Samtíðin - 01.05.1934, Page 22

KÍN\?ERSKA STAFSETNINGIN
Englendingurinn H. G. Wells,
skáldið og sagnfræðingurinn,
framtíðarspámaðurinn, er heims-
frægur maður fyrir skarpskygni
sína og snild. Veraldarsaga hans
var á fáum árum þýdd á flestöll
menningarmál og .jók meir en
nokkurt annað rit höfundarins á
frægð hans. Wells bregður töfra-
sprota nýs skilnings og andríki
frjálsmannlegrar hugsunar á
marga mauraþúfu gamalla hleypi-
dóma og kotungshugar í sögu
mannkynsins.
• Wells ber fram þá spurningu á
einum stað í sögu sinni, hversu
það megi vera um Kínverja, sem
í þúsundir ára voru öndvegisþjóð
veraldar, að þeir skuli nú standa
kyrrir á framþróunarbrautinni.
Hann neitar því eindregið, að
Kínverjar séu í insta eðli sínu í-
haldssamari en Vesturlandamenn.
Kínverjar séu fyllilega jafnokar
þeirra að vitsmunum. Alt of mik-
ið sé gert úr forfeðradýrkun
Kínverja, og að hleypidómar og
18
EFTIR HELGA HJÖR9AR
snobb vestrænna þjóða sé í raun-
inni engu minna. Hvers vegna
hefir lífið sjálft hlaupist frá þess-
ari gáfuðu og göfugu þjóð?
Og svar H. G. Wells er einfalt,
eins og snildin er æfinlega:
ITálærður Kínverji kann ekki
annað en að lesa. ITonum endist
ekki æfin til að læra annað en
það, hvar eigi að vera stafur
með krók og hvar stafur með
engum krók. Allir úrvalsmenn
þjóðarinnar verða að fórna æsku
sinni, æfi sinni, gáfum sínum og
andlegu þreki til þess að læra að
stafa, til þess að læra djöfuldóm
af steindauðum fígúrum eftir
steinrunna sérvitringa, sem eru
dauðir fyrir þúsundum ára. Alt til
dauðans er Kínverjinn að læra
greinarmun á því,hvar eigi að vera
st og hvar zt, hvar nst og hvar
nnzt, alt eftir einhverjum frá-
munalegum reglum, sem búnar
eru að vera náköld lík í þúsund