Musica - 01.07.1948, Page 20

Hlióðfceri 02 hliófceraflokhar I.
Fiðlan og afbrigði hennar
FIÐLAN er nú eitt aðalhljóðfærið í sinfóníuhljóm-
sveit nútímans. Hún og afbrigði hennar, mynda
kjarna hljómsveitarinnar. I þessum flokki strengja-
hljóðfæra teljast eftirtöld Ihljóðfæri: Fiðlati, hún er
minnsta hljóðfærið í þessum flokki, þarnæst kemur
Bratschinn, eða Viola da Braccio eins og hann heitir
á ítölsku, en af honum eru til þrjú afbrigði, Viola
di Gamba, Viola D’Amoure og Viola Pomposa.
Svo kemur Cellóið, sem allir hér á landi kannast
við og að lokum kontrabassinn.
En áður, en við hefjum lýsingu á þessum hljóð-
færum, birtum við til gamans lýsingu á því hljóð-
færi, sem að áliti flestra er hljóðfærið, sem þessi flokk-
ur hefur verið sniðinn eftir. Þetta hljóðfæri nefnist
Rebec.
Rebec er strengjahljóðfæri, strok'hljóðfæri frá mið-
öldunum, með bognum hljómkassa eins og lúturinn.
Þeirri skoðun hefur verið haldið mjög fram, að Rebec
væri af arabiskum uppruna, og það álit verið dregið
af því, að nokkur hljóðfæri skyld Rebec t. d. „Re'bab“
og „Lúturinn" eru hvorttveggja arabísk.
Það er erfitt að fullyrða nokkuð í þessu máli, en
um sama leyti voru aðrar þjóðir uppi með svipuð
hljóðfæri, svo að Arabarnir voru ekki einu braut-
ryðjendurnir á þessu sviði.
Ítalía.
Sú nýbreytni verður tekin upp við La Scala söng-
leikahúsið í Milanó, að nokkrir amerískir söngvarar
hafa verið ráðnir þangað til gestaleiks. Þessar ráðning-
ar fara fram að undirlagi Toscaninis.
Bandaríkjn.
Negrasöngvarinn Todd Duncan hefur í viðtölum
við blöð vestan hafs, farið mjög lofsamlegum orðum
um íslenzka píanóleikarann Arna Kristjánsson. Hafði
Duncan hlýtt á leik Arna í Svíþjóð og dáðist hann
mjög af tækni og þrótti þeim, en einkenndi leik Arna.
Danski söngvarinn Lauritz Melchior gefur ár hvert
öll laun sín við Metrópolitan söngleikahúsið í New
Til fróðleiks má ne'fna nokkur hljóðfæri, er uppi
voru um þetta leyti (um 8 hundruð e. Kr.) t. d. hið
indverska „Ravanstron", „Crwth“, er koma frá Wales
og hin finnska „Strákharpa“.
Rebec og hljóðfæri skyld því, eins og t. d. „Gígjan",
,,Rubeban“ og „Fidulan" nutu mikilla vinsælda á mið-
öldunum, en er Fiðlan, Bratschinn og Cellóið komu
fram, hurfu þessi hljóðfæri smátt og smátt af sjónar-
sviðinu, þó var Rebec en notað á 18. öld, en aðallega
af götuleikurum.
Nú er það 'hortfið með öllu, og sum hljóðfærasöfn,
eins og t. d. það danska, eiga ekkert sýnishorn a'f
þessari hljóðfærategund. Rebec var diskant hljóðfæri
og var leikið á það, eins og á fiðlu. Hin lútmyndaða
Pochette kom frá Rebec og var töluvert svipað því.
Það var mjög lítið og strokið.
Danskennarar við frönsku hirðina notuðu það mjög
til undirleiks við danskennslu og komst hljóðfærið
mjög í tízku. Var það skreytt með dýrum steinum
og vörðu margar tízkumeyjar hundruðum þúsunda
í skreytingu á hljóðfærum sínum. Sum þeirra voru
svo smá, að stinga máttu þeir í vasann. Þessi 'hljóð-
færi hurfu þó að mestu með frönsku stjórnarbylt-
ingunni.
Framhald.
York til styrktar ungum söngvaraefnum, er hefðu
að öðrum kosti orðið að hætta söngnámi.
Hann er nú staddur í Danmörku og mun syngja
þar til ágóða fyrir aldna söngvara. — Gætum við ekki
ráðið hann 'hingað upp á sömu kjör ? ? ?
Frú Ibolyka Zilzer hefur nú undanfarið verið á
bljómleikaferðalagi um Holland og Belgíu í annað
sinn á skömmum tíma. Hefur hún fengið mjög góða
dóma. Standa nú yfir samningar um Bandaríkjaför
frúarinnar, en fyrst um sinn mun hún þó hvíla sig
á herrasetri sínu í Danmörku.
Frúin biður að heilsa öllum þeim mörgu vinum,
er hún eignaðist hér.
20 MUSICA