Ægir - 01.04.1980, Qupperneq 15

arganga í stofninum stuðlaði að því, þegar inn komu
sterkari árgangar sem undirmálshumar 1977 og í
auknum mæli nýtanlegur humar 1978 og 1979, að
'Uögulegt var að fylgja þeim eftir frá ári til árs sem
greinilegum toppum í lengdardreifingunni (sjá 5.
'ttynd). Enda þótt aldur þessa humars fáist ekki
staðfestur með þessu móti, fengust aftur á móti dá-
g°ðar upplýsingar um vöxt frá ári til árs hjá humr-
um af þessari stærð. Virðist t.d. ársvöxtur humra í
nngum 35mm skjaldarlengd eða 70mm halalengd
Vera u.þ.b. 14-15% ; lengd og um 45% í þunga.
Ofangreindar athuganir gerðu það ennfremur
'leift þegar í upphafi árs 1978 (Anon, 1978)aðspá
ynr auknum aflabrögðum á Eldeyjarsvæðinu og
Varð t.d. aflinn 1979 um 400 tonn eða um 60% yfir
Ujeðaltali áranna 1974-1978 og aflinn á togtíma
túmlega 36 kg eða um 25% yfir meðaltali ofan-
greindra ára.
80
40
|l20
o
£ 80
40 h
tt
5
Q
3:
- 160
Q
í 120
U.
80
40

W-.
I
n

1977
1978
1979
25 35 43
50
A/
ynd 5.
Wð Eldey
mm SKJALDARLENGD
Fjöldi veiddra humra á togtíma eftir stœrðarflokkum
/977-/979.
Skal nú tekið annað dæmi frá öðru landshorni-
Breiðamerkurdjúpi. Veiðar í stórum stíl hófust
síðar á þessu svæði heldur en á Eldeyjarsvæðinu.
Þær hafa ennfremur verið öllu sveiflukenndari,
e.t.v. fyrir það að áhrif ,,köldu“ áranna virðast mun
meiri eins og áður sagði, t.d. árin 1968 og 1979 (sjá
6. mynd). Þá hefur nýliðun eða endurnýjun stofns-
ins verið með allt öðrum hætti á þessu svæði, t.d.
virðist hafa komið inn röð sterkra árganga í veiðina
frá og með 1974-75. Vart varð við óvenju mikið
magn undirmálshumars í lengdardreifingunni 1975
og sama var uppi á teningnum árin á eftir með há-
marki 1978. Reikna mátti því með auknum afla-
brögðum á þessu svæði eftir 1975, sem og kom í
ljós bæði í heildarafla og aíla á togtíma með há-
marki 1978 (sjá 6. mynd). Sá böggull fylgdi þó
skammrifi, að hlutfall smáhumars í aflanum jókst
að sama skapi og keyrði svo um þverbak 1978 að
flestum fannst nóg um. Enda þótt veiðin á svæðinu
hafi verið mjög mikil árin 1977-78 og verulega
meiri en æskilegt er talið á ári, er þó álitið að sjávar-
kuldi sé meginorsök aflahrunsins 1979 eins og áður
sagði.
Hér að ofan hafa verið nefnd dæmi um það hvern-
ig rannsóknir á lengdardreifingu geta verið hald-
góðar við mat á vexti yngri aldursflokka í humar-
aflanum og jafnvel við aflahorfur komandi vertíða.
Með auknum aldri og minnkandi vaxtarhraða verð-
ur aftur á móti illmögulegt að styðjast við toppa í
lengdardreifingu hvað vexti og framgangi árganga
viðvíkur. Verða því að koma til upplýsingar með
öðrum hætti.
2. Merkingartilraunir. Á árunum 1963-1975
80
60
KG/KLST
40
20
1963 '65 '70 '75
Mynd 6. Heildarafli (lonn) og afli á togtíma (kg) í Breiðamerkur-
djúpi 1963-1979.
TONN
600
400
200
ÆGIR — 191