Tímarit lögfræðinga - 01.01.1971, Side 90

Yfirlit yfir dóma Hæstaréttar í bifreiða-
málum, þar sem bætur eru lækkaðar
yegna meðsakar tjónþola
Yfirlit það, sem hér fer á eftir, var tekið saman að beiðni
ritstj. Var ætlunin að birta það, ásamt öðrum tölfræðilegum
yfirlitum, í því hefti Tímarits lögfræðinga, sem helgað var 50
ára afmæli Hæstaréttar íslands 1970. Þar sem dráttur hefur
orðið á að aðrir sendu hliðstætt efni, þykir ekki ástæða til að
bíða lengur með birtingu yfirhts þessa.
Bótamál vegna tjóns af bifreiðaakstri sáu dagsins ljós
hér á landi áður en Hæstiréttur Islands tók til starfa.
Fyrstu íslenzku bifreiðalögin voru sett 1914 (lög um
notkun bifreiða nr. 21/1914). Fyrsta bótamálið, sem æðri
dómstóll fékk til meðferðar vegna bifreiðatjóns eftir
gildistöku laganna, var dæmt af Landsyfirréttinum árið
1919 (sjá Dómasafn X, bls. 831). Þá var bifreiðarstjóra
dæmt að greiða 800 kr. í bætur fyrir læknishjálp, vinnu-
tjón, „sviða“ og skemmdir á fötum og hjóli til manns, er
orðið hafði fyrir bifreið.
Þó að allmörg bifreiðamál væru dæmd í Hæstarétti
fyrstu árin, var það ekki fyrr en árið 1933, að rétturinn
tók að færa bætur niður vegna sakar tjónþola sjálfs. 1
Hrd. 1933, bls. 92, er birtur dómur um bætur til drengs,
sem slasazt hafði, er hann hljóp á bifreið. Slysabætur,
aðrar en bætur fyrir sjúkrakostnað, voru lækkaðar með
hliðsjón af því, að drengurinn „sýndi af sér mjög mikla
óvarkárni“. Sama ár var sök á bifreiðaárekstri skipt milli
málsaðilja skv. lögjöfnun frá árekstursreglum sighngalaga
84
Tímarit lögfræðinga