Morgunblaðið - 09.10.2009, Blaðsíða 27

Umræðan 27
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 9. OKTÓBER 2009
SÆLL Gísli.
Í Fréttablaðinu þ.
19. sept. sl. er opnu-
viðtal við þig, þar sem
þú ferð mikinn um
brottvikningu
flugvallarins okkar
allra í Vatnsmýrinni.
En í gegnum alla
þessa umræðu það
sem af er, hefur þú,
ekki frekar en aðrir
borgarfulltrúar sama
sinnis, komið inn á það einu orði
hvað á að verða um sjúkraflugs-
þjónustuna sem reiðir sig svo mikið
á tilvist flugvallarins. Þrátt fyrir að
staðreyndum því tengdu hafi ítrek-
að verið komið á framfæri á op-
inberum vettvangi og ættu því að
vera orðin vel kunn öllum þeim
sem um flugvallarmálið hafa fjallað,
ber svo við að þú ert enn við sama
heygarðshornið í þessu viðtali og
talar eingöngu um að taka af okkur
þessa tengingu landsmanna við
helstu sjúkrahúsin okkar, sem flug-
völlurinn er. En ekkert minnist þú
á neinar lausnir varðandi þessa
öryggiskeðju, sem mestöll lands-
byggðin styðst við þegar neyðin
kallar. Þess vegna vil ég nota þetta
tækifæri til að fá þessa hluti og
fleiri, á hreint hjá þér og vonast
eftir skýrum svörum við eftirfar-
andi spurningum.
1. Skv. hugmyndum þínum á allt
innanlandsflug að flytjast til Kefla-
víkur og farþegar á leið til borgar-
innar eiga þá þó nokkurt ferðalag
fyrir höndum, þegar fluginu lýkur.
Þar stingur þú upp á lest-
arsamgöngum. Það er vandséð
hverja lausn þar er að finna fyrir
sjúklinga í sjúkraflugi, eða hefur þú
einhverja slíka í huga? Yrði þessi
lest nógu hraðskreið til að vinna
upp þann aukatíma sem þessi
aukna vegalengd myndi annars
skapa? Fengi sjúklingurinn sérvagn
eða afdrep um borð? Myndi lestin
bíða komu sjúklingsins
óháð tímatöflu hennar
að öðru leiti? Myndi
hún taka við sjúklingn-
um beint úr flugvélinni
og skila honum beint
til spítalans, hvort
heldur það er í Foss-
vogi eða við Hring-
braut?
2. Ég býst nú frekar
við að sjúkrabíllinn
verði fyrir valinu, en
að þessum fyrstu
spurningum verði öll-
um svarað játandi, og
þá stöndum við frammi fyrir því að
ásamt með lengri flugtíma verður
aksturstíminn þennan síðasta
áfanga fullur hálftími umfram það
sem nú er. Það miðast við bestu
akstursskilyrði og gildir þá einu á
hvaða forgangsstigi flutningurinn
er. Telur þú réttlætanlegt að lengja
svona flutningstíma bráðveikra og
slasaðra, og þá með hvaða rökum?
3. Sé svarið við síðustu spurn-
ingu neikvætt, munt þú þá beita
þér fyrir því að hið nýja hátækni-
sjúkrahús rísi í Keflavík? Hvers
vegna þá ekki t.d. á Akureyri? Eða
hefur þú e.t.v. enn aðra lausn í far-
teskinu fyrir sjúkraflugsþjón-
ustuna?
4. Talandi um ýmsa kostnaðarliði
tengda veru flugvallarins í Vatns-
mýrinni, hefur þú gert nokkra at-
hugun á því hvað það mun kosta
hinn almenna flugfarþega að lengja
flugið hans og bæta þar að auki við
lestarfarmiðanum fyrir þennan síð-
asta áfanga?
5. Hefur þú hugmyndir um að
borgin greiði niður þennan auka-
kostnað sem af uppátækinu hlýst
fyrir gesti utan af landi?
6. Talandi um mengun, þá hlýtur
lenging flestra leiða innanlands-
flugsins, verði því öllu beint til
Keflavíkur, að vega þar eitthvað á
metunum. Þar að auki mun þetta
leiða til meiri aksturs á þjóðvegum
landsins vegna þess óhagræðis/
kostnaðar, sem þessi ráðstöfun
innanlandsflugsins mun valda
landsmönnum. Hefur nokkur at-
hugun farið fram á því hve mikil
aukning á loftmengun verður af
þessum sökum? Eða hvað aukið slit
á vegakerfinu vegna þessa mun
kosta?
7. Undanfarin misseri hafa skoð-
anakannanir ítrekað sýnt andstöðu
meirihluta kjósenda borgarinnar,
við flutningi flugvallarins, eða nið-
urlagningu hans. Þetta gerist nú
eftir mikla og málefnalega umræðu,
m.a. með fjölmörgum blaðagrein-
um, þar sem sjónarmiðum lands-
manna, þ.m.t. öryggissjónarmiðum,
hafa verið gerð góð skil. Burt séð
frá því að málið varðar landsmenn
alla, telur þú rétt að fara gegn
þessum klára vilja meirihluta kjós-
enda þinna, fáir þú aðstöðu til? Og
þá með hvaða rökum?
8. Ef ég skil það rétt, þá er það
svo að landsfundir Sjálfstæð-
isflokksins, líkt og annarra flokka,
fari með æðsta vald varðandi
stefnumörkun flokksins. En er það
svo að borgarfulltrúar, sem kosnir
eru á vegum þessa flokks séu á ein-
hvern hátt undanþegnir landsfund-
arsamþykktum hans? Ef ekki,
hvernig samrýmist stefna þín (og
flestra, ef ekki allra flokkssystkina
þinna í borgarstjórn) í flugvall-
armálinu þeim ályktunum sem
landsfundir Sjálfstæðisflokksins
hafa samþykkt í samgöngumálum?
Virðingarfyllst.
Opið bréf til Gísla
Marteins Baldurssonar
Eftir Þorkel Ásgeir
Jóhannsson »En ekkert minnist
þú á neinar lausnir
varðandi þessa öryggis-
keðju, sem mestöll
landsbyggðin styðst við
þegar neyðin kallar.
Þorkell Ásgeir
Jóhannsson
Höfundur er yfirflugstjóri Mýflugs.
ÞEGAR núverandi
ríkisstjórn settist að
völdum var lagt af stað
með ákveðin verk í
huga sem áttu að skila
miklum og góðum ár-
angri en ekkert hefur
bólað á þessum frægu
efndum. Allur tíminn
fer í að eltast við
bráðaverkefni án þess
að virk framtíðarsýn sé til staðar.
Slík stjórn er verkstjórn og sinnir
einungis þeim verkum sem inn á
hennar borð koma en leitar ekki eftir
að breyta ástandinu til framtíðar.
Stefnumótandi ákvarðanir miða að
því að skila af sér góðum lausnum
fyrir þjóðina í framtíðinni, t.d. í at-
vinnumálum. Slíkt er ekki að merkja
í þessari stjórn enda flestir ráð-
herrar týndir og þegar þeir koma
fram þá eru það viðbrögð við bráða-
vanda sem nauðsynlegt er að bregð-
ast við.
Eitt af aðaleinkennum þessarar
ríkisstjórnar er ótti. Hún óttast allt á
milli himins og jarðar enda valin af
þjóð sem óttaðist um hag sinn. Það lá
beint við að óttinn skildi óttann og
valdi hann sér til fulltingis. Eina
vandamálið í því er að nú þegar ótta-
tímabili þjóðarinnar lýkur og reiðin
brýst fram þá eiga þessir tveir pólar
ekki samleið lengur. Reiði og ótti
vinna ekki vel saman þar sem óttinn
bregst oft við þeim reiða í fáti. Sá
sem er reiður er ekki alltaf skyn-
samur og þar með augljóst að hafi
vandamálið verið stórt fyrir þjóðina
þá stækkar það bara.
Það er mjög auðvelt að merkja
óttann í þessari ríkisstjórn. Icesave-
málið ber þar hæst og að samþykkja
alla afarkosti Breta og Hollendinga
er gert af ótta en ekki af framtíðar-
sýn. Bara það eitt að ekki hafi verið
settir í samninginn neinir fyrirvarar
af hálfu Íslendinga hjá samninga-
nefndinni gefur til kynna ójafnvægið
í öllu saman. Þrátt fyrir að forystu-
menn ríkisstjórnarinnar væru ekki á
þeim buxunum tókst á alþingi að
berja í gegn fyrirvara á samninginn.
Þetta er merki um ótta. Rökin fyrir
því að koma ekki með fyrirvara geta
verið ýmis en þegar þau voru lögð
fram bar það merki um ótta. Ótta við
að missa af einhverju án þess að
vitneskja eða vísbendingar væru til
um það. Heldur er verið að bregðast
við hótunum og sá sem óttast vill oft
fara leið þess sem hótar.
Ekki minnkar óttinn þegar kemur
að því að koma á jafnvægi í ríkisfjár-
málum. Tillögur um slíkt hafa verið
ansi lengi á leiðinni og loks þegar
þær koma þá virka þær skrýtnar við
fyrstu kynni. Gefið er út að flatur
niðurskurður skuli vera á bilinu
5-10% án þess að leiðbeinandi til-
lögur komi samhliða. Til að mynda á
að gera tilfærslur hjá ýmsum ríkis-
stofnunum en ekki fylgdi fréttinni
hver sparnaðurinn af slíkum ráðstöf-
unum yrði. Virkar eins og verið sé að
framkvæma til að eitthvað sé gert en
þegar upp er staðið þá verður spurt:
Hvers vegna var lagt af stað í þessa
för? Ekki skánar það með skatta-
málunum og boðuðum hækkunum
þar en ein spurningin sem eftir
stendur í þeim málum er: verða
skattarnir til skamms tíma eða til
framtíðar? Reynslan sýnir að sé
skatti komið á eru litlar líkur á að
hann sé afturkallaður og eru bif-
reiðagjöldin gott dæmi um það.
Ef þessar sparnaðartillögur eiga
að hafa einhvern tilgang verður að
fylgja með hvert markmiðið með
þeim er og hvernig eigi að vinna í
framtíðinni í þeim málaflokki. Ekk-
ert slíkt er fyrir hendi. Verkstjórnin
hugsar ekki þannig og það að sækja
um ESB hefur stefnumótandi áhrif
til framtíðar en er verkefni þangað
til þar sem ekki liggur fyrir hvernig
samningur er á borðinu. Ef óttinn
stafar af hræðslu við að þetta vinnu-
ferli tefjist vegna óleystra mála hér
hefði verið miklu nær að bíða með
slíka umsókn þangað til
þau mál væru leyst.
Eðli verkstjórna er
nefnilega að horfa ekki
til lengri tíma heldur að
bregðast við því sem
fyrir er. Stefnumótun
er svarið og á að vera
innan ríkisstjórnar en
ekki utan hennar sbr.
nefndin 20/20. Ósýni-
leiki forsætisráðherra
hlýtur að leiða líkur að
því að hann sé fastur í
stefnumótunarvinnu en samt sem
áður koma engar fréttir fram um
slíkt.
Algengur frasi stuðningsmanna
stjórnarinnar er að verið sé að
bregðast við 18 ára stjórnartíð Sjálf-
stæðisflokksins, eftirmálum þess
stjórnarfars. Þessi rök hafa lítið
vægi þegar ekki er litið framtíðar
með stefnumótandi ákvörðunum. Ef
stefnan er að fara í ESB, hvað eigum
við þá að gera þangað til inn er kom-
ið? Hvaða stefnu á að taka í orku-
málum? Hver er stefnan í umhverf-
ismálum? Hver er stefnan í utan-
ríkismálum? Allt slíkt er mjög á reiki
og meðan stjórnin hreykir sér af
verkefnalista sem næstum kláraðist
þá sátu stóru málin eftir. Starf rík-
isstjórnarinnar snýst ekki um magn
heldur líka gæði og miðað við verk
hennar hingað til mun seint bera á
gæðum í verkum hennar. Norræna
velferðarbarnið er andvana fætt.
Þetta er ekki ákall til ríkisstjórnar
að vakna heldur til þjóðarinnar. Hún
á miklu betra skilið.
Ó, vakna þú
mín ríkisstjórn
Eftir Rúnar Má
Bragason
Rúnar Már Bragason
»Ríkisstjórn sem
stjórnast af ótta
kemur litlu til leiðar og
bregst einungis við
bráðavanda. Skortur á
stefnumótandi ákvörð-
unum veldur þjóðinni
skaða.
Höfundur er ríkisstarfsmaður.