Sindri - 01.10.1920, Blaðsíða 37

SINDRI SAGA QASLÝSINGARINNAR 31
brann rólegar. Vmsar breytingar voru svo smámsaman gerðar
og nú urðu einnig til brennarar með 3 opum, hattsvepps-
brennarinn, veifubrennarinn og stjörnubrennarinn.
Svisslendingurinn Aimé Argand hafði árið 1783 fundið upp
hringbrennara með glasi fyrir olíulampa með kveik, og var nú
farið að hagnýta þessa uppfundningu fyrir gasljós. Var þá
framleiddur einn pípumyndaður gaslogi og notuð til þess plata
með mörgum smágötum á. Arið 1805 kom Stone fram á
sjónarsviðið með klaufbrennarann, sem framleiddi þunnan og
flatan loga, sem var breiðari en hann var hár. Eftir 1830
bættist einnig við hinn svo nefndi sporðbrennari (með 2 op-
um). Aður hafði reynslan kent mönnum að brenslan verður
auðveldust ef loginn er þunnur og að laga brennarana eftir
því. En samkvæmt þeirri kenningu sem Davy kom fram með
1817 um hinn lýsandi loga, þá fóru menn nú að reyna að
láta brensluna fara fram í sem þrengstu rúmmáli, og gefa
loftinu sem greiðastan aðgang, til þess að fá svo heita loga
sem hægt var.
Lengi hafði það verið kunnugt, að eldföst efni verða mjög
lýsandi, ef þau eru gerð glóandi, og varð það til þess að árið
1826 var hið svo nefnda súrvetnis- (oxyhydrogen) -kalkljós
fundið upp. Það var enskur liðsforingi sem notaði það fyrstur
og var það eftir honum nefnt Dri/mmoní/s-kalkljós. A því voru
þó stórgallar, súrefnisgerðin var dýr og erfið og kalkstykkin
entust skamma stund. Arið 1867 fann Tessie du N\ota\> upp
á því að nota zirkon í staðinn fyrir kalk. Þetta zirkonljós var
líka framleitt með hvellloftsloga. Með stuðningi af tilraunum
Davy’s, fann Cruickshank1 árið 1839 upp, að hita platínu og
kvarts í heitum aflýstum loga, eða án þess að nota hvellloft;
úr þessum efnum var búið til net og kúlur sem kalkhúð var
sett utan á. En vegna þess að útþensla þessara efna var mis-
jöfn, þá sprakk húðin utan af. Framför var í þessari upp-
fundningu þótt hún yrði ekki nothæf. Gillard í Passy nálægt
París endurbætti þessa lýsingaraðferð árið 1846. Glóðarnet
hans voru ofin úr fínum platínuþræði og voru fest við Ar-
1 Enskt einkaleyfi nr. 8141, 1839.