Heilbrigðismál - 01.03.1993, Blaðsíða 29

Heilbrigðismál - 01.03.1993, Blaðsíða 29
fjölda sem býr í ýmsum fæðuteg- undum getur fólk áttað sig á því hvernig hægt er að stýra megrunar- áætlun. Sá sem borðar mátulega mikið fitnar ekki, og sá sem ætlar að megra sig verður að borða minna en hann þarf í hæfilega langan tíma. Sú orka sem kemur aukalega og líkaminn þarf ekki á að halda umbreytist í fituvef. Eitt kíló af slíkri líkamsfitu er talið sam- svara um 7000 hitaeiningum. Sá sem fær sér eina óþarfa tertusneið á hverjum degi getur búist við að safna á sig allt að 20 kílóum af fitu- vef á einu ári. Þrír litlir og sakleys- islegir konfektmolar eða einn góð- ur bjór á hverju laugardagskvöldi geta laumað á okkur einu fitukílói á hverju ári. Sé margfaldað með 30, árunum milli þrítugs og sextugs, er aukakílóatalan orðin geigvænleg. Hreyfa sig meira! Orkueyðsla við ýmsar athafnir | fer eftir aldri manns, þyngd og | hæð, en oft er miðað við orku- | eyðslu meðalmanns þegar gera á V almennan samanburð. Sá sem ætlar 2 sér að léttast urn 5 kíló (af fituvef) 1 þarf að losna við 35.000 kaloríur. s Það getur hann gert með því að Orkuinnihald ýmissa fæðutegunda Mælt í kaloríum. Tölur breytast í hlutfalli við skammtastærðir. Appelsína eða epli ............... 45 Banani, meðalstór ............... 100 Brauðsneið með smjöri og osti 200 Egg, soðið eða steikt ........ 80-120 Fiskur, einn skammtur (200 g) 150-350 Gosdrykkur, eitt glas ....... 100-150 Hamborgari og franskar . 700-900 Hrökkbrauðssneið .............. 30-40 Jógúrtdós ....................... 130 Kartöflur (200 g) ............... 130 Kexkaka ...................... 60-120 Kjöt, einn skammtur (200 g) . 300-800 Léttmjólkurglas ................. 100 Nýmjólkurglas ................... 150 Pylsa með öllu .............. 350-550 Sukkulaðibiti eða konfektmoli 25-50 Súpudiskur .................. 200-350 Tertusneið .................. 250-450 Undanrennuglas ................... 75 synda rólega í 65 klukkustundir eða ganga rösklega í 58 klukku- stundir. Þetta hljómar ef til vill ekki vel í fyrstu, en ef maðurinn syndir í 20 mínútur tvisvar í viku og geng- ur í 30 mínútur einu sinni í viku þá tekst þetta á einu ári. Hvernig væri nú að taka dagatal- ið og skoða eina heila viku frá upp- hafi til enda. Einhvers staðar hlýtur að leynast tími sem nota má til hreyfingar og skemmtilegrar úti- veru. Það þarf ekki nema hálftíma gönguferð á hverjum sunnudegi til að losa okkur við árlega aukakílóið sem laugardagskonfektið hér að of- an gaf okkur. Best er þó að gera hvort tveggja, forðast konfektið og fá sér göngutúr, að maður tali nú ekki um tvo til þrjá göngutúra í hverri viku, til að eyða óþarfri orku og koma í veg fyrir fitusöfnun. Til viðbótar hollri hreyfingu og fram- lagi til megrunar fæst gott loft í lungun og - ekki síst - vellíðan og gott skap heimleiðis. Jóhann Heiðar Jóhannsson, læknir, er sérfræðingur f meinajræði og líhuga- maður um heilsurækt og skokk. Hann hefur áður skrifað í Heilbrigðismál, m.a. um skokk (3/1986). Nýjar næringar- efnatöflur Námsgagnastofnun og Rannsóknastofnun Iandbún- aðarins gáfu í febrúar út handbók fyrir almenning undir heitinu „Næringar- gildi matvæla. Næringar- efnatöflur." Ólafur Reykdal matvælafræðingur tók töfl- urnar saman og ritar skýr- ingar. 1 bókinni er gefið upp magn átján mikilvægustu næringarefnanna í um sex hundruð fæðutegundum. Bókin er mjög aðgengileg og auðveld í notkun. Hún er til sölu í Bókabúð Máls og menningar, í Bóksölu stúd- enta, Skólavörubúðinni og hjá Rannsóknastofnun land- búnaðarins og kostar 425 krónur. Fyrir hverja fæðutegund er gefin upp orka (kj, kkal), prótein, fita (alls, mettuð, fjölómettuð), kólesteról, kol- vetni (alls, viðbættur sykur, trefjar), vatn, vítamín (A, D, Bl, B2, níasín, C) og steinefni (kalk, natríum, kalíum, járn, sink). Sem dæmi má nefna að í hundrað grömmum af létt- mjólk eru 6 mg af kólesteróli en 119 mg í rjóma, í sama magni af soðnum kartöflum eru 10 mg af natríum en 681 mg í kartöflunasli (samsvar- ar 1,7 g af salti) og í skinku eru 2 míkrógrömm af A- vítamíni en 12400 í lifrar- kæfu. -jr. HEILBRIGÐISMÁL 1/1993 29

x

Heilbrigðismál

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heilbrigðismál
https://timarit.is/publication/638

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.