Faxi - 01.12.2000, Blaðsíða 34

FAXI JÓLAKIiAI) 200(1
HSB

Fyrsta bílslysið í Keflavík
ann 28. apríl 1920 varð Einar
Jónsson, aldraður maður í
Keflavík, fyrir bíl á Hafnar-
götu og lést samstundis. Marta Val-
gerður lýsir aðdraganda þessa slyss,
sem jafnan er talið fyrsta bflslysið í
Keflavík, í grein í Faxa í nóvember
1957. ( Prentað í ritsafni hennar I,
221-222). Af frásögn Mörtu má ráða
að aðdragandi slyssins varð með all-
sérstæðum hætti.
Einar Jónsson hafði þann sérkenni-
lega kæk að stökkva skyndilega aftur
fyrir sig, þegar hann talaði við fólk og
þennan örlagaríka dag brá hann ekki
út af þeim vana sínum með fyrmefnd-
um afleiðingum.
Einar stóð þá í hópi manna undir
skúrvegg og e.t.v. í hita samræðna hef-
ur hann gleymt sér andartak og bók-
staflega stokkið inn í eilífðina.
Marta vitnar á eftirminnilegan hátt í
lýsingu ensks miðils á slysinu og að-
draganda þess, en miðill þessi kom til
Reykjavíkur síðla árs 1920 og hélt þar
skyggnilýsingarfundi. Jafnframt getur
hún þess að réttarrannsókn hafi farö
fram eftir slysið og að vitni hafi lýst at-
vikum á sama hátt og miðillinn. Marta
getur þess þó ekki hvar sú heimild sé
skráð. Væntanlega er hún færð inn í
dómsmálabækur Gullbringusýslu. Þá
heimild hef ég þó ekki séð og ekki haft
tækifæri á að kanna hana með hliðsjón
af þessari frásögn.
Marta getur þess heldur ekki hvar
við Hafnargötuna slysið vaið. Trúlega
má sjá það í skráðum vitnaleiðslum.
SLYSSTAÐURINN
VIÐ HAFNARGÖTU
Hvar átti slysið sér stað við Hafiiar-
götuna? I dag eru þeir trúlega fáir sem
eru til frásagnar um slysið sjálft og
slyssstaðinn. Ólafur Sigurjónsson (f.
1902. d. 1993) var tæplega 18 ára þeg-
ar slysið varð í aprfl 1920. Hann bjó þá
efst við Klapparstíg en var daglega
mikið hjá Einari Einarssyni afa sínum,
sem bjó neðar við sömu götu spölkom
frá gatnamótum Klapparstígs og Hafn-
argötu. Hvort Ólafur sagðist hafa onðið
vitni að slysinu man ég nú ekki lengur,
en svo skammt var hann frá staðnum að
frásögn hans, sem hann sagði mér á ár-
unum 1973-1986 er trúverðug enda ber
henni saman við lýsingu Mörtu. Ólafur
sagði mér að slysið hefði átt sér stað á
Hafnargötunni neðan við eða nærri
Klapparstíg.
Á korti af Keflavík frá 1920 sem
sýnir fyrirhugaða bátahöfn í Grófinni,
sést stakur skúr á bakkanum neðan við
Hafnargötu undan Klapparstíg. Skúr-
inn stóð þar enn samkvæmt korti Jóns.
J. Víðis af Keflavík 1932. Líklega hef-
ur skúrinn staðið í sundinu þar sem
löngu seinna, um 1961-1962, var
stofnað til almennings salemis, á milli
skúrs Alþýðubrauðgerðarinnar (síðar
Lindarinnar) og norðurendans á versl-
unarhúsi Ásbergs og sennilega þó nær
endanum á húsi Ásbergs, því þegar
Ásberg byggði hús sitt var umræddur
skúr í sundinu líklega rifinn en skúr
Alþýðubrauðgerðarinnar stóð áfram.
Af kortinu 1932 sést að norðan við
þennan skúr er kominn söluskúr Al-
þýðubrauðgerðarinnar. Hvort hann var
kominn þama 1920 er óljóst sam-
kvæmt hafnarkortinu frá 1920. Norð-
an við skúr Alþýðubrauðgerðarinnar
(síðar Lindarinnar) var skúr slökkvi-
liðsins (Bmnaskúrinn) síðar Rafstöð og
svo Lögreglustöð. Aðrar byggingar
vom ekki þama meðfram bakkanum
um 1920 ef frá er talinn lítill skúr
miklu sunnar, norðan við mynni Ná-
strandarrásar.
Samkvæmt frásögn Ólafs frá Litla-
Hólmi stóðu mennimir, sem Einar var
á tali við, líklega sunnan við skúrinn í
sundinu sem hvarf síðar fyrir nýju
verslunarhúsi Ásbergs eða í sjálfu
sundinu á milli hans og skúrs Alþýðu-
brauðgerðarinnar beint undan Klappar-
stíg. Þar er í dag inngangur í Ránna.
Af húsvitjunarbók 1919 virðist
mega ráða að Einar hafi, er slysið vaið,
búið við Klapparstíg að norðan, í húsi
Bergsteins Jóhannssonar og líklega
leigt þar á loflinu frá 1915. Þar er hann
skráður þurrabúðarmaður þessi síðustu
ár.
En skammt var frá Bergsteinshúsi
niður götuna út á bakkann þar sem
slysið vaið.
Ef uppdrættimir af Keflavík frá
1920 og 1932 em skoðaðir sést strax að
neðan undan Klapparstíg og suður með
Hafnargötu hefur bakkinn verið afar
Munið
orkureikningana
Eindagi orkureikninga
er 15. hvers mánaöar.
Látið orkureikninginn hafa forgang
SJJJH
Hitaveita
Suðurnesja
Allar nýju jóla-
bœkurnar
Gleðileg jól!
t
82 FAXI