SunnudagsMogginn - 13.02.2011, Síða 37

13. febrúar 2011 37
Í
framhaldi af umfjöllun síðustu viku um það hvort skynsamlegt sé að
koma sér upp vínkjallara er rökrétt að fjalla aðeins nánar um það hvaða
vín það eru sem eiga heima í slíkum kjöllurum.
Það er alls ekki svo að öll vín verði betri með geymslu. Flest vín sem
hægt er að kaupa í vínbúðum á Íslandi batna lítið við það að þau séu geymd í
lengri tíma jafnvel þótt um besta vínkjallara í heimi væri að ræða. Mörg þeirra
munu vissulega lifa góðu lífi í einhver ár í viðbót og sum jafnvel ná meiri dýpt
og breidd við það að öðlast aukinn þroska í örfá ár. Í flestum tilvikum er hins
vegar lítið á því að græða.
Þetta á ekki síst við um hvítvín en flest þeirra njóta sín best þegar þau eru
spræk og fersk. Það er orðið algengt að sjá hvítvín sem eru innan við ársgömul
og á síðari hluta ársins koma á markað vín frá Suðurhvelinu sem voru enn
þrúgur á runnum í byrjun ársins. Oft er jafnvel eftirsóknarvert að hvítvín séu
sem yngst, ekki síst ef þeirra á að njóta við sumarlegar aðstæður eða verið er að
sækjast eftir ferskum og þægilegum fordrykk. Stundum rekst maður þó á vín
þar sem asinn hefur ver-
ið allt of mikill við að
koma víninu á markað,
ekki síst þegar um rauð-
vín er að ræða. Þau hafa
enn ekki náð tilhlýðilegu
jafnvægi. Þar með er
ekki sagt að þau þurfi
langtímageymslu. Hálft
ár til ár myndi breyta
miklu.
Lengi vel var það af
illri nauðsyn sem vín
þurfti að geyma. Þau
voru of sýrumikil eða
tannísk í æsku og því
nauðsynlegt að geyma
þau þar til að þau öðl-
uðust nægilega mýkt.
Það hefur margt breyst með nýrri tækni og aðferðum í víngerð á síðustu ára-
tugum og víngerðarmenn hafa lagað sig að þeirri kröfu neytenda að þegar vín-
flaska er keypt sé hún tilbúin til neyslu.
Þetta breytir þó ekki því að enn eru til vín – sem betur fer – sem munu aldrei
njóta sín til fulls nema þau fái tilhlýðilega geymslu. Jafnvel í einhverja áratugi.
Og þótt ung vín geti verið heillandi er ekkert sem jafnast á við það að smakka
stórkostlegt vín á hátindinum er nær að sýna þeim sem bragðar á því alla sínar
margslungnu leyndardóma.
Bestu vín heims eru aldrei vond. Þau geta verið dul á ákveðnum tímabilum
en kraftur þeirra og fegurð verður hins vegar aldrei umflúin.
Þau geta líka verið of ágeng og yfirþyrmandi, krafturinn ægilegur og allt að
því fráhrindandi. Tannínin sem koma úr bæði þrúgum og eik hörð og hrjúf.
Bestu hvítvínin eru oft auðveldari. Þau eru ávaxtarík og falleg fyrstu árin en
verða dekkri og flóknari með árunum.
Að vissu leyti er þetta líka spurning um smekk. Það kunna ekki allir að meta
þau brögð sem einkenna þroskuð vín. Ávöxturinn hverfur í ilm vínsins og
bragði og við tekur flóknara samspil.
Til að geta elst þurfa vínin að vera sýrumikil í upphafi og tannísk ef um rauð-
vín er að ræða. Þroskaferli vínsins er flókið ferli þar sem hinir ólíku þættir
vínsins taka efnafræðilegum breytingum. Tannínin sem gera vínin hrjúf í byrj-
un mildast og mýkjast. Eik og ávöxtur bræðast saman í eina heild og vín sem
eru allt að því svört eða fjólublá í byrjun verða ljósari og með tímanum brún-
leitari. Eftir því sem vínið er stærra að upplagi tekur þetta ferli lengri tíma.
Það hvaða þrúga er notuð skiptir miklu máli og þær þrúgur sem eru hýð-
isþykkar og vatnslitlar gefa yfirleitt af sér vín sem hentar betur til geymslu.
Besta dæmið er Cabernet Sauvignon sem við kjöraðstæður til dæmis á bestu
svæðum Bordeaux í Frakklandi og í Napa í Kaliforníu er uppistaða vína sem
geta lifað áratugum saman án þess að sýna nokkur þreytumerki. Nebbiolo-
þrúgan ítalska er önnur þrúga sem nær slíkum hæðum til dæmis í Barolo í
Piedmont á Norður-Ítalíu.
Það eru færri hvítvín sem henta til geymslu. Sýrumestu og sætustu vínin frá
Þýskalandi eldast hins vegar betur en flest vín og sætvínin frá t.d. Sauternes í
Bordeaux eða Tokaji í Ungverjalandi geta sömuleiðis verið ótrúlega langlíf.
Þegar upp er staðið snýst þetta hins vegar um hvað þér þykir gott. Og ein
mikilvægasta reglan er að geyma vínið ekki of lengi. Það er skemmtilegra að
opna flösku sem er enn á uppleið en flösku sem farin er að dala.
Vín 101
Steingrímur Sigurgeirsson
Að geyma eða
geyma ekki
Það er alls ekki svo að öll vín verða betri með geymslu.
vinnu við Steinunni Jóhannesdóttur rit-
höfund að fara í fótspor Guðríðar
Símonardóttur leiðina heim til Íslands
frá Alsír. Guðríður var sem kunnugt er
einn þeirra Íslendinga sem ofbeldismenn
frá Alsír námu á brott árið 1627 í svo-
kölluðu „Tyrkjaráni“. Leiðin verður far-
in í þrennu lagi, einni ferð á ári, og
verður sú fyrsta farin í sumar. Flogið
verður til Alsírs og dvalist þar í nokkra
daga, síðan siglt til Marseille í Frakklandi
og flogið heim þaðan. 2012 og 2013 verð-
ur haldið áfram með heimferð Guðríðar.
Önnur menningar- og söguferð verð-
ur farin í haust en þá verður Jakobsveg-
urinn eða Pílagrímaleiðin til Santiago de
Compostela á Spáni gengin. Leiðsögn og
farastjórn verður í höndum Hjördísar
Hilmarsdóttur og Jóns Björnssonar sem
getið hefur sér gott orð fyrir fróðleg
námskeið um Jakobsveginn hjá Endur-
menntun HÍ og ennfremur skrifað bók
um Jakobsveginn.
Göngu- og ævintýraferðir
ÍT ferðir vinna að skipulagningu göngu-
og ævintýraferða fyrir hópa af öllum
stærðum og gerðum. Ein gönguferð um
Perú verður í mars-apríl og stefnt er að
páskaferð þangað 2012. „Í boði er sann-
kölluð garpaferð um austurströnd
Grænlands í byrjun ágúst og svo er aftur
í boði frábær ferð á góðu verði til Pól-
lands seinni partinn í ágúst,“ segir
Hörður. Af öðrum stöðum sem ÍT ferðir
hafa og geta sett upp gönguferðir til má
nefna Grand Canyon í Bandaríkjunum,
Dólómítafjöllin, Pyreneafjöllin, Svart-
fjallaland, Kilimanjaro, Aconcagua í
Argentínu o.fl.
ÍT ferðir bjóða einnig upp á fjöl-
breyttar borgarferðir fyrir hópa sem í
eru tíu manns eða fleiri. Að sögn Harðar
eru vinsælustu borgirnar Lundúnir,
Manchester og Kaupmannahöfn en
einnig hefur ferðaskrifstofan skipulagt
ferðir til Newcastle, Liverpool, Glasgow,
Edinborgar, Stokkhólms, Helsinki,
Amsterdam, Parísar, Þórshafnar o.fl.
Undanfarin ár hafa ÍT ferðir haslað sér
völl á sviði tónleikaferða. Hvergi verður
slegið af í ár og í boði er ferð á Soni-
sphere í júlí sem verður klárlega stóra
málmhátíðin í ár í Bretlandi; Metallica,
Megadeth, Slayer, Anthrax, Slipknot,
Motörhead o.fl.
Svo er High Voltage Festival rokkhá-
tíðin í London – „nirvana fyrir þá sem
fíla klassískt rokk“. Þar eru nöfn eins og
Judas Priest, Dream Theater, Jethro Tull,
Michael Schenker Group o.fl.
Ráðgjafar fyrirtækisins í þessum ferð-
um eru Ólafur Páll Gunnarsson, Sigurður
Sverrisson og Óttar Felix Hauksson.
Ónefndar eru sérferðir hvers konar fyrir
hópa af öllum stærðum og gerðum.
Klæðskerasaumaðar ferðir samkvæmt
óskum og þörfum hvers hóps, að sögn
Harðar.
Eða eins og hann orðar það: „ÍT ferðir
bjóða upp á afar fjölbreytta flóru ferða og
segja má að við bjóðum upp á allar teg-
undir ferða nema skíðaferðir og sólar-
landaferðir.“
Farið verður í fótspor
Guðríðar Símonardóttur,
Tyrkja-Guddu, til Alsírs
og aftur heim.
Reuters Meðlimir málmbandsins Metallica í ham á tónleikum.
Þeir sem vilja sjá Gylfa Þór Sigurðsson og félaga á EM í sumar geta snúið sér til ÍT ferða.
Morgunblaðið/Ómar