Fréttablaðið - 04.10.2011, Blaðsíða 21

ÞRIÐJUDAGUR 4. OKTÓBER 2011
GEÐHJÁLP
Elín Ósk Reynisdóttir hefur
upplifað svo alvarlegt
þunglyndi að oftar en einu
sinni var hún nærri dauðanum.
Með réttum lyfjum, styðjandi
umhverfi, þátttöku í eflandi
starfi og hugarfarslegri tækni
hefur hún náð bata sem hún
vinnur við að halda.
Þ
egar Elín Ósk Reynisdótt-
ir var 18 ára gömul veikt-
ist hún í fyrsta skipti af
þunglyndi sem var vægt
í fyrstu en ágerðist hratt. Fljótlega
voru sjúkdómseinkennin orðin það
alvarleg að Elín var hætt að geta
mætt í skólann. Tíu árum síðar
upplifir hún langvarandi bata.
Árin sem að baki eru í erfið-
um veikindum segist Elín vanda
sig við að líta ekki á sem glötuð,
heldur reynslu sem hún geti deilt
með öðrum og jafnvel hjálpað. Elín
starfar með svokölluðum Unghug-
um, sem er ungliðahreyfing innan
Hugarafls, og stundar meistara-
nám í umhverfisverkfræði við Há-
skóla Íslands. Meðfram náminu
vinnur hún að því að viðhalda bata.
„Ég er næstum því búin með
BS-próf í umhverfis- og bygginga-
verkfræði, á bara einn kúrs eftir
þar og fékk því að byrja strax í
meistaranáminu. Ég hef alltaf haft
áhuga á umhverfinu og stærðfræði
og umhverfis verkfræðin samein-
ar þau áhugamál. Starf umhverfis-
verkfræðings snýst meðal ann-
ars um að finna praktískar lausn-
ir á umhverfis málum, skipulagi,
mengunar vörnum, sjálfbærri
þróun og fleira. Það er auðveldlega
hægt að finna sér svið innan þessa
fags þar sem það er mjög vítt.“
ALDREI DOTTIÐ ÚR NÁMI
Elín ólst upp í Kópavogi og eftir
grunnskóla lá leiðin í Kvennaskól-
ann í Reykjavík. Eftir mennta-
skóla dvaldi Elín erlendis í þrjú ár
þar sem hún starfaði fyrir kristi-
leg sjálfsboðasamtök, tvö ár í Nor-
egi og eitt ár í Tékklandi. Þegar
hún kom heim skráði hún sig í
verkfræði við Háskóla Íslands, en
þrátt fyrir veikindin hefur hún
aldrei dottið alveg út úr skólanum.
„Ég hef þurft að minnka við mig,
fór niður í eitt fag á önn þegar ég
var sem veikust. Ég var heppin að
þegar ég dvaldi ytra veiktist ég
ekki. Kannski hafði það eitthvað að
segja að umhverfið var umvefjandi
og gott og ég komst í alveg nýjar
aðstæður.“
EINKENNI ÞEGAR ÍÞRÓTTUM LAUK
Elín segist alltaf hafa verið fremur
feimin og hlédræg og oft upplifað
sem unglingur að líða ekki vel. „Ég
átti það til að búa mér til drauma-
heima sem ég flúði inn í. Það þró-
aðist með aldrinum og þegar ég
var 18 ára var hreinlega eins og
eitthvað gerðist. Hugsanirnar urðu
á þá leið að ég vildi ekkert frem-
ur en að komast í burtu. Ég veit
ekki alveg hvað það var svo sem
nema að ég hætti að æfa fótbolta
um það leyti, sem hafði verið mikil
og góð útrás fyrir mig. Þunglyndis-
einkennin komu snögglega og voru
væg í fyrstu – áhugi á öllu minnk-
aði. Mamma tók eftir því, ég fór til
geðlæknis og fékk lyf. Þau virkuðu
ekki og ég hætti fljótlega að geta
sofið og borðað.
TILRAUNIR TIL SJÁLFSVÍGS
Elín var á þriðja ári í Kvennó þegar
þetta reið yfir. Um haustið þegar
skólinn byrjaði hafði hún verið
nokkuð hress. Bekkjarfélagar tóku
eftir að henni var alltaf illt í mag-
anum og líðanin fór úr svefnleysi
og vanlíðan út í hrikalegar dauða-
hugsanir og hvernig hún gæti skað-
að sjálfa sig.
„Þetta gerðist ótrúlega hratt.
Dauðahugsanirnar urðu óbærilegar
og ég ákvað að enda þetta. Ég tók
öll þunglyndislyf sem ég átti en það
gerðist ekkert. Ég reyndi aftur og
notaði fullt af svefnlyfjum. Foreldr-
ar mínir komust að því og ég var
send upp á bráðamóttöku og svo
þaðan inn á geðdeild. Þar vaknaði
ég í móki og dvaldi í fimm mánuði
þar sem ýmis lyf voru prófuð en
þau fóru misvel í mig. Ég náði að-
eins að opna mig en átti samt afar
erfitt með það. Þannig var oft erfitt
fyrir mig að útskýra líðan mína, ég
kom henni ekki í orð og skildi hana
ekki sjálf og því ekki von að aðrir
gætu skilið hana.“
SUMARLEYFI HÆTTULEG
Elín náði sér á strik, hélt áfram í
Kvennó og kláraði stúdentspróf.
Um haustið fór hún út og eftir
þriggja mánaða dvöl úti hætti
hún alveg að taka lyfin en átti þó
erfitt með svefn. Alvarlegu ein-
kenni sjúkdómsins létu ekki aftur
á sér kræla fyrr hún hafði verið
ár heima á Íslandi og var komin
á annað ár í verkfræði. Gamlar,
kunnuglegar dauðaóskir og hugs-
anir um sjálfskaða dúkkuðu upp.
„Ég komst í samband við Hvíta-
bandið og þar í fyrsta skipti fannst
Veikindin eru sársaukafull
reynsla en ekki glötuð ár
Elín Ósk Reynisdóttir er í meistaranámi í umhverfisverkfræði en hún segist alltaf hafa haft áhuga á umhverfinu sem og stærðfræði. MYND/ANTON
ALLTAF VERIÐ HALDIN
RÍKRI RÉTTLÆTISKENND
Björt Ólafsdóttir, formaður Geð-
hjálpar, ætlar að taka til hendinni
í geðheilbrigðismálum á Íslandi.
Síða 5
LÍKT OG VERIÐ SÉ AÐ
SUNDRA FJÖLSKYLDU
Áform eru uppi um að loka at-
hvarfinu og félagsmiðstöðinni
Vin snemma á næsta ári.
Síða 6
MIKILVÆGT AÐ FÓLK
ÞEKKI RÉTTINDI SÍN
Réttindagæslumenn fatlaðra
voru skipaðir um land allt í maí
síðastliðnum.
Síða 4
AUKIN LÍFSGÆÐI
Nýlegt geðteymi aðstoðar geð-
fatlaða í búsetukjörnum borgar-
innar við að fóta sig í lífinu.
Síða 7
Framhald á síðu 2