Fréttablaðið - 12.03.2011, Page 20

12. mars 2011 LAUGARDAGUR
Styrkir úr
Pokasjóði
Stjórn Pokasjóðs hefur ákveðið að
auglýsa eftir umsóknum um styrki
fyrir árið 2011.
Frestur til að sækja um styrk úr
Pokasjóði rennur út 1. apríl nk.
Umsóknir skulu fylltar út á
www.pokasjodur.is en þar eru
allar upplýsingar um sjóðinn,
fyrirkomulag og styrki.
Í ár hefur verið ákveðið að ein-
skorða styrki við tvö málefni,
mannúðarmál og umhverfismál.
Bæði einstaklingar og félagasamtök
geta sótt um styrki úr sjóðnum.
UMSÓKNARF
RESTUR
RENNUR ÚT 1
. APRÍL
Í dag hefst fundaferð um Reykja-vík, þar sem fyrirhugaðar sam-
einingar leikskóla, grunnskóla og
frístundaheimila verða kynntar
í hverju hverfi fyrir sig. Borgar-
stjóri og formaður menntaráðs
flytja erindi í Grafarvogi kl. 11 og
Breiðholti kl. 14. Ekki er gert ráð
fyrir fulltrúum kennara, stjórn-
enda, foreldra eða minnihlutans á
mælendaskrá. Meirihlutinn kynnir
og borgarbúar hlusta. Þetta kemur
svo sem ekki á óvart, enda hefur
meirihlutinn hvorki gefið færi á
samtali eða samstarfi í undirbún-
ingsferlinu og virt alla gagnrýni
að vettugi.
Fyrirhugaðar breytingar á
skólastarfi er stórmál. Þær varða
okkur öll, þær lúta að þjónustu við
börnin okkar í dag og tækifær-
um þeirra til framtíðar. Í einni
hendingu á að gera stórkarlaleg-
ar breytingar á frístundaheimil-
um borgarinnar, sameina 30 leik-
skóla, nokkra grunnskóla, búa til
safnskóla, færa aldursmörk og
fleira og fleira. Hver og ein þess-
ara breytinga hefði krafist ítar-
legrar greiningar og yfirlegu af
hálfu fagfólks, samráðs við for-
eldra, tíma, ráðrúms og gagnrýn-
innar hugsunar.
Nú eru tillögurnar í umsagn-
arferli hjá fag- og stéttarfélögum
og hagsmunasamtökum. Þó það
sé tilhlökkunarefni að fá faglega
rökstutt álit frá þeim, lítur því
miður ekki út fyrir að þau verði
tekin alvarlega frekar en annað.
Umsagnarfrestur rennur út 25.
mars nk. og stefnt er á að sam-
þykkja tillögurnar 29. mars. Vel
ígrunduð og upplýst ákvörðun um
svo viðamiklar grundvallarbreyt-
ingar á reykvísku skólakerfi verða
ekki teknar á einni helgi. Enn eina
ferðina er því um sýndarsamráð að
ræða, meirihlutann varðar ekkert
um skoðanir annarra.
Meirihluti Besta flokks og Sam-
fylkingar hefur ekki aðeins huns-
að samráð við fagfólk, foreldra og
minnihlutann, heldur hefur hann
ekki gefið sér tíma til að meta
áhrif þeirra breytinga sem þegar
hefur verið ráðist í. Áhrif svona
breytinga koma fram á mörgum
árum og því alls ekki ljóst hver
áhrifin eru af þeim sameiningum
sem þegar hafa farið fram. Mikil
áhætta felst í slíkum gassagangi
þar sem daglegt líf barna og fag-
starf með þeim er undir.
Þau einstrengingslegu vinnu-
brögð sem nú eru viðhöfð eru
óásættanleg með öllu. Ég skora á
foreldra og fagfólk að gefast ekki
upp, heldur standa saman og með
börnunum í borginni og láta rödd
sína heyrast. Nauðsynlegt er að
þessi áform meirihlutans verði
tekin til gagngerrar endurskoðun-
ar í sátt og samráði við borgarbúa
og með hag barnanna að leiðarljósi.
Fram fram fylking!
Skólamál
Sóley
Tómasdóttir
borgarfulltrúi Vinstri
grænna
Ég skora á for-
eldra og fagfólk
að gefast ekki upp, heldur
standa saman og með
börnunum í borginni og
láta rödd sína heyrast.
FRÉTTIR VIÐSKIPTI ÍÞRÓTTIR LÍFIÐ UMRÆÐAN
FÁÐU BEITTUSTU
BRANDARANA Í SÍMANN
m.visir.is
Fáðu Vísi í símann!
Meiri Vísir.
Meira sjónvarp, meira útvarp, meiri fréttir, meiri upplýsingar,
meiri umræða, meira líf, meiri íþróttir, meiri virkni, meira úrval.
Þú færð meira af öllu á Vísi.
Skopmyndir Halldórs Baldurssonar eru á Vísi.
FRÉTTIR VIÐSKIPTI ÍÞRÓTTIR LÍFIÐ UMRÆÐAN
MEIRI
UMRÆÐA
Á nýliðnu Búnaðarþingi bænda var meðal annars fjallað um
fæðuöryggi og framleiðslu á mat-
vælum á heimsvísu. Í Frétta-
blaðinu á föstudaginn sér leiðara-
höfundur ástæðu til þess að hnýta
í það að bændur rökstyðji andstöðu
sína við ESB-aðild með því að vísa
til fæðuöryggissjónarmiða. Því er
haldið fram að Bændasamtökin
grípi gjarnan til hugtaksins þegar
þurfi að „réttlæta ríkisstyrki og
ofurtolla“ eins og leiðarahöfund-
ur orðar það. Staðreyndin er hins
vegar sú að í dag keppast þjóðir
heims við að tryggja sína eigin
matvælaframleiðslu og ræða hvað
þær geta lagt af mörkum til að
brauðfæða heimsbyggðina.
Heimurinn er að breytast afar
hratt og þau vandamál sem steðja
að matvælaframleiðslu á heims-
vísu þarf að taka alvarlega. Matur
er mál málanna eins og þeir sem
fylgjast með heimsfréttum vita.
Þar tengjast mörg viðfangsefni
eins og fólksfjölgun, orkumál,
vatnsbúskapur, land, gróður,
búfé, heimsverslun, lífskjör fólks
og þjóðfélagsskipulag. Förum yfir
nokkur atriði til upprifjunar.
Matvælaframleiðsla þarf að vaxa
um 70% á næstu 40 árum
Fólksfjölgun í heiminum er afar
hröð. Nú búa tæplega sjö millj-
arðar manna á jörðinni en það
stefnir í að milljarðarnir verði níu
árið 2050. Jarðarbúar þurfa sífellt
meiri mat, en samkvæmt spám
Matvæla- og landbúnaðarstofn-
unar Sameinuðu þjóðanna þarf
að auka matvælaframleiðslu um
70% á næstu 40 árum til að anna
eftirspurn. Bættur efnahagur og
breyttir neysluhættir gera það að
verkum að meiri eftirspurn er eftir
búvörum eins og kjöti og mjólk.
Til að framleiða þessar vörur þarf
mikið vatn og land sem því miður
er af skornum skammti. Samfélög
í vanþróuðum löndum eru misjafn-
lega undir þessa þróun búin en
víða er ekki næg þekking né tækni
fyrir hendi til að stunda matvæla-
framleiðslu af þeirri stærðargráðu
sem nauðsynleg er.
Efnahagslegt umrót
Loftslagsbreytingar hafa margvís-
leg áhrif á ræktunarmöguleika um
allan heim. Þurrkar, flóð, gróður-
eldar og vatnsskortur valda því
að litlar birgðir eru nú til af mat.
Nýjustu fregnir eru frá Kína, þar
sem útlit er fyrir uppskerubrest
ef úrkoma eykst ekki innan tíðar.
Þar í landi hafa þegar verið lagðir
110% tollar á útflutt korn. Fleiri
ríki grípa til svipaðra úrræða,
líkt og Rússland gerði til dæmis
síðasta sumar. Afleiðingarnar eru
áframhaldandi matarverðshækk-
anir og efnahagslegt umrót.
Verðhækkanir á mat
Matvælaverðsvísitala FAO, Mat-
væla- og landbúnaðarstofnunar
Sameinuðu þjóðanna, hefur hækk-
að hratt og áhrifin eru þegar víð-
tæk. Þau eru m.a. talin ein ástæða
uppreisnar í Miðausturlöndum.
Fólk í fátækum löndum á ekki efni
á mat eða sveltur en áætlað er að
um þessar mundir búi um milljarð-
ur manna við hungur í heiminum.
Útreikningar FAO sýna gríðarleg-
ar verðhækkanir á síðasta ári þar
sem kjöt hefur hækkað um 18%,
korn um tæplega 40%, olíur og fita
um tæp 56% og sykur um 19%.
Gerum ekki lítið úr vandanum
Ástandið afhjúpar skýrt hvernig
þjóðir bregðast við og grípa til
tollverndar til að tryggja eigið
fæðuöryggi. Þótt við búum vel
hér á Íslandi og eigum ekki við
matvælaskort að glíma er okkur
hollt að horfa út fyrir túngarð-
inn og leggja mat á framtíðina.
Við megum heldur ekki gera lítið
úr þeim vanda sem heimsbyggð-
in stendur frammi fyrir. Bænda-
samtökin hafa fært fyrir því rök
að Ísland sé betur í stakk búið til
að framleiða sínar eigin búvör-
ur, standi landið fyrir utan Evr-
ópusambandið. Ástæðan er ein-
faldlega sú að samtökin telja
landbúnaði verulega ógnað verði
landbúnaðarstefna ESB fyrir val-
inu, þá muni m.a. kúabúum fækka
hér um helming og kjötfram-
leiðsla dragast verulega saman.
Sáttmáli um fæðuöryggi?
Við setningu Búnaðarþings fyrir
þremur árum kynnti forseti
Íslands, hr. Ólafur Ragnar Gríms-
son, hugmyndir sínar um sáttmála
sem tryggði fæðuöryggi Íslend-
inga. Í ræðu sinni fjallaði hann
um þá þætti sem ógnuðu fæðuör-
yggi heimsins og benti á að Íslend-
ingar þyrftu fyrr eða síðar að búa
sig undir breytta tíma. Sáttmáli
um fæðuöryggi tæki mið af hags-
munum þjóðarinnar og gæti orðið
grundvöllur að skipulagi matvæla-
framleiðslu og reglum um nýtingu
lands.
Í hugum bænda er enginn vafi
á því að íslenskur landbúnaður
er mikilvægur hlekkur í því að
treysta fæðuöryggi hér á landi. Við
eigum að leggja metnað í að fram-
leiða eins mikinn mat og hægt er
og nýta til þess þær auðlindir og
þekkingu sem við búum yfir.
Matur er mál málanna
Landbúnaður
Haraldur
Benediktsson
form. Bændasamtaka
Íslands
Bændasamtökin hafa fært fyrir því rök
að Ísland sé betur í stakk búið til að fram-
leiða sínar eigin búvörur, standi landið
fyrir utan Evrópusambandið.