Tímarit lögfræðinga - 01.01.1959, Blaðsíða 32
teknir fastir við veiðar innan við 12 mílna fiskveiðitak-
mörkin, að höfuðröksemd þeirra í deilunni er sú, að Is-
lendingar hafi framið þjóðréttarbrot með framkvæmd
reglugerðarinnar frá 30. júní 1958 og við það hafi skap-
azt heimild til valdbeitingar af þeirra hálfu. Tilboð brezku
rikisstjórnarinnar til íslenzku ríkisstj órnarinnar um að
deilan verði lögð fyrir Alþjóðadómstólinn í Haag til úr-
lausnar1) ber og með sér, að brezka ríkisstjórnin telur
að kjarni deilunnar sé lögfræðilegs eðlis; að deilan verði
lielzt leyst með því að fá uppkveðinn dómsúrskurð um
úgreiningsefnið.2) Af þessu tilefni er fróðlegt að hyggja
1) Því sjónarmiði hefur verið hreyft, að Islendingar telji
málstað sinn ekki eiga sterka lagalega stoð, neiti þeir þessu
tilboði brezku ríkisstjórnarinnar. 1 því sambandi er fróðlegt
að minnast þess, hvað Þjóðréttarnefnd Sameinuðu þjóðanna
sagði í síðasta áliti sínu, árið 1956 (General Assembly Official
Records, Eleventh Session, (Supplement No. 9. A/3159)) um þá
tillögu að Alþjóðadómstólnum skyldi falin lögsaga í öllum deilu-
málum, sem spryttu þjóða i milli út af víðáttu landhelginnar.
1 skýringum við 3. gr. (9) segir nefndin um þetta atriði: „The
majority of the Commission, however, were unwilling to ask the
Court to undertake the settlement of disputes on a subject re-
garding which the international community had not yet suc-
ceeded in formulating a rule of law. It did not wish to delegate
an essentially legislative function to a judicial organ which,
moreover, cannot render decisions binding on States other than
the parties."
1 fyrri málsgreininni færir Þjóðréttarnefndin fullnægjandi
rök fyrir því, að óráðlegt sé að skjóta deilu um breidd land-
helginnar til Alþjóðadómstólsins. Og enn ríkir sama réttaróviss-
an um ágreiningsatriðið og þegar Þjóðréttarnefndin ritaði þessi
orð 1956.
Síðan hefur íslenzka ríksstjórnin tilkynnt, að hún telji ekki
ráðlegt að skjóta málinu til Alþjóðadómstólsins, þar sem önnur
alþjóðaráðstefna um landhelgismál komi saman 1960. (Sjá frétta-
tilkynningu ísl. sendiráðsins í London, 7. jan. 1959).
2) Sjá ræðu Elizabetar II. Englandsdrottningar 23. okt. 1958.
(Mbl. 29. október).
26
Timarit lögfrœöinga