Samtíðin - 01.03.1941, Page 16

12
SAMTÍÐIN
SIGURÐUR SKÚLASON;
• •
GOSTA BERLINGS SAGA
lEGAR Ragn-
ar Jónsson
framkvæmdar-
stjóri trúði mér
fyrir því, siðast-
liðið liaust, að
hannætlaði hráð-
lega að láta bóka-
Sclma Lagerlöf foi'lag SÍtt, V í k-
ingsútgáfu n a, gefa út Gösta
Rerlings sögu eflir sænsku Nóh-
elsverðlauna-skáldkonuna Selmu
Lagerlöf, þóttu mér það góð tíð-
indi, og ég gat þá ekki lengur ver-
ið í neinum vafa um, livaða skáld-
saga yrði jólahókin á Islandi árið
1940. Svo kom þessi hók, eins og*
ráð var fvrir gert, mikil og eiguleg,
480 bls. í stóru broti, prýdd hinum
sérkennilegu myndum Einars Ner-
man. Haraldur Sigurðsson hefur ís-
lenskað söguna, og virðist honum
Iiafa tekist það vandaverk vel, en
Jóhannes skáld úr Kötlum hefur
þýtt kvæðin.
Ég las Gösta Berlings sögu í fyrsta
sinn á stúdentsárum mínum, þegar
hugurinn var mjög svo opinn og
allur á valdi fagurra bókmenta, ó-
liáður hagnýtum sjónarmiðum hoig-
aralegs atvinnulífs. Þegar liver gata
höfuðstaðarins átti sér sína róman-
tík og haustvindar og vorhlær tákn-
uðu tvær mismunandi tóntegundir,
gagnólíkar köldum næðingum og
regnþrungnum liráslaga. Einn af
vinum mínum sagði: „Gott átt þú
að eiga eftir að lesa Gösta Berlings
sögu.“ Þetla var orð og að sönnu.
En menn eiga margt dásamlegt eft-
ir, þegar þeir eru aðeins nítján ára
gamlir!
Svo hyrjaði ég að lesa bókina. og
ótrúlegustu sýnir hirtust mér. Eg
heyrði raddir kavalleranna, tók þátt
i örlögum þeirra, lylgdi Gösta Ber-
ling gegnum blítt og strítt, skynj-
aði ofurmagn þeirra ástríðna, seir.
í'isu í alls konar persónugervingum
upp af blaðsíðum bókarinnar, eins
og kynjamyndir annarlegrar tilveru
á hökkum Lövenvatnsins. En hak
við alt þetta sungu skógar Verma-
lands í margrödduðum klið. Og ofl
flugu mér í hug þessi orð Helenu
Nyhlom, sem W. Peterson-Berger
hefur hafið til söngs með sínu fagra
lagi:
Det iir en renhet i din luft,
en trolldom i den vilda doft,
soni genom furuskogen strönnnar,
der backen dansar glad och fri
och alven glider tyst förbi
i djupa allvarsdrömmar.
Að ég nú ekki minnist á Verma-
landskvæðið eftir Anders Kryxeli:
Ach Varmeland du sköna,
du hiirliga land o. s. frv.,
sem flestir kannast við.
En fvrsl og fremst dáðist ég að
kenslukonunni ungu, sem hafði
megnað að skapa þetta dásamlega
skáldverk, þessa sérkennilegu frum-
smíð norræns anda, er heillaði mig,
óharðnaðan unglinginn, engu síður