19. júní - 01.03.1993, Blaðsíða 6
6
1. TBL.1993
Það kostaði sitt
að koma honum á!
Texti: Bryndís Kristjánsdóttir
Til er sjóður sem eingöngu er ætlaður konum. Hann er kenndur við Jó-
hönnu Sigurðardóttur félagsmálaráðherra og er í daglegu tali kallaður
„Jóhönnusjóður". An efa eru fjölmargar konur sem vita ekkert um sjóð-
inn og því þótti 19. júní við hæfi að fá Jóhönnu til að fræða lesendur
um hann.
Hvenœr og hvers vegna var stojhað til
pessa sjóðs?
„Arið 1991 og þetta er þriðja árið sem
sjóðurinn starfar. Hann var stofnaður
vegna þess að þá var atvinnuleysisins farið
að gæta, ekki síst úti á landsbyggðinni, og
atvinnuleysi var þar áberandi meira hjá
konum en körlum. Því var talið brýnt að
koma á átaki í atvinnumálum kvenna, sér-
staklega með hliðsjón af einhæfni atvinnu-
lífsins úti á landsbyggðinni.“
Hvaðan kemur fé í sjóðinn?
„Það kemur beint úr ríkissjóði. Að vísu
er ekki um mjög háar upphæðir að ræða,
15 milljónir á hverju ári, en það kostaði sitt
að koma honum á! Menn höfðu kannski
ekki trú á því að þetta skilaði neinu en ég
tel að þessi sjóður hafi skilað sér mjög vel
og sannað tilverurétt sinn.“
Eru petta nœgir peningar?
„Þótt hér sé ekki um háar fjárhæðir að
ræða þá hafa þær gert sitt til að styðja við
atvinnuuppbyggingu kvenna úti á lands-
byggðinni. Umsóknir sem hafa borist á
þessum árum eru svona þrjátíu til fjörutíu
milljónir á ári, til þrjátíu til fjörutíu verk-
efna. Ég hygg að í flestum tilvikum hafi
fjármagnið fullnægt þörfinni, miðað við
þau skilyrði sem sett eru.“
Hverjir hafa fengið framlag úr sjóðnum til
pessa og til hvaða verkefha?
„Leitast hefur verið við að dreifa fjár-
magninu um allt land þannig að í hvern
landshluta komi svipuð upphæð. Þó er það
nokkuð mismunandi eftir verkefnum og
svo hefur auðvitað verið horft til atvinnu-
ástandsins á þessum stöðum. Framkvæmd-
in hefur verið með þeim hætti að ráðu-
neytið hefur notið ráðgjafar Byggðastofn-
unar og hópa kvenna í öllum kjördæmum
sem tilnefndir hafa verið af atvinnuþró-
unarfélögum í hverju kjördæmi fyrir sig.
Við úthlutun úr sjóðnum er ekki gert ráð
fyrir að veittir séu beinir rekstrar- eða fjár-
festingarstyrkir. Féð hefur runnið í þró-
unarverkefni, s.s. til þróunar á hand-
unnum hlutum, átaks í smáiðnaði; m.a.
nýjungum í matvælaiðnaði og nýjungum í
ullarvinnslu, til uppbyggingar á ferða-
mannaþjónustu, til að greiða laun ráðgjafa
til að vinna að leiðbeiningarstörfum og at-
vinnuuppbyggingu - m.a. á vegum Iðn-
þróunarfélags Eyjafjarðarsveitar. Við höf-
um styrkt saumastofur; veitt þeim styrki til
markaðssetningar og hönnunarátaks.
Nefna má hönnunar- og markaðsátak
varðandi nytjalist og styrki til að gefa út
bæklinga fyrir konur í atvinnurekstri, svo
dæmi séu nefnd.“
Hjálpar sjóðurinn nógu mörgum konum,
nógu víða á landinu?
„Erfitt er að svara því hvort hann hjálpi
nógu mörgum konum. Allar umsóknir,
sem hafa fullnægt settum skilyrðum, hafa
fengið úthlutun. Ég er sannfærð um að
þótt við hefðum tvöfalda þessa upphæð þá
myndum við auðveldlega geta nýtt hana til
atvinnuuppbyggingar kvenna á lands-
byggðinni — ekki síst núna þegar atvinnu-
ástandið hefur farið versnandi. Ég er ekki í
nokkrum vafa um að þetta hefur gagnast
landsbyggðinni mjög vel og hjálpað kon-
um mjög víða, enda verðum við hér í ráðu-
neytinu vör við að þessum umsóknum
fjölgar sífellt!"
Finnst pér ekki konur á höfuðborgarsvœð-
inu hafa pörf jyrir sams konar aðstoð?
„Jú, þegar þetta fór af stað var ekki mik-
ið atvinnuleysi á höf-
uðborgarsvæðinu en
það hefur vissulega
orðið mjög mikil
breyting þar á. Þann-
ig að það hlýtur að
koma til skoðunar
hvort sjóðurinn eigi
ekki að ná til alls
landsins, ef framhald
verður á. Lands-
byggðakonurnar hafa
þó töluverða sérstöðu.
í fyrsta lagi vegna
þess að hlutfallslega er
mun meira atvinnu-
leysi hjá konum úti á
landsbyggðinni en
hér á höfuðborgar-
svæðinu. Svo er ein-
hæfni atvinnulífsins
meira úti á lands-
byggðinni en hér og
nefna má að bænda-
konur, sem líka hafa
notið góðs af sjóðn-
um, eiga margar erfitt
um vik að stunda
vinnu utan heimilis-
ins, til dæmis vegna
fjarlægðar."