Ægir - 01.03.1985, Qupperneq 16

ins framboðs frá íslandi á árinu
1984, ef ekki kæmu til allmiklar
verðhækkanir. Miklar takmark-
anir á þorskafla myndu gera sam-
keppnina um hráefnið harðari en
svo, að hægt væri að lofa þeim
verulega miklu magni. Til að
koma til móts við sjónarmið
íslenskra saltfiskframleiðenda
féllust þeir á rúmlega 12%
hækkun á saltfiski á vormán-
uðum 1984 og bjargaði það
miklu. Önnurástæða sem varðtil
þess að útflutningur til Portúgal
minnkaði á árinu 1984 var sú, að
saltfiskframleiðslan dróst saman
fyrri hluta ársins meira en gert
hafði verið ráð fyrir. Portúgölum
fannst að þeir hefðu hækkað verð
nóg og voru ekki tilbúnir til frek-
ari hækkana og vildu frekar
ganga nokkuð á sínar birgðir,
heldur en að hækka verð frekar.
Spánarmarkaður varð með
nokkuð öðrum hætti en hinir þrír
hefðbundnu markaðirnir á árinu
1984. Seint á árinu 1983 var haf-
ist handa við tilraunasendingar á
svokölluðum tandurfiski til
Spánar. Er skemmst frá því að
segja að þær sendingar gengu
afar vel. Var þeim haldið áfram
fram yfir áramót og allur fiskur
sem fluttur var til Spánar á árinu
1984 var tandurfiskur. Sá er meg-
inmunur á hefðbundnum saltfiski
og tandurfiski, að hann er salt-
aður upphaflega á sama veg í
pækil og í stæður í 6-7 daga, en
þá er hann tilbúinn til útflutnings.
Við tandurverkun sparast mikil
vinna, vaxta- og geymslukostn-
aður, auk þess sem nýting verður
miklum mun meiri. Allir þessir
þættir urðu þess valdandi að
hægt var að halda áfram söltun í
verulegum mæli fyrir Spánar-
markað. Verðlag á íslenskum
fiski á Spáni var orðið íslenskum
saltfiskframleiðendum óhagstætt
í lok ársins 1983, enda var þar um
mikla lækkun að ræða á hinum
hefðbundna saltfiski allt til árs-
loka 1983. Aftur á móti tókst að
halda óbreyttu því verði fyrir
tandurfiskinn lengst af á árinu
1984 og síðan fengust nokkrar
hækkanirá haustmánuðum, sem
urðu til þess að Spánverjar einir
salftiskkaupenda keyptu meira af
íslenskum saltfiski á árinu 1984
en verið hafði á árinu áður. Auk
þessmismunarsem tíundaðurvar
hér að framan á tandurfiski og
hefðbundnum fiski þá líkar tand-
urfiskur betur á Spánarmarkaði.
Hann er þykkri, hvítari og mýkri
og mun sölulegri. Líklegt má telja
að tandurfiskur verði alls ráðandi
á Spánarmarkaði á næstunni,
Italir og Grikkjir munu væntan-
lega fylgja nokkuð í kjölfarið, þó
það verði e.t.v. ekki alveg í sama
mæli, en ólíklegt er að Portúgals-
markaður muni taka við þess-
háttar vöru a.m.k. til að byrja
með, vegna þess að þeir þurrka
allan sinn fisk.
Þurrkaður saltfiskur
Útflutningur á þurrkuðum salt-
fiski nam á síðasta ári 2.612
tonnum. Var þetta svipað magn
og árið áður, mun meira en á
árunum 1981 og 1982, en nokk-
urn veginn það sama sem verið
hafði um langt árabil þar áður.
Obbinn af þeim fiski sem tekinn
hefir verið til verkunar og fluttur
út þurrkaður, er fiskur, sem erfitt
er að selja eða er mjög lágur í
verði á erlendum mörkuðum
blautsaltaður. Hér er fyrst og
fremst um að ræða ufsa og svo
fisk sem af einhverjum ástæðum
nær ekki í hefðbundna gæða-
flokka fyrir saltfiskmarkaðina.
Þetta verður svokallaður „Afríku-
fiskur", og er seldur einkum til
Zaire, en á árinu fóru einnig 175
lestir til Kongó, í fyrsta skipti eftir
skiptingu landanna. Ufsinnerað
lang mestu leyti seldur til Brasilíu
og venjulega í nokkrum mæli til
Panama, þó að svo væri ekk'a
þessu ári vegna óheyrilega hátra
innflutningstolla sem í gildi v°rL|
mestan hluta ársins. Síðast
árinu var þó selttil Panama nok
urt magn af ufsa, til afgreið511
eftir áramótin. Allmikill n1^
aður er fyrir ufsa á eyjunum í k‘ir
íbahafi, en þar eru Kanadamenl1
allsráðandi og hefur S.í. F. e^
treyst sér tiI þess að keppa á þe'rr‘
verðlagi. -
Það bar reyndar til tíðinda^
árinu að til Englands voru $e,
280 tonn og til V-Þýskalands 3
tonn af þurrkuðum fiski af lág1^
gæðaflokkum. Það sem til Fn-,
lands fór mun að mestu hafa ver
endurútflutt til enskumælan ^
eyja í Karíbahafi, en sá fiskur sel
fór til Þýskalands mun allur ha
hafnað í ýmsum Afríku-löndulllj
mest á vegum þýskra hjálpar
stofnana. ^
En að magni til var mest flu,t
Brasilíu eða um 940 tonn, e
Frakkland var annað landið i r°
inni með um 540 tonn. |
Á árinu 1983 voru teknar '
verkunar á vegum samtakan1^
um 700 tonn af þorski af öHLirl
gæðaflokkum, til þess að f°r
S.Í.F. frá gleymsku á mörkuðun
sem gætu aftur orðið þýðingf
miklir seinna, og til þess að vl .
halda verkkunnáttunni. Fe
fiskur var að nokkuð stórum hlu ‘
fluttur út á árinu 1984. Frá hre'
inu
viðskiptasjónarmiði er útilokn^
að þurrka góðan þorsk ve§
samkeppni við stórlega nið
greiddan fisk frá öðrum samkepP
nisaðilum. Þurrkaði þorskurin'_
var einkum seldur til Frakklan
og að nokkru leyti til Brasilíu-
Frakkland j|
Eins og áður segir voru flutt
Frakklands á árinu um 540 ton
af þurrkuðum fiski,
þorski. Þangað voru einnig
um 2.560 tonn af blautsöltuðu
aðalle^
flutt
64-ÆGIR