Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1945, Side 7
Náttúran virðist liafa gert oss mennina svo úr garði, að
sterkastar verða tilfinningarnar i garð þeirra, sem við þekkj-
um bezt og standa oss næst. Því er það, að sárast tekur oss
og alveg í innstu lijartarætur ineðferð Þjóðverja á Norður-
landaþjóðunum, Norðmönnum og Dönum. Þessar þjóðir,
sem við elskum og virðum, stóðu mjög framarlega í vísind-
um, listum og allri siðmenningu; þær eru fámennar, van-
máttugar að taka þátt í deilum og vopnaviðbúnaði stór-
þjóðanna; þær trúðu því staðfastlega, að sér mundi hlíft.
Nú liggja þær þjakaðar og helsærðar undir hrammi Þjóð-
verja og innlendra svikara. Kjarkur frændþjóða okkar og
viljaþrek er þó óhugað, þær reyna af fremsta megni að láta
ekki illindismennina sleppa alveg án endurgjalds.
Við íslendingar gleðjumst j'fir hugrekki og baráttu frænda
vorra, óskum og erum þess fullvissir, að þeir standi innan
skamms vfir höfuðsvörðum fjandmanna sinna, og fögnum
því að geta þá tekið höndum saman við þá i friðsamlegu
samstarfi.
Þótt harmur og sársauki yfir grimmdarofsa styrjaldar-
innar sé yfirgnæfandi, er einnig nokkurs að minnast, sem
getur glatt huga okkar. Er það einkum viljaþrek, skapfesta
og sparneytni Englendinga, hernaðardugur og samheldni
Rússa, átök verkafólks, verkfræðinga og vísindamanna
t
Bandaríkjanna i framleiðslu hernaðartækja.
Viljaþrek, fórnarlund, hjálpfýsi og hetjuskapur allra
styrjaldarþjóðanna er svo ótrúlega mikill, að hér er aðal-
vonarglæta mannkynsins; verði menn jafnduglegir að heita
þessum ágætu eiginleikum, þegar friðarstarfið liefst, eins og
í sjálfum blóðsúthellingunum, gæti þetta stríð að lokum
orðið mannkvninu til góðs. Við óskum þess vafalaust öll
af heilum hug, að svo megi verða og upp rísi batnandi
heimur úr rústum þessa alheimsbáls.
Síðasta liáskólaár hefur starf háskólans gengið rólega, án
stórárekstra, enda fer bezt á því. Ég vil hér stuttlega geta
aðalatriða í viðburðum siðasta liáskólaráðs.