Frjáls verslun - 01.11.2003, Blaðsíða 81

Þegar CRG var stofnað 1975 voru flestir starfs-
mennirnir úr leyniþjónustunni og lögreglunni. Fenning
segir að enn séu margir starfandi hjá CRG með þann bak-
grunn, en annars komi starfsfólkið mjög víða að, því þar
sem starfssvið fyrirtækisins sé svo breytt þá dugi ekki
annað en að safna saman víðtækri sérþekkingu. Auk
fyrrum lögreglu- og leyniþjónustumanna vinna blaða-
menn, háskólamenn úr ýmsum fögum og fólk með sér-
þekkingu á viðskiptum hjá CRG. Sjálfur starfaði Fenning
hjá PriceWaterhouse áður fyrr.
Hér áður fyrr voru það einkum orkufyrirtæki, til dæmis
olíufyrirtæki, sem þurftu á ráðum fyrirtækis eins og CRG
að halda. Stórfyrirtæki á öllum sviðum óttast núna hryðju-
verk. Þekktur er ótti flugfélaga. Símafyrirtæki eru mörg
hver orðin íjölþjóðafyrirtæki. Skipafélög hafa lengi verið
meðvituð um öryggi, bæði þau félög sem reka skemmti-
ferðaskip (sem geta verið agn því í þeim er oft mjög
auðugt fólk á ferð) og flutningaskip þar sem farmurinn
getur verið agn eða skapað hættu. Árásin á HSBC í Tyrk-
landi er gott dæmi um hvað það er erfitt fyrir fyrirtæki að
sjá fyrir hverjir séu skotmörk.
En af hverju snúa fyrirtæki sér til CRG? Þau fyrirtæki
sem óttast hryðjuverk og þau sem ætla í langtíma fjárfest-
ingar á framandi slóðum, t.d. í landi eins og Rússlandi,
vantar landfræðilegar og vistfræðilegar upplýsingar. Fyrir-
tæki snúa sér til CRG ef upp koma aðkallandi vandamál eins
og öryggisógnun, mannrán eða ef fjármálastjórinn stingur
af með kassann.
„Um 800 fyrirtæki hafa keypt aðgang að gagnagrunni
CRG, þeim fjölgaði verulega eftir 11. september, og Fenning
giskar á að á hveijum tíma séu 500 fyrirtæki í viðskiptum við
CRG.“
Rétt eins og ríkisstjórnir eru metnar eftir sínum
aðgerðum þá eru fyrirtæki metin eftir því hvernig þeim
tekst til ef eitthvað kemur upp á. Málaferli víða um heim,
tengd öryggismálum, sýna að ábyrgð fyrirtækja geta verið
víðtæk og afdrifarík.
Á tímum hryðjuverka er hið augljósa að huga að öryggi
bygginga og starfsfólks. Þegar kemur að því að velja nýja
staði, ekki síst á framandi svæðum, þá skiptir máli að huga
vel að staðsetningu. Á áhættusvæðum skiptir máli að
erlend fyrirtæki látið lítið fyrir sér fara og beini ekki að sér
athygli á neinn hátt. Þau þurfa líka að hafa skipulag til
reiðu ef eitthvað kemur upp á: Er alltaf vitað hvar allir
starfsmenn eru staddir og hvernig hægt er að ná í þá? Er
skjótlega hægt að ná í annað húsnæði ef svo færi að núver-
andi húsnæði yrði ónothæft? Er hægt að ná í aðstandendur
starfsmanna? Er fyrir hendi áætlun um hvernig eigi að
taka á sambandinu við fjölmiðla?
„Fyrirtæki þurfa að leggja það niður fyrir sér hvernig
eigi að stjórna við neyðaraðstæður og hverjir eigi að gera
það. Málið er að vita hvað á að gera, hvað sem á dynur. Það
er til mikil þekking á þessu sviði. Ovæntir og sviplegir
atburðir eru engin afsökun fyrir að vita ekki hvað eigi til
bragðs að taka.“S!]
Hótun hryðjuverkamanna er ekki nýtt fyrirbæri
í Bretlandi eins og þessi tvö dæmi sýna:
12. október 1984 sprakk sprengja kl. 3 um nótt á hóteli í
Brighton, þar sem flokksþing íhaldsflokksins stóð yfir.
Miðhluti þessa átta hæða hótels hrundi, fimrn manns létust,
þar á meðal einn þingmaður, og 30 slösuðust. Það bjargaði
Margaret Thatcher forsætisráðherra að hún var enn að
vinna, því svefnherbergi hennar fór illa. IRA-maðurinn
Patrick Magee var dæmdur fyrir árásina; hann hafði gist á
hótelinu átta vikum áður undir fölsku nafni og þá komið
sprengjunni fyrir.
23. apríl 1993, um kl. 9 á sunnudagsmorgni, sprakk
sprengja, búin til úr áburði, henni hafði verið komið fyrir í
vörubíl, í Bishopsgate, hjarta fjármálahverfisins City í
London. Einn maður lést og meira en 40 manns særðust.
Bótagreiðslur gerðu Lloyd’s of London næstum gjaldþrota.S!i
Control Risks Group, www.crg.com,
var stofnað 1975. Fyrirtækið einbeitir sér
að fjórum sviðum: ráðgjöf um stjórnmála-
áhættu, rannsókn á starfsemi og rekstri
fyrirtækja, oftast sökum gruns um
misferli, neyðarstjórnun og ráðgjöf um
öryggismál og neyðarstjórnun. Veltan á
liðnu ári var 46 milljónir punda og alls
starfa 375 manns hjá fyrirtækinu. Höfuð-
stöðvarnar eru í London. Alls rekur fyrir-
tækið 16 skrifstofur um allan heim.
Eignarhaldið er óvenjulegt: 82% CRG eru í eigu starfs-
manna, en 18% í eigu ijárfestingarfyrirtækisins 3i. Við-
skiptavinirnir eru mest stórfyrirtæki, 83% fyrirtækja á
FTSE 100 eru viðskiptavinir CRG en alls hafa 5.300
fyrirtæki skipt við það ffá stofnun. S3
ísland
Control Risks Group flokkar hvert land árlega út frá stjórn-
málaástandi og öryggi. Stigin eru fjögur: óveruleg hætta, lág,
miðlungs og há. ísland er flokkað með óverulega hættu á
báðum sviðum. í mati fyrir 2004 segir um ísland:
„Ríkisstjórnin verður stöðug. Fiskveiðigeirinn, sem skiptir
höfuðmáli, mun líklega finna fyrir kvótum og gæti einnig
glatað verulegum viðskiptum þegar viðskiptavinir reyna að
bæta vistmat sitt með því að skipta yfir í endurnýjanlegar
orkuuppsprettur. Fijáls félagasamtök og umhverfissamtök
eru líkleg til að beina spjótum sínum að stjórninni og stór-
fyrirtækjum sem eiga hlut að stórum iðnaðarframkvæmdum
á hálendinu. Hvalveiðar eru áfram viðkvæmt mál og munu
espa upp baráttu umhverfissinna og dýraverndarsinna.
Stjórnmálaspenna vegna samdráttar bandaríska hersins í
íslensku herstöð hans er ólíkleg til að hafa nokkur megin-
áhrif á stjórnmál eða efnahagsmál." S!]
Richard Fenn-
ing, frkvstj.
Control Risk
Group, CRG.
81