Stúdentablaðið - 15.12.1992, Síða 32

og ég gerður að bjálfa sem ekki einu sinni geti dáið með l'ullu viti. Aldrei
hef ég óttast eins ntikið og í dag. Aldrei hefur ntér fundist aðstaða mín
vera jafn vonlaus. Mér finnst eins og ég hafi verið sviptur öllurn réttindum
og persónueinkennum, í rauninni ekki talinn til manna. Það breytir ekki
öllu hvort ég dey eða ég verð sviptur lífinu, það verða alla vega endalokin
að ég dey. Jafnvel þótt það verði ekki með mannlegri reisn mun það henda
mannlega veru, og ég vil að mín verði minnst og um mig rætl sem
mannlega veru.
Nú er ég kominn út í lífið á ný, hef verið innilokaður síðan 11. sept-
ember 1967. Mér var talin trú um það, þegar ég var í fangelsinu, að ég ætli
enga lífsvon. Mér var horfin öll lífslöngun en nú veit ég að lífið er bernska
ódauðleikans, og á það á að líta eins og draum, og það ber að líta á dauð-
ann eins og maður vakni af draumnum.
Eg fór í dag að heimili rnínu, þar var ekki mikið að sjá, allt niðurnítt,
hurðin af hjörunum, allir gluggar brotnir, illgresi í garðinum. Ég gekk
niður götuna, alls staðar var sömu sjón að sjá. Uti á verönd fyrir framan
eilt húsið sat gamall maður í stól. Þetta var Jose Paitta Gardozo, þegar ég
gekk upp að veröndinni spurði hann mig hvort ég væri kominn til að vera.
Hann sagði ntér að fjölskylda mín hefði flutt til San de Juan sent er þorp
skammt frá Salto. Ég legg af stað til San de Juan á morgun, en kvöldið fór
í að spyrja hvor annan frétta. Hann sagði að sonur sinn hefði dáið í fang-
elsinu, það vissi ég. Sebastian Gardozo varð fyrir tilfinningalegum trufl-
unum og var farinn að sjá föður sinn sem fangavörð, loks sótti hann um
náðun en var synjað vegna þess að hann hafði reynt að fyrirfara sér
nokkrum sinnunt. Heilsu hans hrakaði stöðugt og loks tókst honurn að
fyrirfara sér.
Mér finnst það athyglisvert sem Jose gamli sagði um fangelsin. Hann
sagði að fangelsislífið ætti að vera sem líkast lífinu fyrir utan múrana með
það fyrir augunt að styrkja ábyrgðartilfinningu fanganna og sjálfsvirðingu
þeirra. Ég vil nú helst sem minnst tala um fangelsislífið, hvernig það á að
vera eða hvemig það var. Ég er hálf hræddur enn, er ekki enn búinn að átta
mig á þessu, en það veit ég að fangaverðirnir sögðu að langvarandi frels-
isskerðing leiddi til breytinga á persónuleika, ég held að þeir hafi átt við
að frelsisskerðingin leiddi til rýrnandi persónueinkenna þannig að við
værum hættulausir þegar við fengjum frelsi. Ég er ekki óvinur ríkisins.
30