Morgunblaðið - 19.05.2010, Page 10

Hver eru meginskilyrði fyrirveitingu endurhæfingarlíf-eyris?
Meginskilyrði fyrir veitingu end-
urhæfingarlífeyris er að umsækj-
andi taki þátt í endurhæfingu með
starfshæfni að markmiði. Trygg-
ingastofnun metur hvort endurhæf-
ingaráætlun telst fullnægjandi og
hefur eftirlit með að henni sé fram-
fylgt og önnur skilyrði uppfyllt. At-
hygli er vakin á að endurhæfing-
aráætlun skal vera unnin af
lækni/meðferðaraðila eða ráðgjafa í
samvinnu við umsækjanda. Eft-
irfylgni, stuðningur og eftirlit með
framgangi endurhæfingar getur
verið í höndum læknis/meðferð-
araðila eða ráðgjafa sem jafnframt
heldur utan um endurhæfinguna.
Hverjir geta sótt um?
Heimilt er að greiða ein-
staklingum á aldrinum 18-67 ára
endurhæfingarlífeyri í allt að
18 mánuði þegar ekki er ljóst
hver starfshæfni verður til
frambúðar í kjölfar sjúk-
dóma eða slysa.
Ef sérstakar ástæður
eru fyrir hendi er hægt að
lengja greiðslutímabilið um
aðra 18 mánuði.
Áður en til mats á end-
urhæfingarlífeyri kemur þarf um-
sækjandi að hafa lokið áunnum rétti
sínum til veikindalauna frá atvinnu-
rekanda, sjúkradagpeningum frá
sjúkrasjóði stéttarfélags og eiga
ekki rétt á atvinnuleysisbótum.
Hvernig er sótt um?
Á vef Tryggingastofnunar
www.tr.is er umsókn-
areyðublað um endurhæfing-
arlífeyri/endurhæfingu. Um er
að ræða eyðublað sem felur
í sér nákvæma upplýs-
ingaöflun m.a. um umsækj-
anda með tilliti til stöðu
hans á vinnumarkaði.
Ennfremur er á vef Trygg-
ingastofnunar eyðublað sem heitir
Endurhæfingaráætlun, sem er ætl-
að fagaðilum. Í endurhæfing-
aráætlun þurfa að koma fram upp-
lýsingar um langtíma- og,
skammtímamarkmið endurhæf-
ingar, ásamt greinargóðri lýsingu á
innihaldi hennar. Mikilvægt er að
starfshæfni sé alltaf höfð að leið-
arljósi í endurhæfingu og end-
urhæfingaráætlun því byggð upp
með áherslu á endurkomu á vinnu-
markað.
Þess ber að geta að með umsókn
um endurhæfingarlífeyri þarf alltaf
að liggja fyrir endurhæfing-
aráætlun og læknisvottorð.
Þinn réttur
Þegar sótt er um endurhæfingar-
lífeyri hjá Tryggingastofnun
Æfing Heimilt er að greiða einstaklingum, 18-67 ára, endurhæfingarlífeyri.
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 19. MAÍ 2010
10 Daglegt líf
Morgunblaðið/Ernir
Matreiðslumaðurinn Þráinn keppir fyrir Íslands hönd í Bocuse D’Or mat-
reiðslukeppninni. Hann æfir nú af fullum krafti, sex sinnum í viku.
Ingveldur Geirsdóttir
ingveldur@mbl.is
Þráinn Vigfússon, mat-reiðslumaður á Grillinu áHótel Sögu, keppir fyrirÍslands hönd á einni
stærstu matreiðslukeppni heims,
Bocuse D’Or, í júní.
„Ég fer fyrst á Evrópufor-
keppnina sem er haldin 8. júní í
Sviss, lokakeppnin er svo í Lyon í
Frakklandi í janúar á næsta ári.
Það eru tíu efstu þjóðirnar í for-
keppninni sem fara áfram í loka-
keppnina, það taka um tuttugu lönd
þátt í Evrópukeppninni en svo eru
þrjár aðrar álfukeppnir, í Suður-
Ameríku og Asíu. Sextíu lönd taka
þátt allt í allt í forkeppni Bocuse
D’Or og 24 komast í lokakeppnina,“
segir Þráinn sem var á æfingu í
Fastus í Síðumúla þegar blaðamað-
ur náði tali af honum. Þar er búið að
stilla upp fullkomnu æfingareldhúsi
fyrir hann.
„Keppnin er haldin annað hvert
ár, Ísland hefur tekið þátt síðan
1999. Besti árangur sem við höfum
náð var 2001 þegar Hákon Már lenti
í þriðja sæti, annars erum við búnir
að ná mjög góðum árangri í loka-
keppninni, í fimmta sæti tvisvar og
sjötta sæti einu sinni,“ segir Þráinn.
– Hvers vegna varðst þú fyrir
valinu í ár?
„Ég var valinn síðasta sumar
vegna keppnisreynslu og fyrri af-
reka í matreiðslukeppnum. Ég vann
Matreiðslumann ársins 2007 á Ís-
landi og vann álfukeppnina One
World Culinary Competition sem
var haldin í Rússlandi 2008. Ég lenti
svo 2. sæti í Norðurlandakeppninni í
fyrra,“ segir Þráinn sem útskrif-
aðist sem kokkur 2006 og hefur ver-
ið á Grillinu á Hótel Sögu síðan með
Humarhraun
og íslenskt birki
Þráinn Vigfússon byrjaði að æfa sig í janúar fyrir eina stærstu mat-
reiðslukeppni í heimi, Bocuse D’Or, sem verður haldin í Sviss í júní.
Hann þarf að elda úr norskri lúðu og svissneskum kálfi og þemað sem
hann vinnur út frá er íslenskt hraun og birki.
Matur er misjafn eftir heimsálfum,
löndum, héruðum, þorpum, fjöl-
skyldum og fólki.
Á vefsíðunni Foodbycountry.com,
(matur eftir löndum), má fræðast um
matarhefðir í mörgum löndum. Síðan
er mjög einföld, á forsíðunni eru
löndin sem eru í boði talin upp. Ísland
er ekki í boði og er Svíþjóð eitt Norð-
urlanda. Ef Perú er valið koma fyrst
upp upplýsingar um landið. Þá er
fræðsla um sögu landsins og mat-
arhefð en kartöflur og avokadó eiga
sér langa sögu í Perú. Spánverjar
komu síðan með áhrif frá sér inn í
matarhefð landsins.
Eftir sögulega upptalningu koma
uppskriftir að vinsælum réttum frá
völdu landi. Í Perú er byrjaði á kart-
öfluuppskrift, síðan eru uppskriftir
sem er hefð að elda á hátíðisdögum
og fleiri. Þá kemur kafli um matmáls-
hefðir í landinu, Perúar þykja ein-
staklega gestrisnir og njóta þess að
útbúa máltíðir og borða þær í fé-
lagsskap. Margt fleira má lesa um
valið land.
Foodbycountry.com er einstaklega
fræðandi síða og skemmtileg fyrir þá
sem hafa áhuga á fjölbreyttri mat-
argerð og er tilvalin fyrir þá sem
stefna að þematengdu matarboði.
Vefsíðan www.foodbycountry.com
Reuters
Hlátur Skemmtilegt símtal á matvörumarkaði í Perú.
Matur eftir löndum
Þegar sól hækkar á lofti, grasið
grænkar og dagur lengist er svo gam-
an að vera úti að það má bara ekki
sleppa því. Að blása sápukúlur er eitt
af því skemmtilega sem hægt er að
gera úti undir berum himni. Það er al-
veg jafn gaman hvort sem maður er
tveggja ára eða 40 ára. Börn hafa svo
gaman að sápukúlum að fullorðnir
geta ekki annað en smitast af
gleðinni.
Það má búa til allskonar leiki í
kringum það að blása sápukúlur, telj-
ið saman sápukúlurnar sem myndast,
látið börnin elta þær og reyna að
grípa og skiptist á að blása.
Sápukúlur eru stuð.
Endilega …
… blásið
sápukúlur
Morgunblaðið/Kristinn
Sápukúlur Skemmtilegur leikur.
„Ég er bara venjulegur Íslendingur sem fílar sumar
og sól og logn og gleði. Ég er ekki að fara til útlanda
til að fá slíkt veður, verð bara að fara suður fyrir
skjólvegginn til að ná í smásælu,“ segir Hilda Jana
spurð um uppáhaldsveðrið sitt.
„Ætli ég sé nokkuð Íslendingur að uppruna, lík-
lega með spænskt blóð í DNA-inu langt aftur,“
bætir hún við spurð um ástæðuna fyrir uppá-
haldsveðrinu.
„Ég panta allavega eitt stykki Spánarveður í
sumar, held að við eigum það inni eftir hrun
og gos að fá almennilegt veður til Íslands.“
Hilda Jana Gísladóttir, dagskrárgerð-
armaður hjá sjónvarpsstöðinni N4.
Uppáhaldsveður Hildu Jönu Gísladóttur
Morgunblaðið/Júlíus
Nauthólsvík Sumar, sól og sandur á Íslandi.
Vill sumar, sól, logn og gleði