Árbók Tannlæknafélags Íslands - 01.01.1966, Blaðsíða 58

56
legt eða æslrilegt að fá niður í tannbogann. Tannboginn getur
verið jafn og fallegur, barnatönn horfin fyrir löngu og skarð
það, er hún skildi eftir að fullu lokað, svo framjaxl liggur
næst hliðarframtönn. Ef lega augntannar er mjög óæskileg
til réttingar, félagsleg staða sjúklings slæm, heimili fjarri
orthodontista, fjárhagur mjög lélegur, eða annað slíkt, er komi
í veg fyrir meðferð, getur úrdráttur verið eina færa leiðin.
I þeim tilfellum sem fullorðinstönnin er dregin úr, er barna-
tönnin venjulega látin haldast, ef hún er þá ekki farin áður,
þar til rótin er alveg eydd og tönnin fellur.
Avallt skal skera inn á tönn þeim megin tannbogabeinsins
(processus alveolaris), sem stytzt er inn á hana. Ef skorið er
(buccalt) inn á lingvaltstæða tönn, verður að fjarlægja svo
mikið bein, að vafasamt er, hvort beinfylling yrði fullkomin.
Oft er þörf á að draga úr fullorðinstennur til að koma
stöðnuðum augntönnum efri góms niður í tannbogann. Ber
þá fyrstar að telja 4 + 4, þótt 5 + 5 séu all oft teknar, þegar
aðeins er þörf á litlu rými, þar sem þá verður meiri mesialt-
færsla á 6 + 6 en ella.
Ef staðnaða augntönnin hefur eytt rót hliðarframtannar-
innar svo mjög, að henni verði ekki bjargað, er hliðarfram-
tönnin stundum dregin úr og augntönnin látin koma í henn-
ar stað.
Ef sex ára jaxlinn, þeim megin sem þörf er úrdráttar vegna
staðnaðrar augntannar, er með mjög mikla tannátu, bólgur
10. mynd. sýnir modelin af S. Ö. sjúklingi nr. 188, 14)4 árs gamalli
stúlku, bitið er I. klassi Angles, gleiðstaða i báðum gómum, heldur djúpt
bit og 3 + palatalt stöðnuð, a, b, c, d. Orsökin er sennilega fjarlægð kíms-
ins frá endanlegum stað tannarinnar og/eða röng vaxtarstefna. Skorið
var ofan af 3 + og sementeraður í ltana krókur og edgewisetæki sett í
báða góma. 3 + var færð í rétt bit með fingurfjöður og bitið opnað á
meðan með bitplötu, sem um leið hjálpaði við að fá varanlega bithækkun.
Meðferðin tók 3 ár, ]>ar sem sjúklingurinn var ósamvinnu])ýður og mætti
illa, en samt náðist góður árangur að lokum, a, b, c, d. Ætlast var til,
að plötur yrðu notaðar til stuðnings í báða góma í 1—2 ár a. m. k.