Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1918, Síða 9
7
hinnar æðstu mentunar aðnjótandi. Og því trausti megið
þjer ekki bregðast.
Auk þessa er fáum þjóðum það jafn-áríðandi og oss ís-
lendingum, að sem mest verði úr hverjum einstakling þjóð-
ar vorrar. Oss ríður á þessu ílestum þjóðum fremur af því,
að vjer erum svo fámennir. Ekkert mannslíf má fara lijer
til ónýlis. Og meira að segja, hvert rúm á þjóðarfleyfu vorri
verður að vera svo vel skipað, að það silji meira en miðl-
ungsmenn. Ilelst ætti hver íslendingur að geta verið margra
manna maki til þess að hæta upp mannfæðina, fátæktina
og skortinn. Og hafið það hugfast, þjer ungu íslands synir,
að óvíða verður það augljósara og tilfinnanlegra en hjer, að
sá sem fer illa með silt eigið líf og spillir því, hann grand-
ar jafnframt allri Jijóðarheillinni.
Erlendis láta nú miljónir ungra manna lífið á vígvöllun-
um fyrir land silt og |)jóð. Ilvers ætti þá að mega vænta af
yður, sem lifið hjer i ró og næði og við tiltölulega lillar á-
hyggjur? Enginn krefst þess, að þjer deyið fyrir ætljörð yð-
ar, en þjer eigið að li/a fyrir hana og gera þjóð yðar sem
hesta og farsælasta. það er bein siðferðisskylda yðar og þjer
sverjið það síðar i embættisnafni að leggja yður alla fram
til þessa.
En þjer, sem þannig eruð kvaddir lil þess að vera lífsins
og Ijóssins riddarar í þessu landi, þjer verðið þá líka að
muna það þegar frá byrjun, að þjer eigið að vera öðrum til
fyrirmyndar í heilbrigðu líferni, löghlýðni og siðvendni. Með
horgarahrjefi yðar hjer við háskólann gangist þjer i raun
rjettri undir þelta. Þjer eigið að verða eins konar aðall þess-
arar þjóðar, ekki svo mjög að tign og mannvirðingum, eins
og að mannkostum. í’að liggur í augum uppi, að þeir sem
ætla sjer síðar meir að gæta lífsins, laganna og siðanna í
þessu landi, þeir verða fyrst og fremst að gæla sinnar eigin
breytni og sinnar eigin framkomu. Og þeir sein eins og
hver sá, sem vísindanám stundar, vilja gæta sannleikans i
öllum greinum, þeir æltu fyrst og fremst að gæta hans í
V