Ægir - 01.08.1989, Blaðsíða 28

424
ÆGIR
8/89
voru samþykktar árið 1972, var
10. reglan algjör nýsmíði, en þá
voru gerðar miklar breytingar á
reglunum. Árið 1981 voru gerðar
mestar breytingar á þessarri
reglu." Mikið hefur skort á
aðgengilegar upplýsingar um
reglur um aðskildar siglingaleiðir,
sem eru ein markverðasta nýjung í
alþjóðlegum siglingareglum á síð-
ustu árum. Guðjón bætir með bók
sinni úr því og lætur fylgja
útskýringum á þessum reglum,
upplýsingar um öll helstu atriði
sem skipstjóri og stýrimenn þarfn-
ast á fjölförnustu siglingaleiðum
við V-Evrópu og víðar. T.d. varð-
andi siglingar um Ermarsund, þá
eru gefin upp spásvæði ensku og
frönsku veðurstofanna, kort, listi
yfir radíóvita við Ermarsund og
kort yfir sjávarfallastrauma. Vísað
er í sérreglur sem í gildi eru á
ákveðnum leiðum s.s. Ermarsundi,
Þýsku bugt og varðandi innsigl-
ingu til Rotterdam o.m.fl.
Sérstaklega er mikill fengur í
listum yfir sjókort helstu siglinga-
leiða íslenskra skipa og ítarlegum
útskýringum á kortum sem fylgja
bókinni. Hér er um að ræða upp-
lýsingar sem skipstjórnendur hafa
átt erfitt með verða sér úti um og
oft hefur verið tafsamt að verða sér
úti um rétt kort í höfnum erlendis.
Notkun siglingatækja
All ítarlegar útskýringar eru í
bókinni um hversvegna skipstjórn-
armenn geta ekki treyst siglinga-
tækjabúnaði skipsins í blindni við
allar kringumstæður. Sem dæmi
er myndin hér á síðunni, sem er
ein af fimm myndum úr bók
Guðjóns, þar sem hann útskýrir
hvernig ratsjáin getur gefið mis-
munandi upplýsingar um aðstæð-
ur eftir því hvernig veðurskilyrði
eru. (Mynd 3).
Hér er um að ræða atriði sem
þarf að leggja aukna áherslu á. Þó,
auknum tækjabúnaði fylgi meiri
og oft betri upplýsingar fyrir
stjórnendur skipanna, þá er ekkert
tæki sem kemur í staðinn fyrir
hæfan mann í brú.
Reglur um varðstöðu í brú
Til að draga fram sæmilegt yfir-
lit um það efni sem fram kemur í
bókinni, þarf meira en stutta
blaðagrein. Þó, er rétt að geta um
nýtt efni sem ítarlega er fjallað um
í 13. kafla bókarinnar. Þ.e.a.s. um
hvernig að vakt skal staðið.
Vitnum einu sinni enn í formál-
ann, en þar segir: „ Mjög veiga-
mikil breyting og viðbót er þýðing
á ritinu Starfshættir í brú (Bridge
Procedures Guide), sem er gefið
út af Alþjóðasamtökum skipaeig-
enda (ICS-lnternational Chamber
of Shipping) ásamt öllum vakt-
reglum Alþjóðasiglingamálastofn-
unar, er varða skipstjórnarmenn. í
kafla um varðstöðu er þýðing á
föstum fyrirmælum og sérstökum
reglum kanadíska útgerðarfélags-
ins National Sea Products Limited
(NSP), sem hafa verið settar fyrir
yfirmenn á frysti- og verksmiðju-
togurum félagsins."
„Með tilliti til þess, að rann-
sóknir hafa leitt í Ijós, að orsakir
flestra slysa eru mannleg mistök,
tengd vöktum og skipulagi vakta í
brú, hefur verið lögð aukin áhersla
á varðstöðu og skipulag vakta og
starfa á stjórnpalIi. í því sambandi
hef ég haft hliðsjón og mjög góð
not af stórmerkilegri skýrslu
norska tryggingafélagsins ,Det
Norske Veritas' þar sem gerð var
vísindaleg athugun og greining á
árekstrum og ströndum skipa,
skráðra í Noregi frá 1970—1978."
Mynd 4 á næstu síðu er úr
skýrslu Det Norske Veritas, um
ástæður fyrir strandi eða árekstri.
Á myndinni eru orsakaþættir
óhappa tengdir saman þ.e.a.s.
tvær skyssur fara saman og verða
til þess að óhapp á sér stað. T.d.
„N4, útvörður ekki í brúnni" og
stýrimaður sofnar á vaktinni er í
62 tilvikum orsök óhapps. Þannig
er „sofnaði á vaktinni" talin höfuð-
orsök óhappsins, en eins og Guð-
jón segir, þá er alltaf matsatriði
hvað er orsök óhappsins þ.e. ólík-
legt er að komið hefði til slyss eí
útvörður hefði verið á vakt ásanit
stýrimanni.
Að lokum er birt hér ein grein úr
vaktreglum um borð í togurum
kanadíska útgerðarfélagsins NSP,
fyrirmæli til skipstjóra og stýri-
manna:
„Regla 24. Skipstjóri skal sjá til
þess að hæfur spilmaður sé a
hverri vakt. Ef ekki er hægt að
finna tvo spilmenn í áhöfn skipsins
skal þjálfa tvo skipverja. SpH'
maður skal ætíð vera við stjórn-
tæki togvindunnar, þegar spil er
notað á veiðunum, við að kasta og
hífa, en skipstjórnarmaður á vakt
gætir að skipinu og stjórnar þvl-
Mynd 3.
Heitt, rakt loft leggst yfir kaldan sjó og myndar þoku sem liggur kyrr yfir sjórHn
Hiti og raki loftsins aukast með hæð.