Morgunblaðið - 21.12.2009, Blaðsíða 28
28 Minningar
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 21. DESEMBER 2009
✝ Hrafn Sæmunds-son fæddist á
Krakavöllum í Flóka-
dal í Fljótum 12. júní
1933. Hann lést 10.
desember sl. Hann
var sonur hjónanna
Guðrúnar Valdnýjar
Þorláksdóttur hús-
móður, f. 1892, d.
1980 og Sæmundar
Dúasonar, bónda og
síðar kennara í Fljót-
um, í Grímsey og á
Siglufirði, f. 1889, d.
1988. Systkini Hrafns
voru: Magna, f. 1911, Þorlákur og
Dúi fæddir 1913, Karl, f. 1919, og
Jón, f. 1922. Uppeldissystir Hrafns
var Æsa Karlsdóttir, f. 1927. Þau
hanías og Fjölnir Þór. 3) Berglind
Hrönn félagsráðgjafi, f. 1966. Eig-
inmaður Ólafur Vignir Björnsson
verkfræðingur. Börn þeirra eru
Sindri Freyr, sambýliskona Krist-
björg Helga Sigurbjörnsdóttir,
Hrafnhildur og Ester Hulda.
Hrafn starfaði sem prentari hjá
Þjóðviljanum og síðar hjá Blaða-
prenti. Árið 1982 söðlaði hann um
og hóf störf hjá Félagsmálastofnun
Kópavogs sem atvinnumálafulltrúi
og síðar fulltrúi í málefnum fatl-
aðra. Hrafn vann ötullega að fé-
lagsmálum og áttu málefni aldr-
aðra og fatlaðra hug hans allan.
Störf hans náðu langt út fyrir
ramma hefðbundinnar vinnu.
Hrafn og Ester bjuggu alla tíð í
Kópavogi.
Hrafn verður jarðsunginn frá
Digraneskirkju í dag, mánudaginn
21. desember og hefst athöfnin kl.
13.
eru öll látin.
Hinn 1. október
1960 kvæntist Hrafn
Ester Huldu Tyrf-
ingsdóttur, f. 13. des-
ember 1932. Dætur
þeirra eru: 1) Agnes
Huld sálfræðingur, f.
1961. Eiginmaður
Páll Breiðfjörð Páls-
son verkfæðingur.
Börn þeirra eru Eva
María og Páll Elvar,
sambýlismaður Evu
er Hjalti Kristinsson,
dóttir þeirra er Alma
Júlía. 2) Hulda María tónlistakona,
f. 1962. Eiginmaður Björn Her-
steinn Herbertsson vélfræðingur.
Börn þeirra eru Viktor Hrafn, Zop-
Langferð er lokið og ný tekin við.
Eftir sitjum við fátækari. Með pabba
er farin persóna sem setti lit sinn á
umhverfi sitt. Fólk minnist hans frá
hinum ýmsum aðstæðum, gjarnan
tengdum starfi hans og baráttu. Mál-
efnin voru mörg og ekkert gefið eftir.
Jafn réttur allra var meginmálið og
gilti einu hver átti í hlut. Baráttan
var háð á vettvangi samfélagsmála
og vopnið var penni. Oft komu við-
brögð og úr urðu snarpar umræður,
gjarnan á síðum blaðanna. Stundum
var beðið fyrir kveðju frá ókunnugu
fólki og ósjálfrátt varð maður örlítið
reistari af því að eiga svona merki-
legan pabba.
Pabbi hafði einstakt lag á að koma
hugmyndum sínum í framkvæmd og
notaði þá gjarnan setningu eins og
„ég ætla nú ekkert að skipta mér af
en...“. Í kjölfarið fylgdi hugmynd,
verklýsing og áætlun. Enginn þurrk-
ur var í hugmyndabrunninum og
fram á síðustu stundu var hann í
vinnuhug. Þar sem ég sit og leyfi
minningunum að streyma finn ég
þakklæti fyrir að hafa fengið að vera
þátttakandi í lífi pabba. Á þann hátt
hafa mótast skoðanir og lífsgildi sem
vert er að halda í.
Hjá pabba var húmorinn aldrei
langt undan enda góð leið til að koma
sínu á framfæri. Alvarleiki lífsins var
litaður léttari tónum með húmor sem
á köflum var dökkur og hárbeittur.
Þar var hann sjálfur ekki undanskil-
inn og gríninu beindi hann gjarnan
að sjálfum sér.
Hamingju pabba með fjölskyldu
sína voru lítil takmörk sett. Hvatn-
ing og hrós til dætra voru með ein-
dæmum og stundum á mörkum þess
mögulega. Slíkt veganesti er ómet-
anlegt. Gleði hans jókst eftir því sem
ríkidæmið stækkaði, barnabörnum
fjölgaði og brosið varð breitt þegar
fyrsta langafabarnið fæddist sl. vor.
Minningarnar eru margar og engin
leið að fanga þær með fátæklegum
orðum. Ég kveð pabba minn með
þakklæti og söknuð í huga.
Berglind Hrönn Hrafnsdóttir.
Hann Krummi afi var frábær mað-
ur. Fyrstu minningar sem ég man af
honum eru úr Bræðratungunni þar
sem hann og Ester amma bjuggu svo
lengi. Hann naut þess að vera lengi í
vel heitu baði og lyktaði alltaf vel af
rakspíra. Hann missti þefskynið
þegar hann var lítill og stundum bað
hann mig að segja sér hvort hann
hefði sett of mikið af rakspíranum.
Það var alltaf svo gott að vera í
Bræðró hjá ömmu og afa. Þar var
bókasafn og aðstaða þar sem afi
skrifaði mikið.
Þegar ég var lítil lék ég mér oft að
því að leita að myndinni af honum í
Mogganum, því hann hefur í gegnum
tíðina sent inn óteljandi greinar. Ég
er stolt af honum afa mínum fyrir að
hafa verið svo hjartahlýr og góður
maður. Fjölskyldan var honum alltaf
efst í huga og alltaf þegar dætur
hans hittust með börnin nefndi hann
hversu yndislegt það væri að eiga
svona flotta fjölskyldu. Hann var
mjög hreykinn af dætrum sínum
þremur og öllum barnabörnunum,
það fór ekki á milli mála. Önnur
sterk minning sem ég á um hann afa
minn eru göngurnar sem hann gekk
með Hana-nú, það fannst honum
gaman enda var hann ofsalega fé-
lagslyndur.
Krummi afi söng líka mikið, við
sungum stundum saman þegar ég
var yngri man ég. Ég söng fyrir hann
í 70 ára afmælinu hans, og var það
erfitt fyrir mig því ég er svo sviðs-
hrædd, en ég man hvað mig langaði
að gera það fyrir hann. Hann vann á
Félagsmálastofnun Kópavogs og var
þar mikils metinn og man ég eftir öll-
um styttunum og gripunum sem
hann hefur fengið í gegnum tíðina
fyrir vel unnin störf og þá sérstak-
lega í málefnum fatlaðra. Krummi afi
var vinstrisinnaður, skrifaði djarft
um samfélagið og málefni líðandi
stundar og deildi skoðunum sínum
með landsmönnum í Mogganum. Það
var svo ofsalega sorglegt þegar afi
greindist með Parkinsonsjúkdóm-
inn, hann fór þá að eiga erfitt með
skrif. Skrif sem voru honum svo mik-
ilvæg. Ég man að pabbi hjálpaði hon-
um mikið með því að koma upp betri
skrifaðstöðu og hann tölvuvæddi afa
gamla svo hann gæti haldið áfram að
skrifa. Ég veit að honum þótti mjög
vænt um það.
Það er þó nokkur tími síðan hann
hætti að geta skrifað og sungið en
núna er hann kominn á betri stað þar
sem hann getur gert þessa hluti á ný.
Krummi afi varð langafi í apríl og
það lifnaði yfir honum þegar ég kom í
heimsókn með litlu dóttur mína hana
Ölmu Júlíu. Ég er svo ánægð að hann
fékk að kynnast henni. Elsku afi
minn ég sakna þín en ég er ánægð að
þú sért kominn á stað þar sem þér
líður vel og sjúkdómurinn nær þér
ekki.
Þín
Eva María.
„Og fuglinn stakk höfðinu undir væng-
inn í
ljósaskiptunum því á morgun ætlaði
hann að fljúga inn í garðinn og
syngja kveðjusönginn“
(Haustið, H.S.)
Krumminn hefur nú sungið
kveðjusönginn. Hann var hagmæltur
eins og ofangreindar ljóðlínur bera
með sér. Nokkur ljóða hans birtust í
Mogganum en oftar fengu aðeins ná-
komnir að rýna í þau. Greinar hans í
dagblöðum birtust þó reglulega og
yfir langt tímabil. Þær báru vott
hugsjón um betra mannlíf og baráttu
fyrir jöfnuði og mannréttindum.
„Þetta er nú bara Krummi garmur-
inn, áttu mínútu?“ var viðkvæðið
þegar hurðinni á skrifstofu minni var
lokið upp árla morguns, svo að segja
daglega í næstum áratug.
Krummi hóf störf sem atvinnu-
málafulltrúi hinn 1. sept. 1982, sama
dag og ég tók við starfi félagsmála-
stjóra Kópavogs. Í endurminningum
sínum við starfslok árið 2000 lýsti
hann þessum degi sem nýjum fæð-
ingardegi sínum; endurfæðingu eftir
að hafa orðið að hverfa frá iðn sinni
sökum heilsubrests og við honum
blöstu nú tækifærin til að hrinda
hugsjónum í framkvæmd. Mínútuna
fékk Krumminn ætíð, raunar eins
margar og það tók okkur að brjóta
málið til mergjar. Þær voru ófáar
hugmyndirnar sem hann deildi með
mér á morgnana, misgóðar eins og
við mátti búast en nokkrar gátu tæp-
lega talist annað en tær snilld.
Krumminn var aldursforsetinn á
Félagsmálastofnun en félagsmála-
stjórinn yngstur lengi vel. Þrátt fyrir
aldursmun varð samstarfið fljótt ná-
ið, byggt á gagnkvæmri virðingu og
hlýju – hugsun og hjörtu slógu í takt.
Frumkvöðlastarf í félagsþjónustu
var unnið á mörgum sviðum. Nokkur
dæmi sem áttu öðru fremur rætur í
eldmóði og frjórri hugsun Hrafns
Sæmundssonar: Hana-nú hópurinn:
hin mjúka lending á elliárin, hæfing
fyrir atvinnulaus ungmenni, starfs-
endurhæfingastöðin Örvi, sambýli
fatlaðra í Vallargerði, tilsjónarstarf
með fötluðum ungmennun, ferlimál
og ferðaþjónusta fatlaðra auk stofn-
unar Atvinnuþróunarfélags Kópa-
vogs.
Krumminn var ekki einungis fund-
vís á verðug viðfangsefni í velferð-
arþjónustu. Ekki síður voru starfs-
aðferðir hans á undan sinni samtíð.
Samstarf við félagasamtök um úr-
lausnarefnin, Öryrkjabandalagið,
Þroskahjálp, Menningar- og
fræðslusamband alþýðu, svo dæmi
séu nefnd, til að efla virkni og til að
tryggja að sjónarmið notenda þjón-
ustunnar fengju að njóta sín. Ein-
staklingsmiðuð og notendastýrð vel-
ferðarþjónusta eru slagorð dagsins í
dag, hugsun sem var samofin sýn
Krumma á mannréttindi fólks með
fötlun fyrir hartnær þremur áratug-
um, svo langt var hann á undan sinni
samtíð. Krummi kunni nefnilega að
hlusta á fólk.
Um nokkurra ára skeið vann ég
ásamt góðu fólki fyrst við samningu
laga um félagsþjónustu sveitarfélaga
og síðar laga um málefni fatlaðra.
Krummi fylgdist með framvindu
þessarar vinnu af lifandi áhuga og á
þeim augnablikum sem þörf var á
örvun og leiðbeiningu átti ég
Krumma að. Ætíð lagði hann gott til
mála, af lítillæti og hógværð sem
jafnan einkenndi hann. Það er bjart
yfir minningu Hrafns Sæmundsson-
ar. Ég votta fjölskyldu hans og öðr-
um ástvinum samúð mína.
Bragi Guðbrandsson.
Hrafn Sæmundsson
✝ Egill Egilssonfæddist á Grenivík
við Eyjafjörð 25.10.
1942. Hann lést 13.12.
2009. Foreldrar: Egill
Áskelsson, þá sjómað-
ur þar, f. 28.2. 1907,
og Sigurbjörg Guð-
mundsdóttir. Áskell
var smiður, bjó í Aust-
ari-Krókum á Flateyj-
ardalsheiði; kona Ás-
kels var Laufey
Jóhannsdóttir kirkju-
smiðs á Skarði í Dals-
mynni Bessasonar.
Foreldrar Sigurbjargar voru Guð-
mundur, smiður, bóndi á Lómatjörn
í Höfðahverfi, Sæmundsson. Móðir
Sigurbjargar var Valgerður Jó-
hannesdóttir Reykjalín, bónda á
Þönglabakka í Fjörðum. Systkin Eg-
ils: 1) Sigurður skipasmiður, f. 1934,
maki Kolbrún Daníelsdóttir,
(skildu). 2) Lára sjúkraliði, f. 1935,
maki Björgvin Oddgeirsson. 3 )
Bragi, f. 1937, lést í flugslysi á Öxna-
dalsheiði 29.3. 1958, var við nám í
læknisfræði. 4) Áskell skipasmiður,
f. 1938, d. 1.9. 2002, maki Svala Hall-
dórsdóttir. 5) Valgarður læknir og
rithöfundur, f. 20.3. 1940, maki
Katrín Fjeldsted. 6) Drengur óskírð-
fjölskyldu sinni til Íslands 1976, og
bjó hún síðan í Reykjavík. Egill var
fréttaritari ríkisútvarpsins í Kaup-
mannahöfn meðan á dvöl hans þar
stóð. Á námsárum sínum starfaði
hann á sumrin við rannsóknastörf á
vegum Orkustofnunar, ferðaðist
hann þá víða um landið, varð hann
manna kunnugastur landi sínu.
Kenndi við M. A. (1966-67). Annaðist
hann kennslu í eðlisfræði við Raun-
vísindadeild Háskóla Íslands frá
1976 til 1997, síðar einnig við
Menntaskólann við Hamrahlíð
(1976-90). Frá 1990 kenndi hann eðl-
isfræði við Menntaskólann í Reykja-
vík og til dauðadags. Náttúruvernd
var Agli mjög hugleikin.
Egill var rithöfundur að öðru
starfi, og hafði skrifað fjórar skáld-
sögur og nú er sú fimmta væntanleg
á komandi ári. Skáldverk hans eru
Pabbadrengir, Karlmenn tveggja
tíma, Sendiboð úr djúpunum og
Spillvirkjar, sem tilnefnd var til bók-
menntaverðlauna. Egill ritaði einnig
fjölda greina í blöð. Þau hjón reistu
sér sumarhús í landi Fossness í
Þjórsárdal og undu þar löngum við
skriftir og skógrækt. Egill var
skemmtinn á mannamótum.
Útför Egils fer fram frá Fossvogs-
kirkju í dag, mánudaginn 21. desem-
ber 2009, og hefst athöfnin kl. 15.
Jarðsett verður að Stóra-Núpi í
Gnúpverjahreppi strax að lokinni
athöfn í Fossvogskirkju.
ur, f. 17.6. 1944, d. 4.7.
1944. 7) Laufey hjúkr-
unarfræðingur, f. 5.8.
1947, maki Þorsteinn
P. Gústavsson,
(skildu), maki II Gunn-
ar Finnsson.
Egill kvæntist
29.12. 1967 Guðfinnu
Ingu Eydal sálfræð-
ingi, f. 27.2. 1946.
Börn, a) Hildur Björg
Eydal Egilsdóttir, f.
26.3. 1976, sambýlis-
maður Haraldur P.
Guðmundsson, b) Ari
Eydal Egilsson nemi, f. 28.11. 1980,
og c) Bessi Eydal Egilsson nemi, f.
28.11. 1980.
Foreldrar Egils bjuggu á Greni-
vík fyrstu tíu búskaparár sín en
fluttu 1944 að Hléskógum í Höfð-
ahverfi austan Eyjafjarðar; bjuggu
þar um 20 ára skeið og þar ólst Egill
upp. Hann tók landspróf frá Lauga-
skóla. Egill lauk námi við Mennta-
skólann á Akureyri á þrem árum
með stúdentsprófi 1962. Nam eðl-
isfræði við Hafnarháskóla frá 1962,
lauk cand. scient. prófi. Starfaði síð-
an við Nordita Institut; annaðist
einnig kennslu í menntaskólum í
Kaupmannahöfn. Egill flutti með
Með trega kveð ég minn snjalla
mág, Egil. Hann hverfur úr lífi okk-
ar samferðamannanna án fyrirvara,
snöggur upp á lagið eins og hans
var von og vísa. Egill var þannig
gerður að hann fyllti með nærveru
sinni hvert það rými sem hann kom
í.
Við höfum lengi átt samleið eða
allt frá árinu 1967. Þá kynntist ég
og giftist bróður hans, Valgarði, og
sama ár gengu Egill og Guðfinna í
hjónaband. Við vorum reyndar ekki
í brúðkaupi þeirra fyrir norðan, ekki
man ég hvers vegna, en hef fyrir
satt að þar hafi Egill haldið gestum
ræðu og sagt að þau hefðu komizt
að niðurstöðu um samkomulag í
hjónabandinu. Þegar þau væru sam-
mála, sem oftast yrði, þá réði hún,
en ef svo ólíklega vildi til að þau
yrðu ósammála, þá réði hann.
Egill kom úr stórum systkinahópi
sem var alinn upp í Hléskógum í
Grýtubakkahreppi en sá þriðji sem
fellur frá á bezta aldri. Egill kom
næstur á eftir Valgarði í aldri og
fylgdi honum hvert fótmál eins og
vænta má af yngri bróður. Vinátta
þeirra bræðra á sér þar rætur. Mik-
ill harmur var það systkinunum
þegar Bragi bróðir þeirra fórst í
flugslysi á Öxnadalsheiði 1959, ung-
ur háskólanemi sem miklar vonir
voru bundnar við. Hægt var að ætl-
ast til að eftirlifandi systkini fengju
að eldast saman og halda hópinn, en
Áskell féll frá 2002 og nú er Egill
einnig horfinn. Egill unni átthögum
sínum og ræktaði frændgarð sinn
fyrir norðan. Náttúruverndaráhugi
hans hefur án efa vaknað þar en sá
áhugi var einlægur og sannur eins
og sjá mátti nýlega þegar hann
reisti níðstöng þeim sem spilla vilja
með virkjunarframkvæmdum fag-
urri sveit við Þjórsá þar sem hann
hafði reist sér hús og undi sér bezt
síðustu árin. Egill hafði lag á að
orða hlutina, hann var svo vel máli
farinn, glöggur og fyndinn. Hann
var starfsamur og skapandi maður,
skemmtilegur ræðumaður og góður
höfundur. Þeir bræður voru afar
nánir og treystu hvor öðrum bezt í
vandmeðförnum málum, svo sem að
lesa yfir texta hvor fyrir annan.
Báðir á kafi í skrifum og grúski alla
tíð eins og faðir þeirra forðum. Egill
gaf út nokkrar bækur og vil ég sér-
staklega nefna skáldsöguna Spill-
virkja sem kom út 1991 og má kall-
ast bezt varðveitta leyndarmál í
bókaútgáfu hér á landi það ár, eins
og einn gagnrýnandi komst að orði.
Sú bók átti skilið að fara á flug og
án efa gerir hún það þótt síðar
verði. Of seint fyrir Egil að njóta
þess en ný bók er til í handriti –
honum gafst ekki tími til að fylgja
henni á leiðarenda. Egill átti svo
margt ógert, ósagt og óskrifað.
Hans verður sárt saknað.
Guðfinnu, börnum þeirra Hildi,
Ara og Bessa býð ég alla vináttu og
elsku okkar Valgarðs um ókomna
tíð.
Katrín Fjeldsted.
Egill okkar er dáinn. Genginn á
vit feðra sinna allt of snemma. Fjöl-
skyldan er harmi slegin. Sárastur er
missir Guðfinnu systur okkar og
barna þeirra, Hildar Bjargar, Ara
og Bessa.
Kynni okkar Egils hófust fyrir
hartnær hálfri öld þegar hann og
Guffý systir tóku saman. Þau giftu
sig á Akureyri árið 1967. Það er
enginn vafi að hjónaband Guffýjar
og Egils var óvenju farsælt. Þau
voru einstaklega samhent og sýndu
hvort öðru mikla ástúð og virðingu.
Þeim hefur ávallt verið efst í huga
umhyggja fyrir börnunum þremur.
Við og fjölskyldur okkar höfum ætíð
verið velkomin á heimili þeirra. Þar
hefur ríkt glaumur og gleði, gest-
risnin á þeim bæ ósvikin og vel
veitt.
Okkur systkinunum þótti gaman
af og vænt um hvernig mannþekkj-
arinn og rannsakandinn Egill lýsti
föður okkar heitnum, Brynjari, á
heimspekilegum nótum og skrifaði
snilldarlega grein í minningu hans.
Hann hermdi efir honum og mundi
sérstæð orðatiltæki og takta jafnvel
betur en við og hélt þannig minn-
ingu hans stöðugt á lofti. Egill
reyndist móður okkar Brynhildi vel.
Hann sýndi henni umhyggju og
hjálpsemi sem hún metur mikils.
Ekki þarf að orðlengja að Egill
var einstakur húmoristi. Húmorinn
og frásagnargáfan var það sem ein-
kenndi Egil í góðra vina hópi. Hann
kvaddi sér gjarnan hljóðs, við góðar
undirtektir viðstaddra. Snilligáfu og
skilning á mannlegu eðli þarf ekki
að draga í efa. Egill miklaðist ekki
af eigin verkum né setti sig á háan
hest gagnvart viðmælandanum.
Egill þekkti landið og gæði þess,
fór vítt og breitt um, vann ungur við
mælingar víða á hálendinu og kunni
almennt góð skil á náttúru landsins.
Hann var sannur náttúruunnandi.
Eitt af síðustu afrekum Egils var
að vekja okkur hin til umhugsunar
um réttmæti fyrirhugaðra fram-
kvæmda sem munu verða til þess að
sökkva fögru landi á bökkum Þjórs-
ár. Þetta gerði hann með táknræn-
um hætti sem vakti þjóðarathygli.
Egill Egilsson