Árbók Tannlæknafélags Íslands - 01.01.1966, Blaðsíða 56
54
MEÐFERÐ
Meðferð staðnaðra augntanna efri góms má skipta í þrennt:
a. Observation.
b. Kirurgisk meðferð.
c. Orthodontisk meðferð.
a. Obrservation. Þar er vitað að staðnaðar augntennur valda
stundum eyðingu á rótum nærliggjandi tanna, er liggja í
vaxtarstefnu þeirra, og ýmsir telja nokkra hættu á, að þær
myndi follicular cystur. Því er rétt að röntgenmynda staðn-
aðar augntennur, sem engin meðferð er ætluð, einu sinni á
ári til að byrja með, en strjálla er frá líður, ef engra breytinga
verður vart.
b. Kirurgiskri meðferð staðnaðra augntanna má skipta í
þrennt eftir því, hvort ætlunin er að draga úr tönnina, láta
hana vaxa niður sjálfkrafa eða togi verði beitt til að ná henni.
Þegar skorið er eftir stöðnuðum augntönnum í efri góm,
er sjálfsagt að nota staðdeyfingu, nema alveg sérstakar ástæð-
ur mæli með svæfingu. En staðdeyfing er fullnægjandi deyfing,
minnkar blæðingu meðan á aðgerð stendur og er mjög áhættu-
lítil.
1. ÚrcLrátt er rétt að framkvæma á þeim stöðnuðum augn-
tönnum, sem annaðhvort valda eyðingu á rótum nærliggj-
andi tanna eða c.ystur myndast við, og ekki er talið mögu-
9. mynd sýnir model af B. G., sjúklingi nr. 283, liðlega 15 ára gamalli
stúlku. Bitið var eftir I. klassa Angles, mikil þrengsli í báðum gómum,
bimaxillar protrution, kantbit á l + l,2 + 2i lingval biti og stór rótar-
cysta við hana, auk þess sem + 3 var labialt stöðnuð. Orsök stöðnunar-
innar sennilega bæði þrengsli og cysta, sjá a, b, c og d. Dregnar voru
úr 4 + 2 og 4 — 4, bæði til þess að upphefja þrengsli og til að minnka
protrutionina. + 2 var dregin í stað + 4 vegna cystunnar, sem var við
rót hennar og með hliðsjón af því að bæði lega og lögun + 3 gerði hana
æskilegan staðgengil + 2. Föst tæki (edgewise) voru notuð í háða góma
við meðferðina, sem tók tæp 2 ár, auk stuðnings í minnst 1 ár. Modelin
e, f, g og h sýna árangur meðferðarinnar strax eftir að föstu tækin voru
fjarlægð.