Morgunn - 01.12.1930, Side 97
M 0 II G U N N
289
lr á um eitthvað, er vitanlega eftirtektarverð og mikil-
væg.
Gráskinna -^ltaf er öðruhvoru verið að gefa út frá-
sagnir um dularfull fyrirbrigði. En trú-
a<5 gæti eg því, að mikið af því fari fyrir ofan garð og
neðan hjá mörgum, vegna þess, hvernig þessar frásagn-
!r eru gefnar út. Sá siður hefir komið upp, og enn er
honum haldið, að skorða þær innan um algerlega óskylt
efni. Eg skal geta þess, rétt til dæmis, að ,,Gráskinna“
Hytur heilan bálk af dularfullum fyrirbrigðum undir
fyrirsögninni „Skiptapinn á Hjallasandi“. Mikil ástæða
er til þess að ætla, að frá fyrirbrigðunum sé skýrt að
mestu leyti eða alveg rétt. Næst á eftir þessum merki-
legu frásögnum er „Himinbjargar saga“, um kóng og
örotning í ríki sínu og flagðkonur, sem í raun og veru
v°ru fagrar meyjar í álögum. í öðru hefti sama rits eru
»Sýnir Gísla Sigurðssonar", sem mikinn hluta æfi sinn-
ar hefir verið með afbrigðum skygn maður. Um Gísla
Segir annar útgefandinn, að um sannsögli hans og áreið-
anleik þurfi hann ekkert þeim að segja, sem þekki
hann. „En hinum get eg gjarnan sagt, að eg er sann-
færður um, að hann hefir séð allar þær sýnir, sem hann
hefir sagt mér frá, og hann hefir séð þær svo nákvæm-
iega eins og hann hefir lýst þeim fyrir mér, sem unt er
að gera grein fyrir skynjunum sínum eftir á“. Svo að
ekki leikur neinn vafi á því, hvernig útgefendurnir líta
á þessar sýnir — að hér sé að tefla um áreiðanlegar
frásagnir. En næst á undan þeim í heftinu er „Sagan af
Allrabezt“, önnur saga um kóng og drotning í ríki sínu
°g hin ferlegustu tröll. Það er fjarri mér að amast við
bví, að æfintýri séu gefin út, eða þjóðsögur, hverju nafni
sem þær nefnast. Og það má vel vera, að þetta samsull
se gróðavænlegt. En mér þykir vafasamt, hvort þetta er
i’éttmæt meðferð á sönnum atburðum, sem kunna að
geta átt sinn þátt í auknum skilningi á lífi voru og til-
verunni.