Ægir - 01.04.1980, Side 62

Viðskiptasamningur EFTA við Spán
Hinn 26. júní 1979 var undirritaður í Madrid
fríverslunarsamningur sjö EFTA-landa og Spánar
með fyrirvara um samþykki þjóðþinga viðkom-
andi landa. Undirbúningur þessa samnings hafði
staðið í nokkur ár og með honum er stefnt að
afnámi tolla og annarra viðskiptahindrana í nær
öllum viðskiptum aðildarríkja samningsins.
Islenska ríkisstjórnin hefur þegarstaðfest þennan
samning, svo og önnur EFTA ríki. Búist er við, að
ríkisstjórn Spánar staðfesti hann fljótlega.
Eins og fram kemur í athugasemdum við þá
tillögu til þingsályktunar um heimild fyrir ríkis-
stjórnina til að fullgilda viðskiptasamning milli
EFTA-landanna og Spánar, sem lögð var fyrir
Alþingi á sínum tíma og samþykkt, nær samningur
þessi fyrst og fremst til fríverslunar með iðnaðar-
vörur líkt og fríverslunarsamningur EFTA-land-
anna. Að frumkvæði íslands fékkst þó tekinn upp
viðauki við sjálfan samninginn (Annex VII), sem
fjallar um fríverslun með fisk og fiskafurðir, og
fylgir sérstakur vörulisti (Annex II, D), er telur upp
þær vörur, sem falla undir fríverslunina.
I viðaukanum (Annes VII) er tekið fram í máls-
greina a, að stefnt skuli að frekari afnámi inn-
flutningshafta á sjávarafurðum til Spánar með það
að markmiði, að innflutningur á þeim verði
algjörlega frjáls. í málsgrein b, fallast Spánverjar
á að athuga að afnema hið svonefnda verðjöfnunar-
gjald á innfluttum fiskafurðum. Ekki tókst að fá
það afnumið að sinni, þar sem spánska ríkis-
stjórnin telur það nauðsynlega verndarráðstöfun
fyrir spánskan sjávarútveg enn um sinn, en hann á
mjög í vök að verjast.
í málsgrein c er kveðið á um, að innflutnings-
leyti fyrir sjávarafurðum skuli veitt án tafar og að
þau gildi í 3 mánuði hið minnsta. Er hér um þýð-
ingarmikið atriði að ræða fyrir viðskiptahagsmuni
íslendinga gagnvart Spáni.
Að síðustu er í málsgrein d ákveðið, að viðskipti
með sjávarafurðir skuli yfirfarin og athuguð í sam-
eiginlegri nefnd EFTA-ríkja og Spánar, a.m.k. einu
sinni á hverju ári. Er íslandi áskilinn réttur 1
greininni til þess að bera fram umkvörtun við
sameiginlegu nefndina um þessi viðskipti hvenaer
sem er.
Vörulistinn (Annes II, D) sem samningurinn um
sjávarafurðir nær til, er tvískiptur. í hluta I erU
vörur, þar sem innflutningstollur er lækkaður um
60%. Þar undir fellur t.d. mjöl og lýsi. í hluta
II eru vörur, þar sem innflutningstollur er laekk-
aður um 25%. Þar undir fellur t.d. saltfiskur og
lækkar tollur á honum úr 10% í 7,5%.
Lækkun tolla í EFTA-löndunum á innflutn-
ingi frá Spáni miðast við bestu tollakjör þriðja
lands eins og þau voru í hverju EFTA-landanna
I. jan. 1978. Spánn mun miða sínar tollalækkanir
við þá tolla, sem í gildi eru, þegar fríverslunar-
samningurinn hlýtur fullgildingu. Aðalregla samn-
ingsins er sú að banna magntakmarkanir mn-
flutnings. Undantekning er þó frá þeirri reglu mcð
fáar vörutegundir. Samningurinn gerir ráð fyrir. að
þær takmarkanir verði afnumdar stig af stigi og
nýjar verði ekki teknar upp nema í undantekn-
ingartilfellum og þá í samráði við samningsaðila-
Fríverslunarsamningur EFTA-landanna og Spánar
miðar að því að tryggja frjálsa samkeppni. Varð-
andi hringamyndun og fyrirtæki með yfirburða-
aðstöðu á markaði gilda sömu reglur og í ^rl"
verslunarsamningi EFTA-landa við EBE. í samn
ingnum er enn fremur að finna ákvæði, sem koma
eiga í veg fyrir ríkisstyrki við útflutning einstakra
landa, og eru heimildir til gagnráðstafana af hal 11
annarra samningsaðila í slíkum tilfellum.
Sérstök nefnd aðildarríkjanna fylgist með fram
kvæmd samningsins.
Við framlagningu tillögu þessarar má vísa til
töluliðs 3. greinar laga nr. 120 31. desembC
1976 um tollskrá o.fl., þar sem fjármálaráðuneytim1
er heimilað að láta koma til framkvæmda to
frelsis- og tollalækkunarákvæði í fríverslunar- °8
milliríkjasamningum, og jafnframt eru hór
glöggvunar gefnar upplýsingar um viðskipti Islan
og Spánar árið 1978.
238 — ÆGIR