Sameiningin - 01.11.1889, Blaðsíða 3
—131—
eins næma tilfinningu fyrir því og þeir, sem hafa lesiS
hana. En aS hun hafi verið það að ástæðulausu eða um
skör fram, get jeg ekki farið að kannast við, nema mjer
sje sýnt fram á það með góðum og gildum rökum. það
hefur minn háttvirti andinálsmaöur ekki gjört. Og hann
gefur í skyn, hvers vegna hann gjöri það ekki. Hann
treystir sjer ekki til þess, efast um, að það sje hægt, með
því móti að segja satt, og gengur þannig inn á, að orð
mín um hið kirkjulega ástand þjóöar vorrar, hversu stór
og bitur sem honum finnast þau, sjeu ómótinælanleg. Hann
segir það sje „hart, já skerandi, að verða að taka þegjandi
við annari eins kenningu, sem þessi grein og aðrar bjóða
oss vestan um ha£“. .,Og þó er það enn verra“, segir
hann rjett á eptir, „enn þá meira skerandi og brennandi,
að vera í efa um, hvort vjer allir saman eigum ekki
skilið að fá þennan áfellisdóm". það er auðsætt, honum
hefur fundizt greinin hafa mjög mikiö satt að mæla. Enda
er svar hans engin vörn, heldur áskorun tii leiðtoga vors
kirkjulega fjelagsskapar hjer, að gjöra nokkuð nákvæmari
grein fyrir skoðunum sínum á kristindómsmálum þjóðar
vorrar, en þeir hingað til hafa gjört. Við þeirri áskorun
vil jeg fyrir mitt leyti reyna að verða, að svo miklu
leyti, som mjer er unnt.
Síra Matthías segir að vísu, að grein min þurfi að fá
kritik „og það d y n j a n d i kritik". En því kemur hann
þá ekki með hana sjálfur ? Mjer hefði þótt sjerstaklega
vænt um, að hann hefði gjört það. Mjer hefði verið það
sönn ánægja, að vera leiðrjettur og sannfærður af jafn-
mannúðlegum andmálsmanni og honum. Hið helzta, sem
hann hefur að segja í þá áttina, er, að vjer hjer vestur
frá, sem viljum svo gjarna leggja fram vort litla lið, til
þess að vekja þjóð vora upp af hennar andlega svefni,
sendum heim að eins „orð — orð, að vísu stór og alvar-
leg, en orð frá sjálfum oss, orð, sem vjer sjálfir eigum og
þekkjum, orð, sem vjer og ótal prestar, sem aldrei stigu
fæti vestur um haf, hafa margsinnis hugsað og talað.“ þess-
um ummælum ætla jeg eklci að svara hjer, þar sem þau
eru svo almenns eölis; en jeg mun gjöra það við tæki-