Árbók Tannlæknafélags Íslands - 01.01.1966, Blaðsíða 46

44
3. Röng vaxtarstefna kímsins.
4. Arfgengi.
5. Rangstaða kímsins vegna meðfæddra galla og sjúkdóma.
6. Aukatennur, cystur og æxlismyndanir.
7. Truflun á starfsemi lokaðra kirtla.
1. Þrengsli eru mjög algeng orsök stöðnunar efri góms augn-
tanna, (6. og 9. mynd). Rannsóknir (Hurme) á erouptionsröð
cfri góms fullorðinstanna (5. mynd) sýnir, að augntennurnar
koma siðastar þeirra tanna tannbogans, er 6 + 6 skammta rými
framar i tannboganum og er það í samræmi við, að síðustu
tönnum í hverjum tannhópi sé hættast við stöðnun, þ. e. a. s.
5 + 5, 3 + 3 og 8 + 8.
2. Fjarlœgð kímsins frá endanlegum stað tannarinnar í kjálk-
anum veldur líklega miklu um stöðnun (Allan Hellgren), þar
eð kímið getur orðið fyrir ýmsum áhrifum á sinni löngu
leið, er breytt geta vaxtarstefnu þess, eðá hindrað það. Augn-
tannakím efri góms eiga lengstan veg á ákvörðunarstað og
liggja hærra í kjálkanum en kím annarra tanna.
3. Vaxtarstefna kímsins er talin algeng orsök stöðnunar.
(7., 8., 10. og 11. mynd). Stefna augntannarinnar er oft það
mesialt, að hún lendir mesialt við rótarenda hliðarframtannar,
ýmist labialt eða lingvalt. Virðist hún þá staðnast vegna
þrengsla, og er lárétt stefna tannarinnar liklega orsökin.
Vaxtarstefna staðnaðra augntanna er ýmist fullkomlega eðli-
leg eða láréttari en eðlilegt getur talizt.
4. Arfgengi veldur hklega allmiklu um stöðnun. Að minnsta
kosti má oft sjá þetta sama fyrirbrigði í foreldrum þeirra sjúkl-
inga, er koma til meðferðar vegna palatalt staðnaðra augntanna
efri góms. Stundum ftdgir einnig svipuð saga sömu tannar
i afa eða ömmu. Oft er um nægilegt rými að ræða og engin
sýnileg orsök stöðnunar. Telja menn því, að um erfðir sé
að ræða, en hér vantar rannsóknir til að sanna eða afsanna
kenninguna (6. og 7. mynd).
5. Röng staSa kímsins veldur stöðnun og getur t. d. stafað