Árbók Tannlæknafélags Íslands - 01.01.1966, Blaðsíða 30

28
þessum líkamsgöllum, en lokasvarið er ófundið enn. Hinar
hugsanlegu orsakir CL/CP skiptast í tvo meginflokka: 1. Arf-
gengi og 2. Utanaðkomandi áhrif.
Arfgengi.
Það er almennt viðurkennt, að arfgengi er Jjýðingarmikið
atriði í myndun CL/CP. Þótt margir vísindamenn hafi bent
á arfgengi sem hugsanlega orsök þessara líkamsgalla, þá var
þessi orsök ekki almennt viðurkennd, fyrr en Fogh-Andersen
birti niðurstöður rannsókna sinna. Ritgerð Fogh-Andersens
„Inheritance of Harelip and Cleft Palate“ skipaði honum á
bekk með fremstu vísindamönnum á þessu sviði.
Fogh-Andersen gerði rannsóknir sínar á 703 CL/CP sjúkl-
ingum í Danmörku. Ættarskrá var samin fyrir flesta þessa
sjúklinga. Hann sýndi fram á, að tíðni CL/CP var mjög
miklu hærri meðal nánustu ættingja sjúklinganna en hjá
dönsku þjóðinni almennt. Fogh-Andersen benti einnig á, að
tíðni líkamsgallanna meðal ættingja sjúklingsins fór eftir því,
hvers konar galla sjúklingurinn var með. Nærri 37 af hverju
hundraði CL eða CL + CP sjúklinga gátu bent á ættingja með
álíka likamsgalla. Aftur á móti vissu aðeins 18 af hundraði
CP sjúklinga um ættingja með þessa galla. Fogh-Andersen
var þeirrar skoðunar, að CL og CL+CP annars vegar og CP
hins vegar væru sjúkdómar með ólíkt arfgengi. Fjöldamargir
visindamenn hafa sýnt fram á arfgengi CL/CP og styðja skoð-
anir Fogh-Andersens.7’ 8> 10> 11
Þótt arfgengi sé almennt viðurkennd orsök þessara likams-
galla, þá er enn óráðið, hvernig sjúkdómurinn berst frá ætt-
ingja til ættingja, Ji. e. a. s. hvernig eða hvaða krómósóm eða
gen bera sjúkdóminn. Með því að safna áreiðanlegum heim-
ildum, hvar sem tækifæri býðst, getum við ef til vill leyst
þessa gátu og þar með svarað hinum óhjákvæmilegu spurn-
ingum foreldra þessara sjúklinga.
Utanabkomandi áhrif.
Síðustu tvo til þrjá áratugi hafa athuganir farið fram á
J