Fréttablaðið - 05.03.2010, Blaðsíða 28

6 föstudagur 5. mars
Margir hafa beðið
spenntir eftir nýjustu
kvikmynd Dags Kára
Péturssonar, The
Good Heart. Nú er hún
komin í bíó og með
því verða kaflaskil í lífi
leikstjórans, sem hefur
hrærst í heimi hennar
í nokkur ár. Í viðtali við
Föstudag segir Dagur
frá vinnunni með Holly-
wood-stjörnum, hlátri
og gráti og framtíð sem
sveipuð er óvissu.
Viðtal: Hólmfríður H. Sigurðardóttir
Ljósmyndir: Anton Brink
Þ
egar Dagur Kári Pét-
ursson gerir bíó-
myndir lætur hann
sér ekki nægja að
leikstýra þeim. Hann
skrifar nefnilega handritin líka
sjálfur og býr til tónlistina með
dúóinu sínu, Slowblow. Það er góð
ástæða fyrir því að hann hagar
hlutunum á þennan veg. „Ástæð-
an fyrir því að ég fór út í kvik-
myndagerð var einmitt sú að ég
hafði áhuga á þessu öllu saman.
Mig langaði að verða tónlistar-
maður, ljósmyndari og rithöfund-
ur, en ég gat ekki gert upp á milli.
Þannig að ég sá að kvikmynda-
gerð væri fullkomin fyrir mig, því
þá gæti ég verið að vasast í þessu
öllu saman. Þar af leiðandi hefur
mér þótt mjög mikilvægt að fylgja
þessu öllu eftir, alveg frá a til ö, í
bíómyndunum mínum. Frá því að
fyrsta orðið er skrifað á blað þar
til síðasti tónninn er sleginn.“
FJÖLDINN AÐ TJALDABAKI
Aðalleikarar nýjustu bíómynd-
ar Dags Kára, The Good Heart,
eru Bandaríkjamennirnir og stór-
stjörnurnar Brian Cox og Paul
Dano. Myndin er tekin upp í
þremur löndum – hérna á Ís-
landi, í Bandaríkjunum og á hvít-
um ströndum Dóminíska lýðveld-
isins. Þrátt fyrir hinn alþjóðlega
blæ er framleiðsla myndarinn-
ar að langstærstum hluta til ís-
lensk. „Við vorum í fjörutíu daga í
tökum og þar af voru þrjátíu dagar
á Íslandi með alíslensku tökuliði.
Svo tókum við stóran hluta af
því með okkur til Ameríku og öll
eftirvinnsla var hér á Íslandi.“
Mikill fjöldi fólks kemur að
framleiðslu einnar kvikmyndar.
Dagur hefur ekki tekið það saman
hversu margir unnu að myndinni
í heild en segir láta nærri að á bil-
inu 100 til 200 manns hafi unnið
að myndinni, ýmist frá upphafi til
enda eða í nokkra daga.
HOLLYWOOD-STJÖRNUR
Dagur skrifaði handritið ekki sér-
staklega með þá Cox og Dano í
huga, en var sérstaklega ánægður
að fá þá til liðs við sig, enda mjög
hrifinn af þeim báðum. „Brian Cox
sést oftast í smærri hlutverkum í
stórum Hollywood-myndum. En
alltaf þegar hann birtist langar
mann að sjá meira af honum. Ég
er alltaf jafn svekktur þegar hann
er drepinn eftir tíu mínútur. Ég er
mjög stoltur og ánægður með að
geta boðið upp á mynd þar sem
fólk fær alveg nóg af honum.“
Hann var ekki síður ánægður
með aðkomu Pauls Dano. „Paul
Dano finnst mér líka frábær leik-
ari. Hann hefur einhverja mjög
sérstaka útgeislun á tjaldinu. Og
hann er ekki þessi súkkulaðisæta
týpa eins og margir ungir amer-
ískir leikarar. Það hefði ekki hent-
að fyrir þessa mynd.“
Reynslan af því að vinna með
stjörnunum var lærdómsrík. „Paul
Dano er ótrúlega þroskuð sál, þetta
var svolítið eins og að vinna með
gömlum manni. Brian Cox hefur
unnið í mörg hundruð mynd-
um og hefur ótrúlega reynslu og
yfirsýn. Hann sá senuna fyrir sér
fullklippta á meðan hann var að
leika hana. Ég hef aldrei upplif-
að það fyrr hjá leikara. Það kom
fyrir að hann segði: „Dagur, af
hverju ertu að skjóta þetta, þú átt
eftir að klippa þetta út.“ Þetta fór
svona pínulítið í taugarnar af mér
en því miður hafði hann nú oftast
rétt fyrir sér!“ segir Dagur og bros-
ir út í annað.
BORG BORGANNA
Bandaríkin voru líka nokkuð aug-
ljós kostur fyrir bíómyndina. En
það mátti ekki vera hvaða borg
í Bandaríkjunum sem er. Það
varð að vera New York. „Það eru
ákveðnar tilviljanir í sögunni sem
meika ekki sens nema í stór-
borg. Það er líka ákveðinn æv-
intýrablær yfir myndinni líka og
mér fannst þetta þurfa að ger-
ast í „stórborginni“, sem er auð-
vitað New York. Ég er rosalega
hrifinn af henni, meðal annars
vegna þess að þegar maður lend-
ir þar verður maður strax eins
og einn af íbúunum,“ útskýrir
Dagur Kári, sem reynir að heim-
sækja New York eins oft og hann
getur. „Það er einstök orka þarna
og maður fær það á tilfinninguna
að allt geti gerst. Það skipti mig
líka miklu máli að taka myndina
upp í borg sem ég hefði persónu-
legt samband við.“
Það er þó án vafa auðvelt að
detta í klisjurnar í borg sem þús-
undir bíómynda gerast í. Dagur
forðaðist þær. „Það er ekki Times
Square eða frelsisstyttu að sjá. Ég
reyndi að skapa þá tilfinningu að
myndin ætti sér stað á Manhatt-
an en samt á einhverjum týndum
stöðum úr alfaraleið.“
HLÁTUR OG GRÁTUR
Líkt og í fyrri myndum Dags Kára
geta áhorfendur bæði átt von á því
að hlæja og gráta yfir The Good
Heart. Þetta þykir Degi Kára mikil-
vægt. „Í kvikmyndum eru hlutirn-
ir oft rosalega hreinræktaðir. Það
eru grínmyndir, hryllingsmynd-
ir, spennumyndir eða harmleik-
ir. Mér hefur fundist spennandi
að blanda húmor og trega aðeins
meira saman. Grunnkrafturinn
er húmor og ég vil að fólk hlæi á
mínum myndum. En hreinrækt-
aðar grínmyndir skilja eftir sig
einhvern tómleika hjá mér. Það
er ekkert falskara en sykursætur
happy ending.“
Hann vill að bíógestir finni
harminn sem kraumar undir
niðri, þó að bíómyndin sé fyndin.
„Í öllum þessum þremur myndum
hef ég reynt að búa til nýja tegund
af endi. Endi sem er hvorki ham-
ingjusamur né sorglegur. Sumir
upplifa von á meðan aðrir upplifa
algjört vonleysi og þannig vil ég
hafa það. Ég reyni að hafa mynd-
irnar nógu opnar til þess að eitt-
hvað sé skilið eftir fyrir áhorfand-
ann til að túlka sjálfur.“
EKKI RÍKISSTYRKT EGÓFLIPP
Dagur Kári hefur tekið þátt í bar-
áttu kvikmyndagerðarmanna
gegn niðurskurðinum sem boð-
aður hefur verið í þeirri grein og
margir óttast að gangi af honum
dauðum. Sjálfur gengur Dagur
með lopahúfu og býr í 101. En
hvernig finnst honum umræðan
um lopatreflana í 101 sem liggja á
spena ríkisins. Fer hún í taugarn-
ar á honum? „Þetta fer ekki bara
í taugarnar á mér heldur tek ég
þessa umræðu nærri mér. Maður
er að vinna heiðarlega vinnu við
erfið skilyrði og skila þjóðarbúinu
auði, bæði í beinhörðum pening-
um og menningarlegum verðmæt-
um. Þá er leiðinlegt hvað það er al-
gengt að maður mæti því viðhorfi
að maður sé á einhverju ríkis-
styrktu egóflippi. Það er eins fjarri
sannleikanum og hugsast getur. Ég
lýsi eftir meiri víðsýni og innsýn í
hvernig málunum er háttað.“
ÓVISSAN TEKUR VIÐ
Það eru heil tíu ár frá því að hug-
myndin að The Good Heart spratt
upp í kolli Dags Kára. Og síð-
ustu árin hefur allt hans líf snú-
ist í kringum hana. Hvað tekur
nú við? „Það er eiginlega algjört
óvissu ástand hjá mér núna, ég
veit eiginlega ekkert hvað ég ætla
að gera. Ég gaf allt sem ég átti í
þessa mynd og nú liggur við að
mér þyki ég kominn á einhvers
konar endapunkt,“ svarar Dagur
í einlægni. „Ég er búinn að gera
þrjár myndir og þótt þær séu ólík-
ar eru þær líka líkar, að því leyti að
ég var að vinna með sömu elem-
entin í þeim öllum. Þegar maður
er búinn að gera eitthvað þrisvar
getur verið kominn tími til að gera
eitthvað nýtt. En ég veit ekki alveg
hvað það verður. Ég er hins vegar
með hin og þessi járn í eldinum.
Það hefur til dæmis lengi blundað
í mér að snúa mér alfarið að tón-
list. Hvort ég geri það á hins vegar
alveg eftir að koma í ljós.“
EKKI RÍKISSTYRKT EGÓFLIPP
Kallar eftir innsýn og víðsýni Degi Kára þykir bæði pirrandi og leiðinlegt hvað það er algengt að kvikmyndagerðarmenn mæti því
viðhorfi að þeir séu á ríkisstyrktu egóflippi. Ekkert sé eins fjarri sannleikanum, enda skili þeir þjóðfélaginu auði, bæði í menningarleg-
um verðmætum og beinhörðum peningum.
Brian Cox sést oftast í smærri hlutverkum í stórum Hollywood-
myndum. En alltaf þegar hann birtist langar mann að sjá meira
af honum. Ég er alltaf jafn svekktur þegar hann er drepinn eftir
tíu mínútur. Ég er mjög stoltur og ánægður með að geta boðið
upp á mynd þar sem fólk fær alveg nóg af honum.“