Melkorka - 01.05.1944, Blaðsíða 19

og óbeint að hún sé ístöðuminni, ósj álfstæðari
til orðs og æðis en drengirnir, að enginn muni
stórræða af henni vænta og hún sé í alla staði
ólíkleg til þess, að standa nokkurn tíma á eigin
fótum. Stelpunni gengur tregt að trúa á yfirburði
karlmannsins en áróðurinn seytlast smátt og smátt
inn í vitund hennar, svo að um það bil er
kynþroskaaldurinn ber að, er jarðvegurinn þeg-
ar undirbúinn. En einmitt þá breytist viðhorfið
karlmanninum enn meir í vil, en kvenkyninu í
óhag og áróðurinn eykst. — Enn þann dag í dag
heyrist alltaf öðru hvoru sá gamli afturhalds-
sónn, að menntun kvenna eigi einvörðungu að
miðast við væntanleg húsmóðurstörf, enda hæfi
konum bezt svo afmarkað svið. Enn virðast flest-
ir foreldrar og öll íhaldsblöð líta svo á, að
hjónabandið sé eini rétti leiðarendi allra kvenna
og að því marki beri að stefna. Heimilið sé
sá sanni vettvangur konunnar, þar sómi hún
sér bezt og þar uni hún í alsælu, eða því sem
næst, við að endurtaka sömu verkin æ ofan í æ,
sleitulítið, vetur, sumar, vor og haust; daginn
út og daginn inn og oft að nóttunni líka. — Nú
veit ég það vel, að til eru þær konur, sem ætlast
ekki til meira af lífinu en svo, að þær finna full-
nægingu í heimilisönnunum einum. En ég vona,
að enginn skilji orð mín svo, að ég sé, að hætti
refsins forðum, að hallmæla þeirri helgu stofn-
un hjónabandinu, þó ég haldi því fram, að hinar
séu mun fleiri, sem óánægðar eru með hlutskipti
sitt, þó þær ef til vill sætti sig við það, vegna þess,
að ekki er á betra völ, eða af því að þeim er ekki
fullljóst, að leiðanum veldur. vöntun á hugð-
næmari viðfangsefnum. En að langlundargeðið
sé ekki á allra færi sést meðal annars glöggt á
því, hve fjölmennur hópur sá er meðal giftra
kvenna, sem leitar á náðir hinna starfrænu sjúk-
dóma (taugaveiklunarinnar), á flótta sínum frá
veruleikanum. Þetta stafar sjaldnast af vankönt-
um einum á samlífi hjónanna, en eðlilega spillist
það ef annar aðilinn nýtur sín ekki, orsakarinnar
er heldur ekki að leita í ofþjökun þeirri, sem
allmargar húsmæður eiga við að búa ýmist af erf-
iði eða iðjuleysi. Astæðan er sú, að mennirnir
eru margvíslega gerðir, líka þó „bara“ sé um
konur að ræða og erfðalögmálinu verður aldrei
breytt með flokkssamþykktum né áróðri einum.
Vegna þessa er jafnfráleitt að halda því fram,
að húsmóðurstörf hæfi öllum konum, eins og ef
fullyrt væri, að öllum körlum sé eiginlegast og
þeim til aðal yndisauka, að annast til dæmis
kjötsöltun og kjötvörzlu alla ævi. Auk þess mun
hvort tveggja viðlíka framkvæmanlegt. Kven-
kynið er lífseigt og verður því alltaf í meiri
hluta, svo jafnvel þótt framtak einstaklingsins
verði heft á þann hátt, að banna nokkurri konu
að giftast nema einum einasta manni á allri æv-
inni, þá nægði það hvergi nærri. Væri fjöl-
kvæni lögboðið og öllum körlum gjört að skyldu
að kvænast, gætu líklega flestar konur átt kost á
hjúskap, en fánýtt er að gjöra sér nokkrar gylli-
vonir í þá átt, meðan íbúðirnar hvorki eru stækk-
aðar né bætt úr húsnæðisvandræðunum. Enda
með öllu óvíst, hvernig það gæfist, kvenfólk
stundum skapmikið, en fæstir karlmenn til marg-
skiptanna.
A þessum mannúðarinnar tímum eru stelpur
látnar lifa og því hlýtur ávallt svo að fara, að
dálaglegur hópur verði fyrirvinnulaus, utangarðs
vettvangsins góða. Þessar kvenpersónur verða að
sjá fyrir sér sjálfar með góðu eða illu.
Nú orðið munu langsamlega flestir foreldrar
vilja mennta og manna börn sín eins vel og þeir
hafa tök á, en sonurinn gengur alltaf fyrir, hvort
sem um er að ræða stöðuval, nám, eða bara
það, að fara burt úr föðurgarði í leit að fé og
frama. Sonurinn fer, dóttirin er sett aftur. — Fá-
ir munu nú forheimska sig lengur á því, að halda
fram þeirri firru, að konur séu gáfnaminni en
karlar, enda er hún marghrakin af líffræðinni.
Samt er það næsta sjaldgæft, að kvenstúdentar
haldi áfram háskólanámi hér á landi og er út-
haldsleysi þeirra um kennt. Nokkuð kann að vera
til í þessu, en sanni nær mun þó vera, að fáa
foreldra fýsir, að leggja fé í fyrirtæki, sem farið
getur í strand, í miðjum klíðum, vegna hjóna-
bands, enda er þá, að magra áliti, ver farið en
heima setið, menntunin fremur til baga en bóta,
við bústjórn og barnauppeldi. Og þótt þeir tím-
ar séu löngu liðnir, hafi þeir þá nokkurntíma til
verið, er hjónabandið eitt tryggði örugga fram-
tíð, þá dettur varla neinum í hug, að stúlka haldi
MELKORKA
15