Fréttablaðið - 26.08.2010, Blaðsíða 12

12 26. ágúst 2010 FIMMTUDAGUR
Fjölbreytt úrval af rafskutlum
Bjóðum upp á margar
gerðir af rafskutlum.
Hafðu samband og við
Fastus ehf. | Síðumúla 16 | 108 Reykjavík | Sími 580 3900 | www.fastus.is
Kirkjuráð biður fórnar-
lömb fyrirgefningar fyr-
ir hönd þjóðkirkjunnar.
Beinir til kirkjuþings að
stofna rannsóknarnefnd
til að skoða starfshætti
og viðbrögð kirkjunnar í
kjölfar ásakana á hend-
ur Ólafi Skúlasyni.
Kirkjuráð ákvað á fundi sínum í
gær að beina því til forsætisnefndar
kirkjuþings að undirbúa tillögur að
rannsóknarnefnd til þess að rann-
saka alla starfshætti og viðbrögð
kirkjunnar vegna ásakana á hend-
ur Ólafi Skúlasyni biskupi um kyn-
ferðisbrot. Tillögurnar verða lagð-
ar fyrir kirkjuþing 13. nóvember.
Pétur Hafstein, forseti kirkjuþings,
segir starfsfólk innan nefndarinn-
ar algjörlega óháð öllum stofnunum
kirkjunnar og ráðuneytum ríkisins.
„Tillögur um einstaklinga og starfs-
reglur um verksvið og valdheimild-
ir nefndarinnar verða lagðar fyrir
þingið í nóvember og mun það taka
þessa ákvörðun,“ segir Pétur. Hann
segir stefnt að því að niðurstöðum
verði skilað ekki síðar en á kirkju-
þingi að ári, helst fyrr. Það færi þó
eftir umfangi starfs nefndarinn-
ar. Ekki liggur fyrir að svo stöddu
hversu fjölmenn rannsóknarnefnd-
in verður.
Karl Sigurbjörnsson biskup átti
fund með Geir Waage í gærmorgun
og segir í yfirlýsingu frá biskupi að
Geir muni hér eftir sem hingað til
hlýða þeirri tilkynningaskyldu og
samsvarandi ákvæðum sem kveð-
ið er á um í siðareglum þjóðkirkj-
unnar. Biskup áréttar í tilkynning-
unni að allir prestar og starfsmenn
kirkjunnar séu skuldbundnir þeim
reglum. Fundurinn átti sér stað
vegna ummæla Geirs í Morgun-
blaðinu um að þagnarskylda presta
væri alger.
Kirkjuráð fundaði síðar í gær og
sendi í kjölfarið frá sér yfirlýsingu
þar sem Sigrún Pálína Ingvars-
dóttir og Guðrún Ebba Ólafsdótt-
ir eru beðnar fyrirgefningar fyrir
hönd þjóðkirkjunnar. Ráðið kveðst
harma þjáningu og sársauka sem
þær og aðrir þolendur kynferðis-
brota hafi liðið og segir frásögnum
þeirra trúað. Kirkjuráð ítrekar í til-
kynningunni að kynferðisbrot séu
ekki liðin innan kirkjunnar.
Karl Sigurbjörnsson biskup vildi
ekki tjá sig um málið við Frétta-
blaðið.
Biðst fyrirgefningar
og leggur til nefnd
Ólafur Skúlason biskup fór fram á
að hefja skyldi opinbera rannsókn af
hálfu ríkissaksóknara á máli þeirra
kvenna sem ásökuðu hann um
kynferðislega áreitni og tilraun til
nauðgunar. Hallvarður Einvarðsson,
þáverandi ríkissaksóknari, ákvað að
taka mál biskups fyrir á grundvelli
greinargerðar og annarra fylgiskjala
sem biskup hafði sent ríkissaksókn-
ara.
Biskup ritaði ríkissaksóknara erindi
11. mars 1996 og bar þar fram kröfu
um opinbera rannsókn á hendur kon-
unum á grundvelli rangs sakarburðar
og ærumeiðandi aðdróttana í sinn
garð. Greinargerðin virðist hafa verið í
ítarlegu máli ásamt fylgiskjölum.
Biskup hafði áður farið fram á
opinbera rannsókn í málinu, í febrúar
1996, en taldi embættið þá ekki
tilefni til þess.
Sigrún Pálína Ingvarsdóttir, ein
þeirra þriggja kvenna sem ákærð var
af biskupi, segir að hún hafi verið
bæði útkeyrð og hrædd í kjölfar
kærunnar. Hún var boðuð í yfir-
heyrslu til ríkissaksóknara 21. mars
1996, klukkan tíu.
Sigrún var yfirheyrð sem sakborn-
ingur af Arnari Jenssyni rannsóknar-
lögreglumanni sem hún segir hafa
komið vel fram.
„Ég varð samt svo hrædd í yfir-
heyrslunni að það þurfti margsinnis
að taka hlé. Ég grét svo mikið,“ segir
Sigrún Pálína. Hún var yfirheyrð í sex
klukkustundir.
Ríkissaksóknari mæltist svo til þess
við biskup að hann léti málið niður
falla í kjölfar yfirheyrslna á konunum
þremur. Ólafur lét falla frá kærunni
20. maí 1996. Ríkissaksóknari sendi
frá sér yfirlýsingu 22. maí sem í stóð:
„Með bréfi biskups, dagsettu
þann 20. [maí], greindi biskup
ríkissaksóknara frá því, að hann hefði
ákveðið að draga til baka þá kröfu,
sem hann bar fram 11. mars s.l., og
bar jafnframt fram þá ósk, að ekki
yrði frekar aðhafst í máli þessu eða
gagnvart þeim einstaklingum sem við
sögu koma í kærubréfi sínu.“
Ólafur Skúlason fer fram á rannsókn: 12. mars 1996
Beiðni dregin til baka: 20. maí 1996
FRAMVINDA MÁLSINS
Yfirlýsingin:
„Af minni hálfu er máli þessu lokið
og harma ég þá opinberu umfjöll-
un sem það hefur hlotið og hvorki
hefur það verið af mínum völdum
né vilja. Ég hef náð þeim tilgangi
mínum að sættast við kirkjuna og
hvet einnig aðra til að yfirgefa ekki
þjóðkirkjuna vegna þessa máls.
Vænti ég þess að þjóðkirkjunni
auðnist að móta þær starfsaðferðir
þannig að framvegis verði unnið
úr slíkum málum af virðingu og
trúnaði. Í ljósi þess óska ég eftir því
að umfjöllun um mál mitt sé lokið
innan stofnunar kirkjunnar.“
„Svona leit hún út þegar Karl var
búinn að fara upp og semja hana,
eða skrifa hana upp,“ segir Sigrún
Pálína. „Það vantar hins vegar það
atriði að ég dragi umfjöllun mína
og málið til baka í fjölmiðlum, en
ég sé að segja sannleikann og ég
dragi sannleikann ekki til baka.
Það vantar. Þess vegna skrifaði
ég aldrei undir hana. Hann fór og
falsaði þessa yfirlýsingu í þeirri von
að ég væri orðin svo útkeyrð að
ég tæki ekki eftir þessu. Ég hefði
aldrei skrifað undir þessa yfirlýs-
ingu. Alveg sama hversu útkeyrð og
hrædd ég var.“
Alfred Wolfgang Gunnarsson, eigin-
maður Sigrúnar Pálínu, segir Karl
hafa gjörbreytt meiningu yfirlýsing-
arinnar með því að taka út þessa
einu setningu.
„Hann breytir þessu þannig að
Pála virkar ósannsögul og pappír-
inn verður ekki þess virði að skrifa
undir hann. Pála sagði við hann að
þetta gæti hún aldrei skrifað undir
og við löbbuðum út,“ segir Alfred.
„Þá spyr Karl Pálu í anddyri Hall-
grímskirkju hvort hún geti ekki hætt
þessu vegna barnanna hennar. Hún
segir við hann á móti að börnin
hennar vilji að hún segi sannleik-
ann, svo hún hætti þessu ekki. Þá
spyr Karl hvort hún geti ekki hætt
þessu vegna móður hennar sem er
svo sjúk. Þá förum við.“
Alfred segir sér hafa orðið flökurt
við það að horfa á Kastljósþætti
síðustu daga. „Ég get ekki lýst því
hvernig mér leið. Það var ömurlegt.
Að horfa á þetta og upplifa þetta
aftur. Það er alveg með ólíkindum,“
segir hann. „Karl segir líka í Kast-
ljósinu að frásögn Sigrúnar væri orð
gegn orði. Þar er hann greinilega
búinn að gleyma að ég var þarna
líka þannig að það eru okkar tvö
orð gegn hans eina.“
Segir Karl Sigurbjörnsson hafa breytt yfirlýsingu Sigrúnar
FRÉTTASKÝRING: Hvernig brást kirkjan við ásökunum á hendur Ólafi Skúlasyni?
Sigrún Pálína Ingvarsdóttir og Alfred Wolfgang Gunnarsson, eiginmaður hennar, hittu séra Karl Sigurbjörnsson í
Hallgrímskirkju til þess að leita sátta við þjóðkirkjuna. Eins og fram hefur komið hafði Karl leitað til Ólafs Skúlasonar
biskups og borið upp þá bón Sigrúnar að hann bæðist afsökunar opinberlega og viðurkenndi brot sín. Ólafur neitaði
því og leituðu því Sigrún og Alfred til Karls, sem þá var sóknarprestur í Hallgrímskirkju.
Sigrún, Alfred og Karl sömdu yfirlýsingu í sameinginu sem skrifuð var með penna. Að sögn hjónanna fór Karl með
blaðið inn á skrifstofu til að skrifa yfirlýsinguna inn í tölvu og prenta út. Hann kom síðan með yfirlýsinguna útprent-
aða til Sigrúnar til að fá hennar undirskrift. Sigrún neitaði að skrifa undir.
Séra Ólafur Skúlason tekur við embætti biskups.
15.2. Sigrún Pálína Ingvarsdóttir kærir mál biskups fyrst fyrir
siðanefnd.
22.2. Hr. Ólafur Skúlason biskup fer fram á opinbera rannsókn hjá
ríkissaksóknara.
26.2. Guðrún Jónsdóttir hjá Stígamótum staðfestir að þrjár konur
hafi leitað til Stígamóta vegna áreitni biskups.
27.2. Hr. Ólafur Skúlason biskup kemur fram í Dagsljósi Ríkissjón-
varps.
28.2. Hallvarður Einvarðsson ríkissaksóknari segir að ekki sé
grundvöllur til rannsóknar.
5.3. Kona fellur frá ásökunum með yfirlýsingu.
7.3. Séra Karl Sigurbjörnsson, Sigrún Pálína og Alfred Wolfgang
Gunnarsson hittast í Hallgrímskirkju til að leita sátta og semja
yfirlýsingu.
12.3. Hr. Ólafur Skúlason biskup fer á ný fram á opinbera rannsókn
hjá ríkissaksóknara.
14.3. Hallvarður Einvarðsson ríkissaksóknari fellst á opinbera
rannsókn.
14.3. Sigrún Pálína Ingvarsdóttir fer á fund siðanefndar.
20.5. Hr. Ólafur Skúlason biskup dregur kröfuna um rannsókn til
baka.
25.6. Hr. Ólafur Skúlason biskup tilkynnir afsögn sína.
31.12. Hr. Ólafur Skúlason lætur af embætti biskups.
2.1. Hr. Karl Sigurbjörnsson tekur við embætti biskups.
Vorið Guðrún Ebba Ólafsdóttir sendir bréf til Hr. Karls Sigur-
björnssonar biskups.
27.5. Guðrún Ebba Ólafsdóttir sendir bréf til kirkjuráðs.
17.8. Guðrún Ebba Ólafsdóttir fær áheyrn kirkjuráðs.
21.8. Sr. Geir Waage ritar ummæli í Morgunblaðið varðandi
þagnarskyldu presta.
25.8. Karl Sigurbjörnsson biskup og Geir Waage funda.
25.8. Kirkjuráð ákveður að koma á fót sannleiksnefnd til að
rannsaka alla starfshætti og viðbrögð kirkjunnar vegna
ásakana á hendur Ólafi Skúlasyni um kynferðisbrot.
25.8 Kirkjuráð biður fórnarlömb Ólafs fyrirgefningar.
1989
1996
febrúar
mars
maí
júní
1997
desember
1998
janúar
2009
2010
maí
ágúst
Eftir fundinn í gærmorgun segjast Karl
Sigurbjörnsson biskup og Geir Waage, í
samtali við Ríkisútvarpið, sammála um
að orð og ummæli Geirs um þagnar-
skyldu hafi verið slitin úr samhengi.
„Ég hef alla tíð farið eftir landslögum
og held því áfram hér eftir sem hingað
til. Ég hef verið talsmaður þess að menn
héldu sig við lög og rétt og það er eng-
inn ágreiningur með okkur biskupi um
það. Vitaskuld fara allir prestar eins og
aðrir embættismenn og allir landsmenn
eftir lögum landsins,“ segir Geir í samtali
við RÚV eftir fundinn í gærmorgun.
Í hádegisfréttum RÚV á laugardag
segir Geir: „[Þagnarskylda presta] er
hafin yfir landslög og hefur alla tíð verið
það og fyrir því eru dómafordæmi.“
Fréttamaður spyr þá hvort þagnarskylda
presta gildi einnig ef einstaklingur
viðurkenni kynferðislega misnotkun á
dætrum sínum. „Hún gildir algjörlega.
Annaðhvort er hún algjör eða engin,“
svarar Geir.
Geir Waage við RÚV: Slitið úr samhengi
Sunna
Valgerðardóttir
sunna@frettabladid.is