Samtíðin - 01.06.1940, Blaðsíða 22

18
SAMTÍÐIN
niður eftir andliti þeirra og brjósti,
flestir með ineitil og hamar i liönd-
um, nokkrir með rekur. Ekki var
liærra undir loft þar inni en svo,
að þeir urðu ýmist að sitja á liækj-
um sinum eða liggja á knjám við
vinnu sína. Kolaæðin (tlie coal
seam), sem þarna var unnin, hef-
ur liklega ekki verið fullur metri á
þykkt (liæð), en breiddin allmikil.
Staðnæmdist nú hópurinn um
stund bjá námumönnunum og
Iiorfði á vinnu-aðferðir þeirra,
hvernig þeir beittu hömrum sínum
og meitlum, rafmagnsborum og rek-
um og mólu gullið — til yndis og
auðs þeim, sem ofar bjuggu og nutu
lifgeisla sólarinnar og hins hreina
lofts daga og nætur. Lausu kolunum
var mokað viðstöðulaust upp á
gevsilanga leðurreim, sem spent var
um hjól, er knúin voru rafmagni,
og snerust hjólin án afláts og reimin
með og skilaði kolunum um leið
fram úr þrengslu göngunum niður
í vagna, sem tóku þar við þeim, og
runnu þeir eftir spori. Voru hestar
notaðir til að draga vagnana að
námuopinu og flytja þá til baka
þangað, sem göngin tóku að lækka.
Við námuopið tekur lyfta við kol-
unum, og flytur hún 4 tonn í einu
og getur, þegar vel gengur, skilað
1200 tonnum af kolum upp á yfir-
borð jarðar á einum sólarhring. Þar
taka járnbrautirnar við þeim og
flytja þau til næstu bafnarborga,
en þaðan dreifast þau út um öll
heimsins höf og lönd.
EG ER Á LEIÐ til heimsborg-
arinnar London. í glöðum hópi
góðra vina. Sumir þeirra eru félag-
arnir frá förinni um námugöngin.
Eimlestin brunar áfram yfir lága
ása og ölduslakka. Bylgjandi korn-
akrar og skógarlundar skiftast ó á
báðar hendur, og vinaleg býli og
friðsöm risa upp úr hafbreiðu korn-
stanganna með litlu millibili. Vér
ferðafélagarnir ræðum um fegurð
landsins og unað sumarblíðunnar
og vald tækninnar, sem skilar oss
eftir skamma stund og án alls erfið-
is frá vorri hendi inn í hringiðu
stórborgarinnar, þar sem bæstur
þroski og dýpsta spilling þrífast
hvort við annars blið.
En ég fæ ekki varist einni liugs-
un, einni sýn, sem mólast befir í
huga minn. Hún stjakar jafnvel til
bliðar þeim myndum, sem fvrir
augun ber, um leið og lestin þýtur
yfir landið. Það eru námumennirn-
ir sveitlu og svörtu, sem með þvkku
gúmmíbarðana framan á linjánum
meitla og moka, moka og meitla
illhart kolabergið nætur og daga.
Mennirnir með súrefnis-kútinn á
bakinu og blý-ljóskerið í hendinni,
hinir síhóstandi, vofumlíku verka-
menn, sem ýmist skríðandi á hnján-
um eða sitjandi á hækjum sinum
vinna alla sex daga vikunnar fyrir
þrem pundum og tíu shillingum, auk
ókeypis kola til eigin heimilisþarfa.
Mér verður bugsað til mannanna
nieð meitilinn og Ijóskerið, þúsund-
ir feta undir fótum vorum, mann-
anna, sem skapa lífsþægindi vor,
en vinna sjálfir bognu baki í ban-
vænu lofti, meðan orka léyfir.