Ægir - 01.04.1980, Síða 19

^enusi, en þar um borð var smáskrýtinn karl, sem
tindi þessi „krabbakvikindi" upp af dekkinu eftir
hvert hal og stalst til að sjóða þau á nóttunni er
kokkurinn var í fasta svefni. Karlinn át þetta með
mestu áfergju og ekki man ég til þess að nokkur
v'ldi smakka hjá honum.
Aður en við keyptum bátinn fór ég til Eyrar-
akka og leit á hvað þeir væru að gera, en
mest byggði ég á upplýsingum Vilhjálms Magn-
Uss°nar úr Höfnum, sem öll árin var með Einari á
Aðalbjörgu. í einni landlegu í marz 1958 fór ég
U* Reykjavíkur þeirra erinda að kanna undirtektir
Paverandi fiskimálastjóra við leyfi til humarveiða á
'omandi sumri. Undirtektir voru dræmar, mestar
'kur taldi fiskimálastjóri á því að ég ætlaði að hafa
untarveiðar að yfirskini, en stunda þorsk- og ýsu-
Xviðar í landhelgi. Ennfremur benti hann mérá það,
Uð Þegar væri einn maður búinn að tapa aleigunni
j* Því að reyna humarveiðar á þessu svæði (Svein-
Jörn). Hreint afsvar gaf hann þó ekki.
Þegar vertíð var lokið uppúr miðjum maí fór ég
1 fiskimálastjórá á ný og ætlaði nú að fá málið
a hreint. Tregt var með svör sem fyrr, en nú var
mer bent á að málið væri ekki síður í höndum
sjavarútvegsráðuneytisins. Mér létti nokkuð við
Petta, því ég kannaðist vel við Gunnlaug Briem
ra uneytisstjóra, hafði kynnst honum við sátta-
Serujarastörf og líkaði vel við hann. Ég fór beint
1 Gunnlaugs, hann tók mér vel og lofaði mér
stuðningi í málinu eftir því sem hann gæti komið
1 við. Frá honum fór ég vongóður og pantaði
^umartroll, en því miður ekki frá Daníel Ólafs-
- n> & Co heldur góðkunningja, sem taldi sig
8eta fengið trollið með hraði. Tíminn leið og leyfið
^ ngum við ekki fyrr en laugardaginn 5. júlí. Þá
I 0rn babb í bátinn trollið reyndist ekki komið til
t n. Slns- Fyrir hreina tilviljun fréttum við af
hJmur trollum sem til voru hjá Sveinbirni. Þau
legið í skúrræfli frá því 1954. Bómullar-
Þöfðu
0 sem legið höfðu svo lengi gátu varla verið til
rræða en við þau var notast fyrsta kastið og
r. nau^eS voru þau orðin er yfir lauk. Fyrsta
lentUr*nn *°rurn Vlð 11- júlí. Tvö fyrstu hölin
f 1 a**t í brasi hjá okkur, en í þriðja hali
^ körfur af humri 12 af langlúru
(o'c * °g slatta af öðrum fiski eftir tveggja tíma
troli' l'r gekk a^1 eins °8 1 SÖ8U nema hvað
s;gu’n. f'fnuðu eitthvað í hverju hali oftast á
en h*1111 ^au voru a^ eðlilegum ástæðum grautfúin,
n,.- au ^jörguðu okkur þrjá fyrstu túrana. Þá kom
Ja trollið sem var talsvert of stórriðið, en það
urðum við að notast við þar sem annað var ekki til.
Við vorum svo einir á Eldeyjarbankanum það
sumarið.
Auk humars fiskuðum við mest af langlúru sem
var heilfryst (þessum kola er nú öllum hent hin
síðari ár). Fyrir kíló af óslitnum humri fengum við
kr. 3.75 og fyrstu tvær vikurnar fiskuðum við
fyrir kr. 76.000., sem þótti mjög gott. Við tókum
ís og vorum oftast tvo daga úti.
Benedikt Jónsson var ný tekinn við framkvæmda-
stjórastarfi hjá Hraðfrystihúsi Keflavíkur, hann var
ekki hrifinn af að hafa lokað yfir sumarið. Hann
sló til að taka aflann og þrátt fyrir ýmsa byrjun-
arörðugleika held ég að vinnslan hafi komið vel út.
Vinnan var vel þegin af unglingum sem annars
höfðu ekkert að gera. Á humarveiðar hefði mér
ekkert þýtt að fara ef Benedikt hefði ekki
slegið til að vinna humarinn þrátt fyrir hrak-
spár margra, sem á þeim tíma voru betur í stakk
búnir að hætta nokkru. 1959 fóru fimm bátar á
humar frá Keflavík og fleiri bættust við er leið
á sumarið, sérstaklega úr verstöðvum við Faxa-
flóa, og var Jón Gíslason útgerðarmaður í Hafn-
arfirði stórtækur á humarveiðum þetta sama sumar.
Hvort þeir hafa verið byrjaðir eitthvað fyrr hef ég
ekki heimildir um. Það gæti þó verið, ekki síst þar
sem þar eru menn fordómalausastir um veiðarfæri.
Fyrstu árin lönduðu bátar hér við Faxaflóa
humrinum óslitnum, en síðan var farið að slíta
um borð og ganga frá humrinum eins og gert er
í dag. Næstu ár jukust humarveiðar jafnt og þétt og
náðu hámarki 1975. Seinni ár hefur orðið að tak-
marka sókn í humarinn, en víða er hann mjög
mikilvægur í sumarvinnslunni.
Lokaorð
Mér er ljóst að með þessu greinarkorni er upp-
hafi humarveiða hvergi nærri gerð þau skil sem ver
væri. Enn eru á lífi margir af þeim sem stóðu að
upphafi þessara veiða, sem þrátt fyrir vantrú
ráðamanna urðu á stuttum tíma meiriháttar at-
vinnugrein fyrir þrautseigju fárra manna. Ég hef
ekki gefið mér tíma til þess að ræða við þessa
menn sem skyldi og bið afsökunar á ef ekki er
nákvæmlega með farið. I höfuðdráttum held ég að
ekki skeiki miklu. Minn þátt í humarveiðunum hef
ég tíundað nákvæmlega og af honum má nokkuð
ráða hverju þeir hafa mætt sem áður ruddu
veginn.
ÆGIR — 195