Melkorka - 01.05.1944, Blaðsíða 30

Dýrleif
Árnadóttir
Raunverulega er enn litið á konuna sem aðskota-
dýr, sem þægilegt sé að grípa til þegar vöntun
er á vinnuafli, henni megi bjóða svo að segja
hvað sem er, að launum, og losna megi við hana,
þegar hennar er ekki lengur þörf í framleiðsl-
unni.
Aldrei hefur konan sýnt jafn greinilega, hvað
hún megnar og í þessu stríði. Sumir telja að Sovét-
ríkin eigi ekki hvað sízt sigra sína því að
þakka, að konan nýtur þar fulls frelsis og jafn-
réttis við karlmanninn, og hefur getað leyst hann
af hólmi á flest öllum starfsviðum og þannig
tvöfaldað getu þjóðarinnar til sóknar og varnar.
Þó íslenzka þjóðin eigi ekki lönd að verja í
sama skilningi og þjóðir, sem í stríði standa, þá
reynir aldrei meir en nú á það, hvers hún megn-
ar, hvort sjálfstæðið verður henni að falli eða
leiðir hana til gæfu og gengis. Hún á varalið,
sem er konan, fús til að ganga út í baráttuna fyr-
ir fegra og betra íslandi, nýrri gullöld frelsis og
frama, sé henni aðeins gert það kleyft.
Megi íslenzka lýðveldinu takast að leysa þessa
þraut og veita konunni fullkomið jafnrétti við-
karlmanninn, þá mun okkar kæra land verða
hezta land í heimi.
FYRR OG NÚ
Eftir Svövu, Þorleifsdóttur
Fyrrum var sú skoðun almennt ríkjandi, að
konan ætti eigi önnur hlutverk í mannfélaginu
en þau að ala börn og annast þau. Maðurinn var
herra tilverunnar. Konan var frá upphafi aðeins
meðhjálp hans. Vitsmuni og hæfileika mannsins
bar að þroska og æfa. En konan skyldi vera kær-
leiksrík, fórnfús og auðmjúk, hvað sem að hönd-
um bæri. Maðurinn var hin hugsandi vera, er
heiminum átti að stjórna. Konan átti að treysta
forsjá hans í hvívetna. Og maðurinn hyllti feg-
urð, hógværð og auðmýkt konunnar og heimsku
hennar einnig, því að hugsandi kona var, vægast
sagt, ókvenleg. En af því að svo slysalega vildi
til, að konan var frá öndverðu gædd skynsemi,
eins og maðurinn, þá hefur aldrei tekizt að gjöra
allar konur að þessu fallega, látlausa núlli, sem
karlmenn hafa fegurst lof sungið fyrr og síðar.
Til hafa verið, að minnsta kosti á Norðurlönd-
um, aðsópsmiklar vitkonur frá því, er sögur hóf-
ust. Þær áttu að vísu kvenlega dýpt tilfinninga
í ríkum mæli, en lifðu þó frjálsar og óháðar, eða
gengu jafnvel svo langt að taka að sér stjórn
ýmissa mála, er venjulega heyrðu undir stjórn
karla, þótt hvergi í lögum stæði nokkur stafkrók-
ur um jafnrétti.
Nú er aðstaða öll mjög breytt. Fyrir allmörg-
um árum gerðust þau tíðindi hér á landi, að kon-
ur öðluðust lagalegt jafnrétti við karla í flestum
greinum. Ætla mætti, að hugsunarháttur þeirra
kvenna, sem nú eru að alast upp eða eru að kom-
ast til vits og ára, væri orðinn mótaður af þess-
um breyttu aðstæðum. En sé nánar að gætt mun
þessa furðu lítið gæta. Langflestar ungar stúlk-
ur munu enn í dag líta svo á, að aðalstarf þeirra
26
MELKORKA