því sem var á selskinnum hér áður fyrr.
Eftir rannsóknum skoskra vísindamanna, er
talið að ef að selur er ekki veiddur, muni honum
Qölga um 6-7% á ári. Það kom þannig út hjá þeim,
að á svæði sem þeir höfðu athugað nákvæmlega á
árinu 1968, taldist þeim til að væru um 55 þús.
selir. Árið 1977 var þetta svæði rannsakað aftur
nákvæmlega, en veiðar höfðu ekki verið stund-
aðar þarna og þá var talið að stofninn væri kom-
inn upp í 73 þús. dýr. Þeir áætla að á þessu
svæði muni selurinn éta 90-150 þús. tonn af fiski,
þar af er áætlað að talsverður hluti sé lax. Þessi
rannsókn hefur farið fram við Skotland, England
og írland og að nokkru leyti við Frakkland, en við
Frakkland er að vísu lítið af sel.
Ástæðan fyrir því að Sunnlendingar tóku þetta
upp var sú, að þeim hefur virst að sel sé að fjölga
og það fari ekki á milli mála að svo hefur verið.
Þeir telja að það sé mikil nauðsyn, að í það minnsta
sé haldið í horfinu þannig að um vöxt verði ekki að
ræða. Með hliðsjón af því að unnið hefur verið að
þessu máli hjá Fiskifélaginu, þá töldu Sunn-
lendingar það helstu leiðina til að þoka þessu áfram,
að flytja þetta hér inn á þingið.
Selveiðar
38. Fiskiþing felur stjórn Fiskifélagsins að beita
sér fyrir því við stjórnvöld, að fullkannað verði
hvort selurinn sé orsakavaldur þess hve mikill orm-
ur er í fiski hér við land. Að því sönnuðu, telur
þingið, að finna þurfi aðferð, sem dugir, til þess að
fækka verulega sel við strendur og útsker landsins.
ÆGIR — 7