Skólablaðið - 01.12.1966, Blaðsíða 3

I.
Það er gamall barlómur, og ef til vill
heldur leiðigjarn, að ræða um ungt fólk
á hverjum tíma, getu þess, dug, fram-
tíðarhorfur og sjonarmið. En þetta eru
þó ein af þeim fjölmörgu leiðindum, sem
eiga rétt á ser, þar sem það er óhrekj-
andi staðreynd, að tími hvers ungs
manns og hverrar ungrar konu hlýtur að
koma, þannig að þau eigi að taka við.
Og hversu svo sem svo vantraust þeirra,
sem eldri eru og reyndari, á sór djupar
rætur, þá verður þetta vart umflúið.
Máltækið, að heimurinn fari versn-
andi, er ekki uppfinning þeirrar aldar,
sem við lifum, sfður en svo. Það er
nærri jafn gamalt manninum sjálfum og
hefur 1 flesta staði reynzt honum vel,
hefur verið mótvægi á þær framfarir,
sem átt hafa sér stað utan við sálarlíf
hans. Það hefur vakið upp þrjózku ein-
staklingsins og hann hefur viljað sýna,
að merking þess er þrátt fyrir allt röng.
Slík þróun heyrir að visu fortiðinni til,
en hún hefur reynzt henni heppileg.
SÚ æska fortíðarinnar, sem nú er ell-
in eða gröfin, hefur haft margt og flest
umfram okkur, sem erum æska þessa
tíma. Kannske fyrst og fremst minna af
öllu veraldlegu, minni tækifæri. En
þess vegna hefur hún lært að bera virð-
ingu og getað höndlað þau lffsgæði, sem
féllu í hennar hlut, af meira öryggi.
Hún hefur ráðið betur við hraðann - og
haft meiri skilning á þvi, hver helztu
verðmæti mannsins eru, og hvar þau er
að finna. Hið síðasttalda er vissulega
það, sem mestu máli skiptir og einnig
það atriðið, sem markar skýrustu línurn-
ar við galla nútimabarnsins.
II.
Það er svo margt, sem maðurinn álít-
ur ávinning og til bóta, en sýnir sig svo
vera allt annað 1 reynd. Eitt slíkt hef-
ur bitnað á áslenzkri æsku, þeirri sem
nú er að spretta úr grasi. Það, að hafa
nóg af öllu og þurfa aldrei að kviða
næsta degi sakir veraldlegs skorts.
Velamenningin hefur vissulega veitt
öllum næg fæði og klæði.en hefur hún
rækt það hlutverk sitt, sem varðar gildi
einstaklingsins þannig af hendi, að ein-
hver geti verið stoltur ?
Það er álitamál, hvort nokkurn tíman
hafi lífsleiðinn markað eins djúp spor í
heildarmynd æsku 1 þjóðfélagi sem á ás-
lenzka æsku 1 dag. Og það er margt,
sem æskunni leiðist. Ekki sizt^það ný-
næmi, hversu mjög henni er hrosað fyrir
svo mikið sem fegurð, hreysti og gáfur.
HÚn hefur of mikla peninga milli handa,
sem síðan eru búnir, þegar þeirra verður
þörf. Undir niðri er æskumaðurinn ekk-
ert of ánægður með allt það fjármagn,
sem rennur á milli handa hans.
Lífsleiði ungs fólks hefur raunar kom-
ið enn betur 1 ljós 1 nágrannalöndum okkar,
velferðarrfkjum. Og þar er reyndin sú,
sem hún og er að verða hér, að til þess
að reyna að vinna bug á tómlætinu, sem
jafnan fylgir lífsleiðanum, þá tekur ungur
maður eða kona upp á einhverju nýju, ein-
hverju, sem veldur tímabundinni gleði og
ánægju, en þeim mun lengri og leiðin-
legri eftirleik.
Eða eins og skáldið sagði :
Þess bera menn sár,
um ævilöng ár,
sem aðeins var stundarhlátur.
( H. H. )
Og annað nýtt og afbrigðilegt við þá
æsku, sem hér er á þessu landi, eru ný
viðhorf og nýjar skoðanir gagnvart
menntun. Rétt er það, að nú er það
ekki neinum erfiðleikum bundið að kom-