Tímarit lögfræðinga - 01.01.1971, Blaðsíða 69

frá þoirri kröfu. Sátt má hins vegar gera um öll önnur
atriði og jafnvel æruyfirlýsingar eru leyfilegar.
A bæjarþingi Reykjavikur var meiðvrðamáli nokkru
lokið með svohljóðandi réttarsátt:
„Eg, B.B., lýsi þvi yfir, að orð þau, er ég viðhafði um
A.A. á síðasta aðalfundi Ö-félags Reykjavikur viðvikjandi
meintri fölsun hans á augnvottorðum, eru dauð og ómerk
og á misskilningi bvggð. Jafnframt lýsum við þvi yfir,
að öll málaferli og deilur okkar á milli út af téðu máli
skulu niður falla. Sátt þessi skal lesin upp á aðalfundi
félagsins 1966 og innfærð í fundargerð þess fundar".
Slíka sátt verður að telja levfilegt að gera.
í einkarefsimáli má líka gera sátt um venjulegt einka-
réttarmál og er slik sátt Iþá aðfararhæf að þvi leyti sem
slík sátt er aðfararhæf efni sínu samkvæmt. Að þvi er
ógildingu á sátt i einkarefsimáli varðar, þá er það að
athuga, að afsal refsikröfunnar er réttarfarsathöfn, sem ef
til vill verður sjaldnar ógildanleg heldur en sáttin að öðru
leyti. Hafi því stefnandi fallið frá refsikröfu sinni, er sú
refsikrafa oft úr sögunni, enda þótt sáttin kunni að vera
ógildanleg. Þriðji maður getur orðið aðili sáttar með
venjulegum hætti.
16.5. í einkamálum, sem afbrigðilega meðferð hljóta,
er heimild til sátta stundum takmörkuð. Heimild lil sátta
í málum til faðernis óskilgetinna barna og hjúskapar-
málum er t. d. takmörkuð. Yfirleitt eru það veigamiklir
opinberir hagsmunir, sem þessu valda. Sátt má samt
yfirleitt gera í þessum málum, ef efni þeirra fer ekki í
bága við þá hagsmuni, sem verið er að vernda. Sjá t. d.
90. gr. laga nr. 39/1921 um þau atriði, sem héraðsdómari
á að leita sátta með aðilum um. Lög þessi sýna einnig, að
opinherir hagsmunir eru í húfi, shr. t. d. 85. gr. laga nr.
39/1921 og 214. gr. laga nr. 85/1936. Sátt í málum þeim
sem 2. gr. laga nr. 82/1961 fjallar um, er sennilega úti-
lofcuð.
Tímarit lögfræðinga
63