Skólablaðið - 01.04.1988, Blaðsíða 23

því var ekki lokið áður, - og eru
enn að læra!
Það var í mínum árgangi að fleiri
stelpur fóru í stærðfræðideild en
áður hafði þekkst, og það er í
minnum haft að einn af gagnmerk-
ustu lærifeðrum okkar hafði upp á
gamla móðinn af því áhyggjur og
spurði við þessa margföldu innrit-
un: „Hafið þið raunverulega gert
ykkur grein fyrir því, stúlkur
mínar, hvað þið eruð að gera?“
Þetta var nú andinn. En við skjald-
meyjar á þessum árum þóttumst
geta eitthvað, sem gæti komið
stærðfræðinni að gagni, og stofn-
uðum fyrsta kvenfélagið sem sett
var á laggirnar í Menntaskólanum í
Reykjavík. Ég var þá í 6. bekk. Og
er það ekki lýsandi fyrir alla tíma á
öllum tímum að það voru stelp-
urnar í 5. bekk, árinu yngri en við,
sem voru potturinn og pannan í
því, en auðvitað með einörðu lið-
sinni okkar sjöttubekkinga. Þetta
kvenfélag hlaut að sjálfsögðu
nafnið Aþena, en lognaðist út af
þegar stofnendakjarninn lauk
menntaskólagöngu sinni. Það
þurfti sterk bein í nefi til að standa
í þeim gamanmálum, þótti senni-
lega ekki allt of sniðugt. Og nú er
mér spurn: Hefur nokkurn tíma
síðan starfað kvenfélag í skólan-
um? Hef ekki heyrt um það. Enda
kannske óþarfi. En mikið dæma-
laust var allt skemmtilegt í
kringum þetta kvenfélag okkar.
Við héldum dansæfingar með
öfugum formerkjum: Piltarnir
urðu að sitja sem fastast meðan
stúlkurnar buðu upp, og við
höfðum stúlku sem dyravörð og
útkastara. í þá daga voru dans-
æfingarnar á Sal og stofurnar þar
hjá notaðar til þess að selja gos og
sitja og spjalla. Á dansæfingum var
spilað undir á flygilinn og gjarnan
eitt hljóðfæri til viðbótar. Pálmi
Hannesson, sem þá var rektor, var
mjög aðhaldssamur og kröfu-
harður um stundvísi. Pá var alltaf
sunginn morgunsöngur og útdyr-
unum lokað á meðan. Þeir sem
komu eftir að morgunsöngurinn
hófst, urðu að bíða og norpa
fyrir utan skólann þar til söngnum
var lokið. Síðan skrifaði Pálmi
sjálfur alla upp, sem komu of seint,
og það var svo skráð í einkunna-
bókina. Þetta gerði það að verkum
að stundvísi varð öllum mikið
kappsmál.
Ég sakna þess að morgunsöngur
var lagður niður í Mennta-
skólanum og reyndar öðrum
skólum, og það væri þess virði að
hann yrði tekinn upp aftur. Fyrir
utan að vera skemmtileg samein-
ingarstund allra bekkja stuðlaði
morgunsöngurinn að því að fólk
lærði ljóð þjóðskáldanna, og sann-
ast best að segja hef ég orðið vör
við það að mín kynslóð hefur
miklu næmara brageyra en þeir
sem síðar hafa farið á mis við
slíkan samsöng. Þar á ofan er þetta
aðferð til að viðhalda orðauðgi
íslenskrar tungu. Sjáið þið til
dæmis hve menn hafa gaman af
hagyrðingunum í þáttunum hans
Ómars. Það þarf talsverða leikni til
þess að nota stuðla og höfuðstafi
og krefst þjálfunar líkt og skákin.
Þetta er menningararfur íslendinga
og engrar annarrar þjóðar, og þarf
að rækta hann til þess að hann týn-
ist ekki. Morgunsöngurinn stuðlaði
að þessu.
HVERNIG VAR SAMBAND
KENNARA OG NEMENDA?
Það var ekki mikið persónulegt
samband, en vinsamlegt. Við
bárum mikla og djúpa virðingu
fyrir kennurunum og lærdómi
þeirra. Nemendur þéruðu kennara
og gagnkvæmt. Kennarinn var tal-
inn æðri vera. Sumir voru auðvitað
meira aktaðir en aðrir, eins og
gengur. Þetta var svo allt farið að
breytast þegar ég byrjaði að kenna
upp úr 1960. Þá var andrúmsloftið
meira „kammó“ og samband
kennara og nemenda fór að færast
í þá átt að þeir væru félagar. Þá
þéruðust menn enn í þjóðfélaginu
ef þeir þekktust ekki því betur, en
á haustin var nemendum formlega
boðið „dús“. Við ættum reyndar
öll að kunna að þéra þó að við
beittum því ekki daglega. Sann-
leikurinn er sá að þetta orð er
alveg horfið úr nútímamáli og
íslenskan er svo merkilegt tungu-
mál að við höfum ekki efni á að
týna nokkru orði úr henni. Ég
byrjaði að kenna um það leyti er
nýir kennsluhættir, öðruvísi
kennslubækur og aðrar aðferðir
voru teknar upp, en skólinn var þó
áfram í eðli sínu íhaldssamur.
Þannig á hann einnig að vera því
að allt skólahald er að sjálfsögðu
hlekkur milli fortíðar og framtíðar.
VAR EINHVER FÉLAGS-
AÐSTAÐA?
Nei, engin sérstök. Hún var inni
í okkur sjálfum. í frímínútum
hlupum við niður í Skalla og út í
Freyju, eins og Brekkusjoppan var
þá kölluð. Við máttum borða
23