Fréttablaðið - 10.04.2010, Blaðsíða 21

LAUGARDAGUR 10. apríl 2010 21
Nýlega var lagt fram á Alþingi mikilvægt neytendafrum-
varp um sölu fasteigna, fyrir-
tækja og skipa. Frumvarpið er
slíkum anmörkum háð að ekki
verður við unað. Vinnan við frum-
varpið var unnin fyrir hrunið og
ber keim af því frjálsræðis and-
rúmslofti sem þá réði för. Nefnd
sem vann að frumvarpinu voru
þröngar skorður settar enda leið-
in vörðuð af viðskiptaráðuneyt-
inu og erfitt að koma að brýn-
um úrbótum. Frumskilyrði fyrir
setningu nýrrar löggjafar er að í
henni felist réttarbætur. Gildandi
löggjöf hefur reynst einkar erfið í
framkvæmd en frumvarpið boðar
afturför í mörgum atriðum.
Neytendasamtökunum, Húseig-
endafélaginu og Félagi fasteigna-
sala blöskraði
Neytendasamtökin, Húseigenda-
félagið og Félag fasteigna-
sala sem hafa mikla reynslu og
þekkingu á þessu sviði samein-
uðu krafta sína og settu fram
tillögur að bráðnauðsynlegum
réttar bótum. Ráðuneytið hafði
að engu þær tillögur sem sett-
ar voru fram og sýndi óbilgirni.
Það er því alrangt þegar ráðu-
neytið fullyrðir í frumvarpinu að
„leitast hafi verið við að koma til
móts við þau sjónarmið og gagn-
rýni sem helst hefur verið höfð
uppi gagnvart núgildandi lögum“.
Það er mikið áhyggjuefni þegar
slíkar rangfærslur koma fram í
stjórnarfrumvarpi. Þegar þannig
háttar er brýnt að alþingismenn
haldi vöku sinni gagnvart fram-
kvæmdavaldinu.
Alvarlegir agnúar eru víða í
frumvarpinu. Hér á eftir verður
einungis nokkurra getið.
Tilgangsákvæðið
Í 1. gr. frumvarpsins segir að til-
gangur þess sé m.a. að tryggja
neytendavernd og að fasteignavið-
skipti geti farið fram með örugg-
um hætti auk þess sem fasteigna-
salar séu engum háðir í störfum
sínum. Vitaskuld þurfa önnur
ákvæði laganna að styðja við til-
gangsákvæðið þannig að tilgangi
þeim sem stefnt er að verði náð,
því fer á hinn bóginn víðs fjarri
víða í frumvarpinu.
Skylduaðild að
Félagi fasteignasala
Viðskiptaráðuneytið hélt því
afdráttarlaust fram að fella þyrfti
skylduaðild brott þar eð þing-
menn myndu ekki samþykkja
áframhald skylduaðildar auk
þess sem hugsanlega væri um að
ræða brot gagnvart stjórnarskrá.
Nefndin sem vann að frumvarp-
inu var á öndverðum meiði auk
þess sem fyrir lá lögfræðiálit frá
tveimur virtum lögmönnum sem
gengur í sömu átt og að niðurfell-
ing skylduaðildar leiði til mun
lakari stöðu neytenda en fyrr.
Eftir að nefndin hafði lokið
störfum sínum samþykkti Alþingi
lög um að tekin yrði upp skyldu-
aðild að Félagi löggiltra endur-
skoðenda þar sem alfarið sömu
sjónarmið ráða og skylduaðild
að Félagi fasteignasala byggir á
í dag. Sú skipan var samþykkt af
öllum þingmönnum þrátt fyrir
að viðskiptaráðuneytið hafi hald-
ið þveröfugu fram um vilja þing-
manna og byggt frumvarpið á
því!
Afleiðingar brottfalls skyldu-
aðildar fasteignasala eru m.a.:
a) Felld er brott skylda fast-
eignasala að fylgja ströngum
siðareglum við störf sín gagnvart
neytendum.
b) Lögboðið eftirlit með fast-
eignasölum að þeir fylgi siða-
reglum gagnvart neytendum er
fellt niður.
c) Felld er brott skylda Félags
fasteignasala að tilkynna eftir-
litsnefnd um meint brot fasteigna-
sala gagnvart neytendum. Þetta
er gert þrátt fyrir að öll alvar-
legustu mál sem upp hafa komið
í störfum fasteignasala undan-
farin ár hafa verið upplýst vegna
þessarar lagaskyldu.
Athugasemdir sem settar
eru fram í frumvarpi
Í athugasemdum sem fylgja frum-
varpinu hefur viðskiptaráðuneyt-
ið m.a. sett inn ýmsar breyting-
ar. Athugasemdir sem fylgja
frumvarpinu eru mikilvæg lög-
skýringargögn. Staðhæfingar
eru sums staðar beinlínis rang-
ar og standast engan veginn auk
þess sem ýmis atriði eru mjög
óljós og einsýnt að margháttuð
túlkunarvandamál eiga eftir að
koma upp verði frumvarpið sam-
þykkt. Kröfu verður að gera til
lögjafar að um mikilvæg atriði
sé kveðið á með skýrum hætti en
framkvæmdin skrumskæli ekki
þær réttarbætur sem reynt er að
koma á.
Í frumvarpinu er þess utan
gert ráð fyrir að stór hluti
athugasemda er fylgja eldri
lögum sé ætlað að gilda áfram
þrátt fyrir að um sé að ræða
frumvarp til nýrra heildarlaga.
Þvílík vinnubrögð skapa óvissu
og ruglingshættu á réttarsviði
þar sem einmitt er brýn þörf á
skýrum og ótvíræðum leikregl-
um. Þessi vinnubrögð eru ekki
til eftirbreytni og við þeim sér-
staklega varað í handbók for-
sætisráðuneytisins um frágang
lagafrumvarpa.
Lög um sölu fasteigna er mikil-
væg neytendalöggjöf sem hefur
að geyma margháttaða umgjörð
um rétt neytenda í alla jafnan
stærstu viðskiptum fólks á lífs-
leiðinni. Það er óhæfa að ekki
sé betur vandað til. Brýnt er
að Alþingi haldi vöku sinni og
slái skjaldborg um hagsmuni
almennings.
Meingallað frumvarp um sölu fasteigna
Grétar Jónsson
Formaður Félags fasteigna-
sala
Sala fasteigna
Vinnan við
frumvarpið
var unnin fyr-
ir hrunið og ber keim af
því frjálsræðis andrúms-
lofti sem þá réði för.
Næstu námskeið
Akureyri — 13. apríl
Greiðslur úr lífeyrissparnaði,
hvað ber að hafa í huga? *
Hótel KEA
Búðardalur — 13. apríl
Fjármál heimilanna
Dalabúð
Reykjavík — 14. apríl
Greiðslur úr lífeyrissparnaði,
hvað ber að hafa í huga? *
Borgartún 19
Hafnarfjörður — 14. apríl
Fjármál heimilanna
Hafnarborg
Borgarnes — 15. apríl
Fjármál heimilanna
útibú Arion banka
Egilsstaðir — 19. apríl
Fjármál heimilanna
Hótel Hérað
Stykkishólmur — 21. apríl
Fjármál heimilanna
Hótel Stykkishólmur
Grundarfjörður —21. apríl
Fjármál heimilanna
Sögumiðstöðin
Selfoss — 27. apríl
Fjármál heimilanna
Hótel Selfoss
Reykjavík — 28. apríl
Eru fjárfestingartækifæri
á Íslandi? Borgartún 19
*Skráið ykkur í tíma,
síðast komust færri að en vildu
Fjöldi fjármálanámskeiða
víðsvegar um landið Hafðu samband
Skráðu þig á arionbanki.is.
Allir velkomnir - Ókeypis aðgangur.
Komdu og njóttu góðra veitinga
í bland við fróðleik sem kemur sér vel.
FJÁRmál Arion banka
FJÁRmálum
Arion banka 444 7000