Búnaðarrit - 01.01.1961, Page 485
BÚNAÐARRIT
483
ástæða til að hafa háa fituprósentu í henni, og á
Norðurlöndunum, þar sem fituprósenta í neyzlumjólk
er stöðluð, er hún um 3.3%. Eigi hins vegar að nota
mjólkina til vinnslu, er hagkvæmast að hún hafi sem
hæsta fitu, því að þá er flutningskostnaður lítill og
mikið smjör og ostur fæst úr hverjum lítra mjólkur,
en þess má geta í þvi sambandi, að jákvætt erfða-
samhengi er á milli fituprósentu og eggjahvítumagns.
Hér á landi fara tæp 50% af innveginni mjólk til
neyzlu, en rúm 50% til vinnslu. Margt bendir til þess,
að hlutfall neyzlumjólkur muni aukast á komandi ár-
um, en af því leiðir, að lítil ástæða virðist til að hækka
fituprósentuna verulega, frá því sem nú er.
Þessi dæmi um byggingarlagið og fituprósentuna
eru fyrst og fremst tekin til að minna á, að við verð-
um að gera okkur grein fyrir því, þegar stefna er
valin í kynbótum, hversu mikla verðmætisaukningu
ákveðin framför í ákveðnum eiginleika muni geta gef-
ið. Kynbæturnar eiga og verða að stefna að því að
framleiða verðmætari gripi en fyrir eru. Ef enga verð-
mætisaukningu gripanna leiðir af kynbótunum, þá er
alveg tilgangslaust að vera að hafa fyrir þeim.
Annað atriðið, sem taka þarf til greina í sambandi
við kynbætur á mörgum eiginleikum samtímis, er
erfðasamhengið milli eiginleikanna. Ef erfðasamhengi
milli tveggja eiginleika, A og B, er jákvætt, næst
sjálfkrafa framför i B, þegar kynbætt er með tillili
til A. Sé samhengið ekkert, breytist B ekkert við kyn-
bætur ineð tilliti til A, en sé samhengið neikvætt, verð-
ur um afturför að ræða í B, þegar framför næst í A.
Ef við athugum erfðasamhengið milli þeirra eigin-
leika, sem kynbæta þarf í mjólkurkúastofninum, þá
er mikilvægast að vita, hvert erfðasamhengið er milli
nythæðarinnar og hinna eiginleilcanna, sem kynbæta
á. Þá kemur í ljós, að samhengið milli eiginleikanna
er eins og hér segir: