Faxi - 01.01.1986, Qupperneq 9

Þar komst hann í kynni við Kurt
Westphalen, rafmagnsverkfræð-
ing. Staðhæfði hann með nánum
útfærslum að forsendur þær, sem
Eyjólfur byggði kenningar sínar
á, stæðust fullkomlega. Kom
þannigt.d. í ljós að 8 kW venjuleg-
ur rafall skilaði 12 kW, eða 50%
aukningu, með því að nýta hinn
nýja hugbúnað Eyjólfs.
Þegar þetta lá fyrir var falast
eftir því við Eyjólf, að hann seldi
hugmynd sína og/eða sett yrði
upp framleiðsluverksmiðja er-
lendis, en öllu slíku hafnaði hann.
Þess í stað hélt hann heim og
hófst handa við að brjótst í því að
koma upp húsnæði, sem hentað
gæti og afla sérhannaðra véla til
framleiðslu rafala sinna.
Vélarnar keypti hann frá Eng-
landi og voru þær framleiddar eft-
ir hans fyrirsögn.
Þegar svo húsnæði, vélar, tæki,
mannafli og annað sem með þurfti
var allt til staðar hófst framleiðsla
rafala. Leið ekki á löngu þar til
þeir voru framleiddir í breytileg-
um stærðum frá 2,5—15 kW. Síðar
framleiddu þeir og komu á mark-
að 22 og 30 kW rafölum, en það
munu vera þeir stærstu, sem
framleiddir hafa verið í heim-
inum.
Auk þessa hefur Alternator h/f
framleitt jafnstraumsmótora í
stærðunum frá 0,25—5 hestöfl og
í framhaldi af þeirri framleiðslu
komu svo tæki, sem breyta jafn-
straum í riðstraum, svonefndir
.,omformerar“, að styrkleilta frá
600—3000 volt/amper.
Rafalar Alternators h/f eiga sér
enga hliðstæðu á markaðnum og
hafa margsannað yfirburði sína.
Ruddu þeir því úr vegi erlendum
rafölum í íslenskum fiskiskipum.
Síðustu 10 árin hefur fyrirtækið
getað annað innanlandsmark-
aðnum og um tíma var hluti fram-
leiðslunnar fluttur út, en á seinni
árum hefur útflutningur lagst af
vegna verndartolla og þess háttar
ráðstafana.
Einnig er svo á hitt að líta að eft-
irspurn innanlands hefur minnk-
að vegna breyttra þarfa stærri og
freknivæddaðri skipa og hefð-
bundin sldpasmíði hefur nær
alveg legið niðri, vegna þeirrar
fiskveiðistefnu, sem nú er fylgt.
Enn unnið að nýjungum
Þegar hér var komið í upplýs-
ingaöflun minni var Jón Tómas-
son ritstjóri, kominn á vettvang,
til að smella mynd af tæknifræð-
ingunum, Snæbirni Sveinssyni,
Eyjólfi og Þórarni syni Eyjólfs, en
hann var þá staddur hér heima í
stuttri heimsókn. Undanfarin
ijögur ár hefur hann starfað í sínu
fagi á vegum Sameinuðu þjóð-
A/ternator h/f Iðavöllum 3, Keflavík.

Mdlin rœdd við skrifborðið.
F.v. Snœbjörn Sveinsson, tœknifrœðingur, EyjólfurÞórarinsson, forstjóriogað
baki honum sonur hans Þórarinn, rafvélavirki.
Við hönnunarverkefnið — ,,driðilinn“.
F.v. Arnar Sigurjónsson, rafvélavirki, Snœbjörn Sveinsson, tœknifrœðingur og
hugvitsmaðurinn Eyjólfur Þórarinsson, forstjóri.
anna við landamæri ísraels og
Líbanon. Lærði Þórarinn á sínum
tíma rafvirkjun og rafvélavirkjun
hjá föður sínum og starfaði síðan
í Alternator h/f frá stofnun fyrir-
tækisins og þar til hann hélt utan.
Eftir þessa myndatöku höldum
við úr skrifstofunni inn í vinnu-
salinn til að skoða og festa á mynd
það nýjasta í framleiðslunni. Er
það rafeindatæki, sem nú er unn-
ið við að prófa og fullhanna. Tæki
þetta nefnist ,,áriðill“ (Constant
frequancy — Variable speed
power unit).
Tilraunatæki þetta — „áriðill-
inn“ — á að svara til 30 kW rafals,
en er m.a. fullkomnari honum að
því leyti, að hann á að skila ná-
kvæmlega 50 riðum og réttum
voltastyrk burtséð frá ákveðnum
snúningshraða sé hann á bilinu
1500—3500 sn. á mínútu.
Með tilkomu þessa nýja tækis,
ef áformin heppnast svo sem von-
ir standa til, vinnst það m.a., að
þau skip sem nú þurfa að hafa
tvær ljósavélar munu komast af
með að hafa aðeins eina, en við
það sparast t.d. rými, vél ogrekst-
urskostnaður hennar.
í þessu sambandi ber svo einnig
að hafa það í huga, að jafn-
straumskerfi eru nú sem óðast að
hverfa úr notkun, en riðstraums-
kerfi ryðja sér að sama skapi til
rúms og, ,áriðillinn“ er því sem að
líkum lætur í takt við þróunina að
þessu leyti sem öðru.
Horfi vonglaður fram á
veginn
Nú er komið að lokum heim-
sóknar rninnar í Alternator h/f og
að endingu svarar Eyjólfur spurn-
ingu minni um ástand og horfur á
þessa leiða:
,,Við höfum verið mjög heppnir
með alla okkar framleiðslu. Að
sönnu steðja erfiðleikar að hvað
heföbundna framleiðslu okkar
snertir, því hún gagnast ekki hin-
um stóru og nýjustu fiskiskipum
okkar, sem stöðugt eru búin fleiri
og fleiri orkufrekum og viðkvæm-
um tækjum, sem þola ekki
spennubreytingar. Það er því mik-
ilsvert nauðsynjamál að koma
,,dnð/inum“sem fyrst á markað-
inn.
Auk þessa er svo frá því að segja
að ég hef þurft að vera mikið frá
vinnu að undanförnu vegna veik-
inda, en á meðan hefur starfsemin
hér verið í traustum höndum
Snæbjarnar, tæknifræðings og
Arnars Sigurjónssonar, rafvéla-
virkja.
Ég er svo annars enn sem fyrr
bjartsýnismaður og horfi því von-
glaður fram á veginn.“
K.A.J.
FAXI 9