Morgunblaðið - 20.09.2009, Qupperneq 32
32 Umræðan
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 20. SEPTEMBER 2009
SJÚKRATRYGGINGAR ÍSLANDS
LAUGAVEGI 114-118
150 REYKJAVÍK
Þjónustan hefur hingað til verið veitt samkvæmt samningi
Sjúkratrygginga Íslands við Félag sjálfstætt starfandi
sjúkraþjálfara.
Þeir sem áhuga hafa á að veita ofangreinda þjónustu geta
nálgast rammasamninginn og umsóknareyðublað á heimasíðu
Sjúkratrygginga Íslands www.sjukra.is eftir 22. september.
Nánari upplýsingar veitir Guðlaug Björnsdóttir,
framkvæmdastjóri samninganefndar, í síma 560-4539 eða í
tölvupósti gudlaug.bjornsdottir@sjukra.is.
Auglýsing þessi byggir á 40. gr. laga nr. 112/2008 um
sjúkratryggingar.
Sjúkraþjálfarar
Til að veita sjúkraþjálfun fyrir einstaklinga sem eru sjúkratryggðir
skv. lögum nr. 112/2008 óska Sjúkratryggingar Íslands (SÍ) eftir
sjálfstætt starfandi sjúkraþjálfurum eða sjúkraþjálfunarstofum til
að gerast aðilar að rammasamningi frá 1. október 2009.
Sjúkratryggingar Íslands annast framkvæmd sjúkratrygginga ásamt því að semja um
og greiða fyrir heilbrigðisþjónustu. Markmið stofnunarinnar eru að gæta réttinda
sjúkratryggðra, tryggja aðstoð til verndar heilbrigði óháð efnahag og að stuðla að
hagkvæmni og hámarksgæðum í heilbrigðisþjónustu.
GAGNAVEITA
Reykjavíkur er veitu-
fyrirtæki sem býður
heimilum og fyr-
irtækjum aðgang að
gagnaflutningskerfi á
svæði sem nú nær frá
Bifröst í Borgarfirði,
suður og austur um
höfuðborgarsvæðið allt
út í Vestmannaeyjar.
Hún er alfarið í Orku-
veitu Reykjavíkur og
er hlutverk hennar er að gefa kost á
háhraða gagnaflutningi með þá sýn
að leiðarljósi að háhraða gagnaflutn-
ingur um ljósleiðara auki lífsgæði
fólks og samkeppnishæfni íslensks
samfélags. Gagnaveitan rekur ein-
göngu innviðina og selur aðgang að
þeim.Viðskiptavinirnir eru af ýmsu
tagi; fjármálastofnanir sem þurfa að
koma gögnum á milli hraðabanka og
útibúa, höfuðstöðva og reiknimið-
stöðva, tölvufyrirtæki af ýmsu tagi
sem bjóða margvíslega þjónustu á
sviði upplýsingatækni, fjarskiptafyr-
irtæki, sem þurfa að koma símtölum
á milli gsm-senda og annarra tengi-
punkta í netum sínum og síðast en
ekki síst einstaklingar. Þeir eru í
þeim sístækkandi hópi sem býr á
heimilum sem tengd hafa verið ljós-
leiðaranum.
Fjöldi viðskiptavina tvöfaldast
Þessari hugmynd – að reka opna
veitu fjarskipta í eigu almennings –
hefur verið vel tekið eins og sýnir sig
í sífellt stækkandi hópi viðskiptavina
Gagnaveitu Reykjavíkur. Með til-
komu hennar skapaðist
upphaflega valkostur
fyrir fyrirtæki við
gagnaflutninga og síðar
einnig fyrir heimili.
Fram að því var Lands-
síminn einráður. Það
hefur mörgum þótt
fengur að því að hafa
val, ekki síst þeim fyr-
irtækjum sem verið
hafa í samkeppni við
Símann og voru nauð-
beygð til viðskipta við
hann.
Síðustu daga hefur
mátt sjá hér á síðum Morgunblaðsins
umfjöllum um Gagnaveituna, byggða
á umkvörtunum forsvarsmanna Sím-
ans yfir samkeppni. Það er ekkert
nýtt. Í þeirri umfjöllun hafa stað-
reyndir skolast nokkuð til. Það er
heldur ekkert nýtt og hér verður leit-
ast við að leiðrétta nokkuð af því sem
mátt hefur sjá hér í blaðinu, meira að
segja í leiðaraskrifum.
Áætlanir GR hafa gengið eftir
nema hvað varðar tvennt; við-
skiptavinir eru fleiri en búist var við
og gengi krónunnar er miklu lakara
en reiknað var með. Fjármagnsliðir
hafa því verið afar óhagstæðir, eins í
svo mörgum rekstri á Íslandi, en á
móti hafa komið meiri tekjur en búist
var við.
Rangt farið með tölur
Fullyrt er í leiðara Morgunblaðs-
ins á fimmtudag að hlutafjárframlag
Orkuveitu Reykjavíkur til dótt-
urfélags síns síðastliðin tvö ár jafn-
gildi 4,7 milljörðum króna. Það er
ekki rétt. Frá stofnun GR hefur
Orkuveita Reykjavíkur aukið hlutafé
sitt um 1,2 milljarða króna. Þarna
skeikar nokkru.
Á miðvikudaginn var sama mis-
skilning að finna á síðum Morg-
unblaðsins og auk þess voru fjárfest-
ingatölur síðustu ára rangar. Ekki
skal fullyrt að ritstjóri Morgunblaðs-
ins byggi ályktanir sínar um tilvist-
arrétt samkeppni á gagnaflutnings-
markaði eingöngu á þessum röngu
tölum. Réttar forsendur hafa samt
þótt heppilegar þegar fólk myndar
sér skoðun. Hitt er hinsvegar alveg
ljóst að rekstur Símans kynni að
vera auðveldari ef ekki væri fyrir
Gagnaveitu Reykjavíkur og þá
kynnu síma- og netreikningar heim-
ila og fyrirtækja líka að vera nokkuð
hærri.
Í lok leiðara Morgunblaðsins er að
finna þá fullyrðingu að Orkuveita
Reykjavíkur eigi ekki að vera í
áhætturekstri. Hún er ágæt, svo
langt sem hún nær. Hún vekur auð-
vitað spurningar á borð við þá hvort
OR eigi að hætta rekstri gagnaveitu
til þess eins að draga úr áhættunni í
rekstri Símans, sem þá yrði með ein-
okun á gagnaflutningsmarkaði?
Opið net fjarskipta
Eftir Guðlaug G.
Sverrisson » Áætlanir GR hafa
gengið eftir nema
hvað varðar tvennt; við-
skiptavinir eru fleiri en
búist var við og gengi
krónunnar er lakara en
reiknað var með.
Guðlaugur G.
Sverrisson
Höfundur er stjórnarformaður
Orkuveitu Reykjavíkur.
ÉG HLUSTAÐI á
bloggpistil Láru Hönnu
í morgunútvarpinu í
morgun (18/9) þar sem
hún býsnast yfir tapi
þjóðarinnar á eigin auð-
lindum og aðgerðarleysi
íbúanna í þeim málum.
Mér datt í hug að hún
skildi ekki alveg hver
staðan væri og langar
því að koma með annað sjónarhorn.
Svo virðist sem enginn þori að segja
upphátt hvað það er sem við eigum við
að etja og viðurkenna að spaði er
spaði, en ekki tígull eða eitthvað ann-
að. Íslenska þjóðin er gjaldþrota.
Orkuveitan þarf að selja hlut sinn í HS
orku, því annars getur hún ekki borg-
að skuldir sínar – sem hugsanlega var
stofnað til þegar ráðist var í að byggja
glerhöll í Ártúnsholtinu sem enginn
veit hvaða tilgangi þjónar fyrir orku-
sölu öðrum en hugsanlega þeim að
hækka orkuverð hjá almenningi. Ríkið
fær hvergi lánaða peninga til að kaupa
hlutinn því enginn vill lána gjaldþrota
aðila peninga til að bjarga eigin eign-
um og þess vegna lenda þær í hönd-
unum á erlendum aðilum. Við þurfum
ekki annað en horfa í kringum okkur á
fyrirtæki sem hafa farið í þrot frá því
bankahrunið varð. Enginn hefur viljað
lána eigendunum peninga svo þeir
gætu bjargað verðmætum sínum.
Verðmætin hafa verið seld á und-
irverði eða yfirtekin af ríkinu sem hef-
ur oftar en ekki sett eignir fyrirtæk-
isins á brunaútsölu í samkeppni við
fyrirtæki sem enn eru að reyna af lifa
af á kolbrengluðum markaði og allir
hafa tapað. Brunaútsölur og ný fyr-
irtæki stofnuð um eignir gjaldþrota
fyrirtækja hafa undanfarið verið
stundaðar mest af ríkinu, en í flestum
tilvikum ráðast fjölmiðlar á ein-
staklinga sem beita sömu aðferðum til
að bjarga því sem bjargað verður af
þeirra eigin eignum.
Sem þjóð getum við hins vegar ekki
breytt um kennitölu eða stofnað nýtt
Ísland með allt sem við eigum eða telj-
um okkur eiga, hvort
sem það eru orkuauð-
lindir á landi eða veiði-
heimildir í sjó, því fisk-
inn getur enginn átt fyrr
en hann hefur verið
veiddur. Því eru þessar
auðlindir annaðhvort að
falla í hendur þeim sem
eiga peninga, geta feng-
ið lánaða peninga til að
kaupa viðkomandi auð-
lindir eða þeim sem eiga
á fyrirtækin eða ríkið
kröfur og geta í valdi
þeirra lagt hald á eignir sem liggja að
baki sem veð í gegnum bankakerfið
sem nú er að falla í hendur erlendum
aðilum að meiru eða minna leyti.
Fyrrum nýlenduherrar okkar,
Norðmenn og Danir, hlakka yfir óför-
um okkar og leggja ekkert sér-
staklega mikið á sig til að teygja fram
frændþjóðaarminn og veita okkur
stuðning. Kannski vænta þeir þess að
við leitum enn og aftur á náðir þeirra
líkt og við gerðum á Sturlungaöld þeg-
ar við gátum ekki komið á friði í land-
inu. Slíkar tillögur hafa komið upp í
samfélaginu. Nú byggist ófriðurinn á
ófremdarástandi í efnahagsmálum
þjóðarinnar og enginn vill viðurkenna
að þessi menntaða og vel gefna þjóð
hafi ekki kunnað fótum sínum forráð í
fjármálum og því misst niður um sig
buxurnar í þeim efnum. Margir tóku
þátt í Hrunadansinum, jafnvel þeir
sem töldu sig sjá fyrir hvert hann
leiddi. Þó erum við nú sem þjóð að
greiða veislukostnað svona hundrað
aðila sem fóru offörum í að leika ný-
ríka Nonna.
Ráðist er í að bjarga þremur bönk-
um þegar þjóðin þarfnast í mesta lagi
eins ríkisrekins banka og á meðan
„brennur Róm“. Fyrirtæki og ein-
staklingar hafa frá því í október á síð-
asta ári verið frosnir í frjálsu falli. Þeir
vita að þeir eru að hrapa en hafa enga
hugmynd um hversu langt hrapið er,
hvort þeir lenda standandi eða liggj-
andi, hvort þeir slasast örlítið, bíða
varanlegt tjón af eða missa jafnvel líf-
ið. Nú þegar á að opna frystikistuna
og taka lánin sem hafa verið fryst frá
bankahruni upp er hætta á að ein-
staklingar og fyrirtækirtæki fari unn-
vörpum í þrot því enginn getur greitt
lán sem hafa stækkað um 200% eða
meira, líkt og þeim hafi verið gefnir of-
vaxtarhormónar sem líka hafa ráðist á
vextina.
Ríkisstjórnin heldur samt blekk-
ingaleiknum áfram og tekur að sér að
leika fógetann í Hróa hetti. Hún ætlar
að innheimta meiri skatta og leggja
meiri álögur á lýðinn sem segist ekki
eiga neitt eftir ef hann greiði alla þessa
skatta og álögur. Fógetinn hlustar
ekki á slíkt og segir að það sé hans
starf að innheimta skatta. Fátæktin er
vandamál lýðsins. Á meðan er haldið
hér uppi ríkisreknu launa- og starfs-
mannakerfi sem hefur á engan hátt
minnkað á undanförnu ári né tekið á
sig launalækkanir eins og hinn al-
menni launamarkaður hefur þurft að
gera. Þrátt fyrir þá staðreynd að við
séum gjaldþrota land er enn haldið
áfram að reka ríkiskerfið eins og píra-
mída á hvolfi, breiðastan efst og mjóst-
an neðst þar sem skatttekjur lýðsins
eiga að streyma inn til að halda píra-
mídanum á floti. Er ekki tími til kom-
inn að semja við ríkisstarfsmenn á
sömu nótum og aðra launamenn.
Haldi fram sem horfir vaknar þessi
eða næsta ríkisstjórn væntanlega upp
við það einn góðan veðurdag að enginn
er lengur eftir til að halda uppi rík-
isrekstrinum og velferðarþjóðfélaginu,
því gjaldþrota eða yfirskuldsett fyr-
irtæki og einstaklingar skila engu til
þjóðarbúsins. Þeir kosta það hins veg-
ar mjög mikið ef þeir ná ekki að flýja
land í leit að betra lífi annars staðar.
Spaði er spaði
Eftir Guðrúnu G.
Bergmann
»Haldi fram sem horf-
ir vaknar þessi eða
næsta ríkisstjórn vænt-
anlega upp við það einn
góðan veðurdag að eng-
inn er lengur eftir til að
halda uppi ríkisrekstr-
inum og velferðarþjóð-
félaginu…
Guðrún Bergmann
Höfundur er hótelrekandi.
LÍTIÐ hefur
heyrst af áætlun heil-
brigðisyfirvalda varð-
andi St. Jósefsspít-
ala. Mikið var fjallað
um starfsemi St. Jós-
efsspítala á sínum
tíma þegar fyrrver-
andi heilbrigð-
isráðherra, Guð-
laugur Þór
Þórðarson, ætlaði að
gera spítalann að öldrunar-
stofnun og loka göngudeild melt-
ingarsjúkdóma og skurðstofum
eins og hendi væri veifað. Bjarg-
vættur spítalans var öflug mót-
mæli almennings og ekki síst
Hafnfirðinga. Ný ríkisstjórn með
nýjan heilbrigðisráðherra, Ög-
mund Jónasson, tók við og öllu
var slegið á frest og engar stórar
ákvarðanir teknar. Nú liggur
hins vegar ljóst fyrir að starf-
semi spítalans í núverandi mynd
verður ekki söm. Ögmundur not-
ar aðra leið til að hætta starf-
semi St. Jósefsspítala með því að
loka á fjármögnun læknisverka.
Rétt fyrir sumarfrí var 14 skurð-
læknum spítalans sagt upp án
frekari fyrirvara. Á meltingar-
sjúkdómadeild liggur fyrir að
starfsemin verði skert um tæp
35% á árinu sem þýðir að tveir
af fjórum meltingarlæknum spít-
alans ganga nú út í leit að nýrri
vinnu á næstu dögum. Hinir
tveir sem eftir verða vinna að-
eins hlutastörf á spítalanum.
Þetta þýðir með öðrum orðum að
af 3000 speglunum sem gerðar
hafa verið árlega verða um 1000-
1200 speglanir í uppnámi. Á
göngudeild meltingarsjúkdóma
stendur því ónýtt fjárfesting í
tækjum og mannafla. Samkvæmt
tölum frá Krabbameinsfélagi Ís-
lands greinast að meðaltali 3
sjúklingar á viku með rist-
ilkrabbamein á Íslandi eða ca.
136 einstaklingar á ári. Verða
þessir sjúklingar greindir annars
staðar? Er Landspítali - háskóla-
sjúkrahús tilbúinn að taka við
þessu verkefni án taf-
ar? Þar á spara og al-
gert ráðningarstopp.
Á að flytja verkefnin á
stofu sérfræðinga?
Þar á niðurskurð-
arhnífurinn örugglega
eftir að sverfa til stáls
á næstu misserum. Er
þetta sparnaður?
Starfsemi göngudeild-
arinnar er umfangs-
mikil og þar fara fram
um 1500 viðtöl á ári
og einnig eru starfræktar mik-
ilvægar lífefnafræðilegar rann-
sóknir á meltingarvegi og síðast
en ekki síst grindarbotnsteymi
með viðeigandi rannsóknum. Hvað
á svo að gera með alla skjólstæð-
ingana sem eru í sepaeftirliti eða
eftirliti vegna frumubreytinga í
vélinda sem eru um 2500 ein-
staklingar? Hvað á að gera við 500
einstaklinga sem eru í meðferð og
eftirliti vegna bólgusjúkdóma í
meltingarvegi (sáraristilbólga og
svæðisgarnabólga)? Það er ljóst að
um er að ræða mikilvæga starf-
semi í heilbrigðiskerfi okkar sem
skattgreiðendur eiga rétt á. Hefur
heilbrigðisráðherra ekki áhyggjur
af því að svo mikilvæg starfsemi
leggist af eða í besta falli verði
ófullnægjandi? Hefur landlæknir,
sem á að standa vörð um að veitt
sé fullnægjandi heilbrigðis-
þjónusta, ekkert um þetta að
segja? Síðast þegar leggja átti
niður starfsemi St. Jósefsspítala
lofaði heilbrigðisráðherra víðtæku
samráði og óskertri þjónustu. Nú
virðist hins vegar vera ætlunin að
leggja starfsemina niður hægt og
hljótt.
St. Jósefsspítala
lokað hægt
og hljótt
Eftir Sigurjón
Vilbergsson
Sigurjón Vilbergsson
»Nú er fjármagn til
læknisverka spít-
alans á þrotum og fram-
tíð spítalans í algjörri
upplausn.
Höfundur er sérfræðingur í lyflækn-
isfræði og meltingarsjúkdómum við
St. Jósefsspítala.