Ægir - 01.07.1982, Blaðsíða 28

Um Norðmenn.
,,Af 3 milljónum tonna, sem norskir fiskimenn
afla á hverju ári veiða þeir 60—70% aflans við Nor-
egsstrendur, 15—20% við Svalbarða og 2,5% innan
efnahagslögsögu annarra landa (þar á meðal íslands)
og 2% aflans á úthafinu á alþjóða fiskimiðum.
Norskir fiskimenn eru 30.000, þar af starfa 16.000
eingöngu við fiskveiðar, 6.000 hafa það að aðalstarfi,
en ekki eina starfí og um 9.000 þeirra vinna við fisk-
veiðar sem aukastarf.
Norski fiskveiðiflotinn er 24.000 bátar og skip og
þar af eru 17.000 opnir trillubátar.
Af 3 milljón tonna afla er helmingurinn loðna, en
þorskaflinn er 500.000 tonn. Verðgildi aflans upp úr
sjó er 3.640 milljarðar franka, en útflutningsverð-
mæti (90% afla upp úr sjó) 5.320 milljarðar franka.
Með 3,7% af sjávarfangi heimsins eru Norðmenn
6. í röð fiskveiðiþjóða; 75—80% aflans fer til vinnslu
á mjöli og lýsi, en afgangurinn til manneldis, aðeins
2,8% aflans er seldur ferskur og ísvarinn.
Norðmenn hafa gert samning við Sovétríkin um að
þeir megi árið 1982 veiða 340.000 tonn i Barentshafi
sem er jafnmikið og árið 1981, þar af mega þeir fiska
40.000 tonn af þorski á grunnslóðum.“
Þessi rúmi kvóti Norðmanna í Barentshafi og
tiltölulega lítill afli þeirra hér við land miðað við
heildarveiði, vekur spurningu um það hvort rétt sé að
veita þeim nokkrar veiðiheimildir í þegar ofnýtta
þorsks- og fiskstofna okkar íslendinga, sem byggjum
allt okkar á fiskveiðum.
„Captaine Pleven kom af Færeyjamiðum me.ð
1300 tonn af þorsk- og kolmunnaflökum eftir 105
daga túr.
Þetta lofar góðu.“
Fiskveiðistefna Mið- og Suður-Ameríkuríkja.
Ríki þessi, sem nær öll eru með 200 sjómílna land-
helgi hafa mikinn hug á að draga úr veiðum innan
landhelgi sinnar, en þar eð þessi lönd nýta ekki nema
að litlu leyti sjálf landhelgina, hafa þau tekið upp
þrjár meginstefnur í fiskveiðistefnu sinni:
1.
2.
3.
Sala veiðileyfa og er verðið reiknað út eftir st^r
skipanna (Chile, Nicaragua, Kolombía,
Rica, Ekvator, E1 Salvador, Guatema
Mexikó, Panama og Perú).
Krafa um að erlend útgerðarfélög myndi sa
steypur með innlendum útgerðarmönnu^
(Argentína og Brasilía, einnig hallast Mexíko
þessari stefnu). m
Tekið er tillit til pólitískrar afstöðu þeirra,
sækja um veiðileyfi (Kúba, Venesúela og
eyríkin í Karabíska hafinu).
Sum þessara landa eins og t.d. Uruguay tvöfalda
gjald fyrir veiðileyfi til verksmiðju- og frystitog
Nokkur landanna þar á meðal Perú veita fiskimön
um sem landa í höfnum i Perú sérstök fríðindi- ,
Nokkur frávik eru þó frá þessum höfuðdráttn
fiskveiðistefnu þessara landa.
„Venesúela hefur t.d. samþykkt leyfi handa a^^
rísku skipi og undirritað samkomulag við Danm
sem heimilar Færeyingum að stunda tilraunave
innan efnahagslögsögu Venesúela og v0
Venesúelamenn til að veiðar þessar leiði til stofn
sameiginlegs útgerðarfyrirtækis“. , v£g
„Fiskveiðar þessara landa eru skammt a
komnar, þrátt fyrir 200 sjómílna fiskveiðilandh^
sem m.a. var komið á vegna sívaxandi veiði erle ^
fiskiskipa við strendur þeirra, en útlendingar vei .
einkum rækju, humar og túnfisk. Árið 1967 var ^
Sovétmanna úti af ströndum Argentínu 670.000 .
en þrátt fyrir 200 sjómílna landhelgi var «
Argentínumanna árið 1979 innan við 600.000 to
Fiskveiðistefna þessi sem hefur dregið mjöS^
veiðum útlendinga á djúpslóðum hefur þótt ^ tt
vel í Suður- og Mið-Ameríku og hefur baeði
gjaldeyrisstöðu og treyst valtar ríkisstjórnir i se
Áður ónýttar auðlindir hafa nú skilað þjó0^^
gjaldeyri og landanir erlendra fiskimanna ', °r^ar-
innanlands leitt af sér stofnun innlendra útge^.,^
fyrirtækja og ýtt mjög undir tækniþróun ^
iðnaðarfyrirtækja. Þá hefur dregið mjög ur jn.
legum veiðum útlendinga og hættu á ofve' 1 a.
stakra fiskstofna eins og átti sér stað undan s ^
um Bandaríkjanna, Kanada, Vestur-Afríh11 ,
Ástralíu á árunum milli 1960 og 1970, þegar str ^
ríkjunum og alþjóðastofnunum hafði ekki tek'
koma á viðunandi friðun ofveiddra stofna.
364 — ÆGIR