Morgunblaðið - 21.12.2009, Blaðsíða 4

4 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 21. DESEMBER 2009
GEORG JENSEN DAMASK
Àrmùla 10 108 REYKJAVIK Sími 5 68 99 50
www.duxiana.is
www.damask.dk
FRÉTTASKÝRING
Eftir Hlyn Orra Stefánsson
hlynurorri@mbl.is
TILLÖGUR ríkisstjórnarinnar í
skattamálum voru ræddar á Alþingi
langt fram á aðfaranótt sunnudags
og voru stjórn og stjórnarandstaða
eins og við var að búast á öndverðum
meiði í flestum efnum.
Meirihlutinn í efnahags- og
skattanefnd kynnti nýja tillögu um
að tengja skattþrep við launa-
vísitölu. Ekki var gert ráð fyrir slíkri
tengingu í upphaflega frumvarpinu
en gagnrýnt hefur verið að án teng-
ingar við vísitölu séu líkur á að
vegna verðbólgu lendi fólk, sem
raunverulega er lágtekjufólk, innan
skamms í millitekjuþrepi, og milli-
tekjufólk í hátekjuþrepi.
Afnema vísitölubindingu
Þá var einnig mikið rætt um ný-
framkomnar hugmyndir meirihlut-
ans um að afnema tengingu per-
sónuafsláttar við breytingar á
neysluverðsvísitölu. Samkvæmt til-
lögunum hækkar persónuafslátt-
urinn um næstu áramót um 2.000
krónur en breytist ekki í samræmi
við neysluverð eins og verið hefur
frá árinu 2007.
Þá verður hætt við 3.000 króna
hækkun persónuafsláttar um ára-
mótin 2010/2011, sem var hluti af
samningum ASÍ við stjórnvöld.
Hugmyndir um afnám vísitölu-
bindingar persónuafsláttar eru mjög
umdeildar. Bent hefur verið á að
hærra neysluverð valdi að öðru
óbreyttu kjaraskerðingu hjá al-
menningi, og því sé sanngjarnt að
persónuafsláttur sé með einhverjum
hætti tengdur neysluverði.
„Ætlunin er að skoða í framhald-
inu samspil nýja þrepakerfisins, per-
sónuafsláttarins, vaxtabóta og
barnabóta,“ segir Helgi Hjörvar,
formaður efnahags- og skattanefnd-
ar, um tillögur um afnám vísitölu-
bindingar persónuafsláttarins. „Ég
geri ráð fyrir að í þeirri vinnu verði
tekin endanleg ákvörðun um fram-
tíðarskipulagið á þessum málum.“
Þá eru áhöld um hvort fyrirhugaðar
breytingar á skattkerfinu koma
raunverulega hinum tekjulægstu
vel, eins og ríkisstjórnin hefur haldið
fram. Pétur H. Blöndal, þingmaður
Sjálfstæðisflokks, segir að verði til-
lögur ríkisstjórnarinnar um afnám
vísitölubindingar persónuafsláttar
að verðuleika þurfi þeir sem lægstu
launin hafa að greiða 3.600 krónum
meira í skatta frá næstu áramótum
en þeir þyrftu að greiða samkvæmt
núverandi lögum.
Allir greiða hærri gjöld
Þá bendir hann á að hækkun ým-
issa óbeinna skatta og opinberra
gjalda, svo sem hækkun á bensín-
gjaldi og upptaka kolefnisskatts,
komi allt eins niður á lágtekjufólki
og þeim sem hærri tekjur hafa. Því
eigi ríkisstjórnin að vera heiðarleg
með það að ætlunin sé að auka skatt-
byrði allra hópa samfélagsins; ekki
bara þeirri tekjuhærri.
Tekjulágum hlíft?
 Skattþrep tengd launavísitölu  Vísitölubinding persónu-
afsláttar afnumin  Segir skattbyrði allra þyngjast
„ÉG lít svo á að stjórnvöld hafi leynt Alþýðusambandið
og landsmenn þessum breytingum,“ segir Gylfi Arn-
björnsson, forseti Alþýðusamband Íslands, um hug-
myndir um að afnema verðtryggingu persónuafsláttar.
Hann segir að ASÍ hafi staðið í þeirri trú að verðtrygg-
ingu yrði aðeins frestað um ein áramót til þess að fjár-
magna fyrirhugaðar breytingar á skattkerfinu. Á þeim
forsendum hafi ASÍ stutt breytingarnar. Verðtrygging
persónuafsláttar sé hins vegar afrakstur „sautján ára
langrar og erfiðrar baráttu ASÍ og því bregðumst við
harkalega við því ef á að afnema hana.“
Gylfi gerir einnig alvarlegar athugasemdir við hug-
myndir ríkisstjórnarinnar um að hætta við sérstaka 3.000 króna hækkun
persónuafsláttar, sem taka átti gildi 1. janúar 2011. „Þetta er klárt brot á
núgildandi kjarasamningum sem renna út í lok nóvember á næsta ári,“
segir hann. Hætta sé á því að það hafi alvarlegar afleiðingar fyrir gerð
kjarasamninga í framtíðinni að ríkisstjórnin gangi á bak orða sinna með
þessum hætti. „Við teljum það til lítils árangurs að ríkisstjórn komi að
lausn erfiðra kjarasamninga, ef við getum ekki treyst því að það sem hún
leggur inn í þá lausn haldi á gildistíma samningsins. Ég óttast að þetta
verði til þess að erfiðara verður á næstu árum að ná saman enda mun
reyna mikið á þríhliða nálgun kjarasamninga.“
Ríkisstjórnin leyndi breytingunum
Morgunblaðið/Ómar
Mikið rætt Hugmyndir ríkisstjórnarinnar voru ræddar langt fram á aðfaranótt sunnudags. Eins og við var að búast
voru stjórn og stjórnarandstaða á öndverðum meiði í flestum efnum. Umræðum um skattana lýkur í dag.
Áhöld eru um hvort fyrirhugaðar
breytingar á skattkerfinu hlífa
lágtekjufólki við hækkunum.
Hugmyndir um að afnema verð-
tryggingu persónuafsláttar eru
harðlega gagnrýndar.
Pétur Blöndal Helgi Hjörvar
INGIBJÖRG Sólrún Gísladóttir,
fyrrverandi utanríkisráðherra, segir
í minnisblaði til utanríkismálanefnd-
ar Alþingis að Bretar hafi sýnt yf-
irgang í samskiptum við Íslendinga
vegna Icesave-málsins og beitt sér
gegn Íslendingum innan Alþjóða-
gjaldeyrissjóðsins (AGS).
Í minnisblaðinu segir Ingibjörg að
fljótlega eftir yfirtöku ríkisins á
Glitni hafi verið rætt um hvort leita
ætti til AGS eftir aðstoð. Ingibjörg
hafi rætt við starfssystkin sín í
Bandaríkjunum, Frakklandi, Þýska-
landi og Noregi og ekkert fengið
nema jákvæð viðbrögð.
Í lok október, eftir að viljayfirlýs-
ing ríkisstjórnar Íslands um efna-
hagsáætlun með AGS lá fyrir, hafi
annað hljóð verið komið í strokkinn.
Ferlið teppt án viðvarana
„Í stað þess að sú áætlun fengi
eðlilega afgreiðslu í ljósi neyðarað-
stæðna innan væntra tímamarka, var
ferlið teppt án viðvarana eða hrein-
skiptni í tvíhliða samskiptum við Ís-
land,“ segir Ingibjörg
Úr öllum áttum hafi þá fengist þau
skilaboð að ef fundin væri lausn í Ice-
save-deilunni myndi það greiða fyrir
aðstoð frá AGS og öðrum ríkjum.
Loks segir Ingibjörg að þótt fallist
hafi verið á að fella inn í viljayfirlýs-
ingu stjórnvalda til AGS tilvísun til
Brussel-samkomulagsins vegna Ice-
save-málsins, hafi hún litið svo á að í
því fælist einungis pólitísk yfirlýsing.
Í minnisblaði Geirs H. Haarde,
fyrrverandi forsætisráðherra, segir
að með Brussel-viðmiðinu, sem m.a.
fól í sér að tekið yrði tillit til efna-
hagslegra aðstæðna á Íslandi við
ákvörðun skuldbindinga, hafi verið
lagður nýr grunnur að viðræðum við
Breta og Hollendinga um Icesave-
málið.
Geir segir sérstaklega mikilvægt
að tekið var fram að stofnanir ESB
og EES myndu taka áfram þátt í ferl-
inu sem færi fram í samráði við þær.
„Þetta atriði var að mínum dómi afar
mikilvægt því með því var undirstrik-
að að niðurstaðan yrði að vera póli-
tísks eðlis og ekki um að ræða hefð-
bundið skuldauppgjör.“
hlynurorri@mbl.is
Bretar sýndu
yfirgang og
beittu þrýstingi
Fyrrverandi ráðherrar lýsa sinni sýn
Morgunblaðið/Kristinn
Ingibjörg og Geir Hafa skilað minn-
isblaði til utanríkismálanefndar.
Í HNOTSKURN
» Utanríkismálanefnd ósk-aði eftir minnisblaði frá
Ingibjörgu Sólrúnu Gísladótt-
ur og Geir H. Haarde vegna
Brussel-viðmiðanna.
» Ráðherrarnir fyrrverandihafa nú skilað minn-
isblöðum sínum.
ÁTJÁN frumvörp til laga voru sam-
þykkt á Alþingi á laugardag og
föstudag. Meðal þess sem samþykkt
var á laugardag er nýr umhverfis-
og auðlindaskattur sem felur í sér að
2% skattur verður lagður á smá-
söluverð af heitu vatni og 0,12 króna
skattur á hverja kílóvattstund af
seldri raforku. Auk þess leggst 2,60
til 2,90 króna kolefnisgjald á hvern
lítra af dísilolíu, bensíni og þotuelds-
neyti.
Samþykkt var frumvarp um frest-
un gildistöku ákvæðis raforkulaga
um aðgreiningu samkeppnis- og sér-
leyfisstarfsemi, en breytingunum
var frestað vegna „aðstæðna sem nú
eru á fjármálamörkuðum og við-
kvæmrar stöðu orkufyrirtækja“.
Á laugardag voru einnig sam-
þykktar breytingar á samningi um
álver í Helguvík, sem snúa að því að
gildistími samningsins verði styttur
í 20 ár og frávik frá stimpilgjöldum
verði þrengd.
Á föstudag var samþykkt frum-
varp um innleiðingu fjölda gerða frá
Evrópusambandinu sem snúa að
matvælum og fóðri. Þá var einnig
samþykkt frumvarp sem fjallar um
upptöku eigna, hryðjuverk, skipu-
lagða brotastarfsemi, mansal og
peningaþvætti, en markmið frum-
varpsins er að fullgilda annars vegar
samninga Sameinuðu þjóðanna og
hins vegar Evrópuráðssamning.
hlynurorri@mbl.is
Átján frumvörp um helgina
Gylfi
Arnbjörnsson
BREYTINGAR á Evrópulöggjöf
um ábyrgð ríkja á innistæðum í
bönkum hefðu ekki áhrif á Icesave-
samninginn, að því er fram kemur í
áliti bresku lögmannsstofunnar As-
hurst til fjárlaganefndar Alþingis.
Í álitinu segir að Icesave-
samningurinn sé að mestu leyti sam-
bærilegur við aðra alþjóðlega lána-
samninga þótt vissulega sé Icesave-
málið óvenjulegt. Alþingi hafði ósk-
að eftir áliti lögmannsstofunnar á
því hvort breytingar Íslendingum í
hag hefðu áhrif á samninginn.
Álit um sama mál frá annarri
breskri lögmannsstofu, Michon de
Reya, hefur borist fjárlaganefnd og
verður rætt í dag. Lögmannsstofan
fór fram á að álit hennar yrði ekki
gert opinbert, en að sögn Guðbjarts
Hannessonar, formanns fjár-
laganefndar, verður óskað eftir því
við stofuna að aflétta megi leyndinni.
Breytt löggjöf hefur
ekki áhrif á Icesave
Morgunblaðið/Ómar
Icesave Álit beggja lögmannsstof-
anna hefur borist fjárlaganefnd.