Ægir - 01.09.1985, Blaðsíða 21

Skipasmíðar ísfirðinga í nýrri tíð
Skipasmíðar eiga sér langa
°§u meðal þjóðarinnar. En
k'Pasmíðar í nýrri tíð urðu til
e vélbátunum á þessari öld.
arður G. Tómasson
f' ?/rSta sk'Pasmíðastöðin á ísa-
s'r 1 Var mist af Bárði C. Tómas-
Ig111 skipaverkfræðingi árið
l 1 • Var hún staðsett áTorfnesi,
Sk ' |Sem r'S'^ bus Mennta-
Jolans á ísafirði. Bárður rak
1 g?asrn^astöðina allt til ársins
fi’U teiknaði og smíðaði
a° a báta fyrir ísfirðinga. Meðal
i nnars smíðaði hann fyrstu „Dís-
baar" árið 1938, sem voru um 14
■ að stærð og eru einhverjar
dag^ ve'^um enn bann dag í
p. 'PPÍnn á Torfanesi keypti
l9arsellíus Bernharðsson árið
^ °g starfrækti hann allt fram
*attunda áratuginn. Fóru þar
ega fram viðgerðir á trébát-
tr • Muna margir eftir hinum
Usta völundi, Eggert Lárussyni
m lengst af réð ríkjum í slippn-
Urn a Torfnesinu.
^drsellíug Bernharbsson
nnur skipasmíðastöð var reist
á ísafirði í Neðsta. Það var
Marsellíus Berharðsson sem hana
reisti árið 1939, en hann hóf
skipasmíðar þrem árum áður.
Fyrsti þilfarsbáturinn sem
Marsellíus smíðaði var Mímir 17
brl. að stærð. Eigandinn var Ingi-
mar Finnbjörnsson í Hnífsdal.
Reyndist hann happafleyta.
Fram til ársins 1945 voru smíð-
aðir 20 smærri og stærri bátar hjá
skipasmíðastöð Marsellíusar.
Stærsta smíðin var „Richard", 92
brl., byggður árið 1940 fyrir
Björgvin Bjarnason útgerðar-
mann. Á þessum árum störfuðu
35—45 menn hjá Marsellíusi.
Kringum árið 1950 varð lægð í
skipasmíðum hérlendis og störf-
uðu þá aðeins örfáir menn við
slippina á ísafirði. En það rættist
úr fyrir skipasmiðum á ný og eftir
1955 var nokkrum 30^10 brl.
skipum hleypt af stokkunum í
Neðsta. Síðasti trébáturinn var
afhentur árið 1961 og bar hann
smíðanúmer 40. Þá voru nýir
tímar að ganga í garð í skipa-
smíðum og stálbátar þóttu bera af
hinum eldri bátum. Og Marsell-
íus tók einnig upp nýja hætti.
Stálskip
Reistur var yfirbyggður slippur
á Suðurtanganum, áfastur við
smiðjuhús og annað sem tilheyrir
nýtísku skipasmíðum. Stöðin var
í byggingu á árunum 1960-
1966, og kjölur fyrsta stálskipsins
lagður árið 1967. Skipið var
afhent tveim árum seinna.
Nefndist það Kofri og var gert út
frá Súðavík. Næstu tólf árin voru
smíðuð 10 stálskip í Skipasmíða-
stöð M. Berharðssonar. Stærsta
skipið var Heiðrún frá Bolungar-
vík, 41 metri á lengd og um 160
brl. að stærð. Eftir 1982 varð
fyrirtækið verkefnalaust og hætti
starfsemi í kjölfar þess. Auk
skipasmíðastöðvarinnar starf-
rækti Marsellíus stóra dráttar-
braut á Suðurtanganum, vél-
smiðju, trésmíðaverkstæði, bif-
reiðaviðgerðir og verslun með
járn- og byggingarvörur. Á rótum
hins eldra fyrirtækis var nýttfyrir-
tæki stofnað árið 1983. Nefnist
það Skipasmíðastöð Marsellíusar
h.f. Starfrækir það stöðina sjálfa
og smiðjuna.
Heimild: Ægir, júlí-ágúst 1951. Ásgeir
Sigurðsson og Þórður Pétursson á ísa-
firði.
Þe,r hafa
átt mörg handtökin við skipasmíðastöðina. Sigurður og Högni Marsellíussynir ídagsins önn.
ÆGIR-505