Sameiningin - 01.07.1914, Blaðsíða 54

166
bein áhrif á lieimilin. Prófastar eklii heldur. Prestar
einir hafa, eða er ætlað að liafa, áhrif á heimilin.
Þegar eg fór af íslandi fyrir rúmum 20 árum, var
þar í gildi kirkjuleg regiugerð,—og eg lield liún sé í gildi
enn,—um það, að prestur skuli húsvitja,— það er koma í
nafni kirkjunnar tvisvar á liverju ári á livert heimili í
söfnuðinum. Atti liann þá að prófa alla meðlimi heimil-
isins í kristnum fræðum og líta eftir uppfræðslu ung-
menna. Hann átti að komast eftir sambúð lijóna, sam-
bandi foreldra og barna, húsbænda og hjúa. Yitanlega
átti liann ekki að gera þetta fyrir forvitnis sakir, heldur
til að lagfæra það, sem aflaga fór, liugga þá, sem eitt-
livað amaði að, tala um fyrir þeim, sem trúarveikir voru
og efandi. Hann átti að koma á heimilið sem siðferðis-
kennari, ráðgjafi, trúboði og vinur.
Því betur sem prestur gat fullnægt þessarri köllun
sinni, því innilegra var samband lians og lieimilisins,
því nánari afstaða kirkjunnar til heimilisins.
Það er vandfenginn maður, er þetta verk geri svo
að gagni verði. En til þess var liver maður skipað-
ur, sem Haxrð sig fram. Flestir voru þeir ekki hæfir fyrir
þetta starf. Fólkið vantrevsti þeim, og sjálfir skildu
ekki prestarnir þessa köllun sína. Húsvitjanir lögðust
því algerlega niður í mörgum sveitum. 0g svo fór. að
presturinn varð svo ókunnur heimilunum yfirleitt, að þau
skoðuðu liann frenmr sem vandalausan gest, en vin eða
sálnahirðir. Kirkjurnar liafa líka flestar verið liarðlok-
aðar í seinni tíð á Islandi flesta messudaga ársins. og
það kemur, að mínu áliti, að miklu leyti til af ónógu starfi
presta á lieimilunum. Kirkjan þarf alt af að senda yl
og hlýja strauma inn á livert einasta heimili, og þá
strauma verður presturinn að leiða lieim.
í fríkirkju hagar öðru vísi til. Eigi fríkirkja að
geta þrifist, verða meðlimir liennar að vera vel vakandi og
leggja liart á sig. Það verður flestum hjartfólgnara, sem
þeir þurfa að legg'ja á sig áreynslu fyrir. en hitt, er þeir
ná fvrirhafnarláust eða áreynslulítið, þar af leiðandi
meira aðdráttarafl að kirkjunni.
Þar að auki eru, í það minsta lijá oss, ýmsar starfs-