Fréttablaðið - 09.12.2011, Blaðsíða 28

28 9. desember 2011 FÖSTUDAGUR
Suðurlandsbraut 20, 108 Reykjavík | Sími 588 0200 | www.eirvik.is
Það fylgja því alltaf ónot þegar maður les um eða verður vitni
að því að hundur leggist á fé. Og
þótt að það sé kannski frekar á
tilfinningalegum nótum sagt þá
er það yfirleitt óhugnanlegra
þegar rakkinn kemst í lambfé.
Þá verður ungviðið frekar fyrir
barðinu á hundinum en fullorðna
féð sleppur.
Sumir hundar hafa þann sið –
ef hægt er að tala um að hundar
hafi sið – að tæta fé. Þeir fara
þá með gelti og hlaupum um
safnið og urra og glefsa en bíta
kannski ekki og ef þeir þá bíta
þá er það tilviljanakennt og nán-
ast hending ein sem ræður hvort
kindinni blæðir eða ekki. Slíkir
hundar eru til óþurftar og ættu
ekki að fá að þrífast en því miður
eru þeim á stundum gefin grið
en sjaldnast tekst að temja þá til
betri umgengni við fénaðinn. Þó
eru þess dæmi.
Dýrbíturinn verður ekki tam-
inn, hann er vargur og lætur
aldrei af vana sínum að fara í fé
og bíta eða hvekkja með öðrum
hætti. Dýrbíturinn er hættuleg-
ur enda er það regla að þegar upp
um kemst þá er sá lúmski skratti
sleginn af. Lesið hef ég vand-
aðar skýrslur frá búnaðarfélög-
um sem segja frá því að sumir
hundar sýni strax sem hvolpar
að hverju stefni og er þá undan-
tekningarlaust mælt með því að
gripið sé inn í og skepnunni lógað.
En það er því miður of oft látið
undir höfuð leggjast. Þekkt er
að hvolpar setji sig í stellingar
dýrbítsins strax nokkurra vikna
og ættu menn þá þegar að vera
á varðbergi. Þeir bíta sjaldnast
svo ungir en eðlið leynir sér ekki.
Þessir illskeyttu snatar skjóta
upp herðakambinum og sýna
tennurnar, urra og kasta sér að
fénu – gera í raun allt nema bíta.
Þetta þykir hláleg sjón en er mik-
ilvæg viðvörun og hana ætti að
taka alvarlega. Of oft er talað um
þessa hegðun þessara smáhvutta
sem broslega tilburði en það eru
þeir að sönnu ekki.
Sjaldgæfust er sú tegund dýr-
bíta sem velur sér bara gemlinga
að leggjast á. En hún er þekkt.
Og man ég glöggt eftir vitnis-
burði bónda úr Biskupstung-
um sem talaði um þessa hegð-
un hunds sem ónáttúru. Ekki er
vitað hvað veldur þessari sér-
visku – ef hægt er að tala um
sérvisku í hundi – sem þannig
hagar sér en engu að síður er
þetta sorgleg staðreynd. Það er
hörmung að sjá veturgamalt fé
illa leikið eftir óðan hund; sjá þar
kannski á eftir vel ættaðri kind
og vita að hún verður aldrei til
brúks – ef hún þá lifir.
Hvað er til ráða? Einhverjir
hafa talað um fræðslu en það er
erfitt að kenna fleiri hundum en
bara þeim gömlu að sitja, fyrir
nú utan það að hundar eru daprir
á bókina. Helst hefur mér skil-
ist af ráðunautum að besta ráðið
sé að skilja hundkvikindi þessi
strax sem hvolpa – leyfa þeim
ekki vera saman og stöðva strax
alla tilburði í þeim til að hópa sig
en það er oftar en ekki í hópum
sem þetta náttúruleysi byrjar.
Einn og einn skrattakollur þjálf-
ar þetta þó upp með sér – ef hægt
er að taka svo til orða að hund-
ur þjálfi sig – og er þá ekkert til
ráða annað en að aflífa dýrið.
Einn og einn bóndi sem ég hef
rætt við hefur nefnt að gelding
gæti dugað á svona hund en því
trúi ég illa og engar rannsóknir
hef ég lesið sem benda til þess
að það að leggjast bítandi á fé
tengist náttúru hundsins.
Því er ekki annað en biðja
bændur að vera á varðbergi;
gljáfægður hundsfeldur og góð
bygging og hlaupageta segja ekki
nema hálfa söguna; glansandi
skrokkur og vinalegt augnaráð
geta blekkt. Bítandi hundur er
gangandi tímasprengja – ef hægt
er að kalla hund tímasprengju?
Svari nú hver fyrir sig.
Ég veit ekki hvort það eru stundargrið að neysluauglýs-
ingum banka og fjármálafyrir-
tækja virðist hafa linnt síðust
daga.
Mér finnst það hinsvegar graf-
alvarlegt mál ef þær beinast að
fólki sem hefur lítið á milli hand-
anna og þarf að fjár-
magna sinn heimilis-
rekstur með lánsfé.
Að auglýsa neyslu-
lán til kaupa á allt að
10 ára gömlum bílum
eða öðrum verðlausum
varningi er að mínu
mati bæði ábyrgðar-
laust og siðferðislega
rangt.
A u ð v i t a ð ve l t i r
maður fyrir sér þeirri
þversögn stjórnvalda
hvernig saman fari að
hvetja til einkaneyslu
sem auka á hagvöxt á
sama tíma og fólk er
skattpínt, vextir spari-
fjáreigenda neikvæðir
og útlánavextir háir.
Vissulega kann það að virka
hvetjandi fyrir sparifjáreigend-
ur sem fá neikvæða vexti að fjár-
festa í einhverju öðru, t.d. fast-
eignum ef innistæður leyfa, en
slíkar fjárfestingar hafa ýmsar
hliðarverkanir, t.d. skattalegar.
Þær eru vissulega áhættusamar
á þessum óvissutímum og varla
er hægt að reikna með að þegn-
ar eins og eldri borgarar taki
slíka áhættu og þá fyrirhöfn sem
því fylgir. Það væri svo að bera í
bakkafullan lækinn að ræða mál
okkar sem í raun borgum brús-
ann af hruninu. Þar á ég við fólk
sem ekki hefur þurft að leita sér-
stakra úrlausna á sínum málum
og átti umtalsverðan hlut í sínum
fasteignum en hefur nú verið rúið
eignum vegna lækkunar fast-
eignaverðs og ákvæða verðtrygg-
inga sem eiga sér enga hliðstæðu
í hinum siðmenntaða heimi.
Því þarf varla að
koma á óvart að traust
almennings á banka-
stofnunum og þjóð-
þinginu sé nánast ekk-
ert. Ekki bætir úr skák
að vilji menn fylgjast
með þjóðmálaumræð-
unni verða menn að þola
að sitja undir gaspri,
stóryrðum og þrefi sem
ekki yrði liðið á nokkr-
um öðrum vettvangi.
Ekki veit ég hvað til
bragðs skal taka. Við
höfum frá árinu 1262
aðeins haft sjálfstæði í
67 ár.
Við áttum nokkra
þokkalega áratugi í
veldi Noregskonunga en öldum
saman verri undir danskri stjórn.
Nú kann okkur að bjóðast að lúta
stjórn Evrópusambandsins, sem
við að vissu marki höfum þegar
undirgengist. Ef það getur hjálpað
okkur til að losna undan vitsmuna-
og marklausri umræðu væri það
líklega til vinnandi.
Dýrbíturinn verður ekki taminn, hann
er vargur og lætur aldrei af vana sínum
að fara í fé og bíta eða hvekkja með
öðrum hætti.
Nú kann okk-
ur að bjóðast
að lúta stjórn
Evrópusam-
bandsins sem
við að vissu
marki höfum
þegar undir-
gengist.
Að líta í eigin barm er oft erfiðara en að gagnrýna
aðra. Það er hugsanlega ástæða
þess að mörg okkar velja að sitja
heima frekar en að láta til okkar
taka í hinum ýmsu málum, s.s.
stjórnmálum. Við kjósendur
teljum málefnin eiga það til að
fara miður vel í höndum hinna
„útvöldu“, sem við teljum oft á
tíðum ekki í takt við þjóðfélagið
og væntingar okkar hinna.
Við höfum fullan rétt á slíkum
skoðunum því fulltrúar okkar á
þingi og í bæjar- og borgarstjór-
num sitja í umboði okkar kjós-
enda. Það er skiljanlegt að fjór-
flokkakerfið sé gagnrýnt m.a.
fyrir litla endurnýjun og klíku-
skap. Við viljum ekki ættar- og
„vinavæðingaflokka“ heldur
opna flokka sem gefa hæfum
einstaklingum tækifæri. Þetta
eru eðlilegar kröfur kjósenda
sem við eigum að halda á lofti.
Nú þegar landsfundur sjálf-
stæðismanna er yfirstaðinn
og flokkurinn búinn að hafna
nýjum öflugum leiðtoga kann
mörgum að finnast stöðnun í
flokknum. Þeir sem standa fyrir
utan, þ.e. eru ekki kjörnir á
landsfund, gætu upplifað okkur
sem sátu fundinn sem huglausa
sauði; að hafa ekki þorað að
grípa tækifærið.
Eins og mörgum er mér ekki
sama hvað kjósendum finnst.
Engu að síður finnst mér að
fólk utan landsfundar ætti að
virða niðurstöður fundarins
og treysta þeim fjölda fulltrúa
sem mætti til leiks til að taka
ákvörðun. Ef það fólk treysti
okkur ekki til að klára málið,
hvers vegna steig það ekki
sjálft fram? Ekki svo að skilja
að allir komist á landsfund, en
víða í Sjálfstæðisfélögum er
fámennt og þar skortur á nýju
fólki. En flestir fulltrúar fund-
arins eru kosnir á þar til aug-
lýstum fundi hjá sínu félagi og
ræður búseta því hvaða félagi
hver tilheyrir.
Landsfundur sjálfstæðis-
manna er samkoma allra sem
tengjast flokksstarfinu, hvort
sem það er grasrótin, frambjóð-
endur eða forysta. Á landsfundi
er unnið mjög lýðræðislega
að stefnu flokksins og álykt-
unum. Þetta kann að hljóma
skakkt í eyrum þeirra sem ekki
vilja trúa en þannig er þetta
samt. Þar leggur fólk á bratt-
ann, býður sig fram og er kosið
leynilegri kosningu.
Ég kem úr grasrótinni og
þekki á eigin skinni hvað það
er að láta til sín taka innan
flokksins. Það krefst þess að
menn kveði sér hljóðs en það
er líka eðlilegt, ætli menn að
koma fram með sínar skoðanir.
Óánægjuraddir í samfélaginu,
sem segja flokkinn sérhags-
munaflokk þeirra útvöldu, gáfu
framboði Hönnu Birnu réttlátan
byr að mínu mati. Með hennar
kosningu myndum við hugsan-
lega hafa náð að slá á gagnrýni
um sérhagsmuni.
Engu að síður hafa margir
flokksmenn þá skoðun að Bjarni
Benediktsson sé mjög sterkur
leiðtogi. Ég hef séð og heyrt til
hans þegar á móti blæs og þann
eldmóð sem hann hefur fyrir
málstað flokksins. Fólk sem
stendur fyrir utan flokkstarfið
gerir sér kannski ekki grein
fyrir að landsfundarfulltrúar
gætu hafa látið það ráða för;
að nú sé ekki tími til að missa
reyndan og sterkan leiðtoga.
Lengi skal manninn reyna syng-
ur Megas og mér finnst Bjarni
eflast við hver átök.
Á landsfundinum var kosið
í Miðstjórn flokksins, þess má
geta að þar hlutu konur meiri-
hlutakosningu, sjö konur á móti
fjórum körlum. Miklar breyt-
ingar voru samþykktar á skipu-
lagi innan flokksins, breytingar
sem Framtíðarnefnd undir
forystu Kristjáns Þórs Júlíus-
sonar lagði til. Landsfundar-
fulltrúar lögðu á sig mikla
vinnu í nefndum, þar á meðal í
menntamálum, velferðarmálum
og fjármálum heimilanna, þar
sem lagðar voru línur fyrir
kosna fulltrúa að vinna eftir.
Ég er þakklát fyrir að hafa
setið fund þar sem menn fá
tækifæri til að takast á um mál-
efnin, kjósa forystu á lýðræðis-
legan hátt og í stjórnir án
afskipta annarra. Mitt atkvæði
er mitt einkamál og það er virt.
Ég starfa í stjórn hverfafélags
Laugarness og Túna, sem telst
til grasrótarstarfs flokksins.
Hvorki þaðan né annars staðar
frá var beitt þrýstingi á mig
varðandi kosningu formanns.
Ég hvet alla þá sjálfstæðis-
menn sem sitja núna þarna úti
og vilja breytingar að stíga
fram. Við erum of fáliðuð í
grasrótinni. Kjósendur eiga að
láta í sér heyra og varpa fram
spurningum. Ef þú situr heima
og býsnast yfir ástandinu, af
hverju ekki að mæta til starfa í
þínu félagi?
Við í okkar félagi fögnum
öllum þeim sem mæta á fundi.
Án þess að undirrituð hafi gert
á því sérstaka könnun er vænt-
anlega það sama upp á ten-
ingnum í öðrum félögum innan
flokksins. Við konur þurfum að
vera mun duglegri að stíga fram
og við foreldrar að hvetja unga
fólkið til að láta í sér heyra.
Ætlum við að hafa eitthvað að
segja? Í mínu félagi sárvantar
fleiri konur og ungt fólk til þess.
Það er ekki nóg að sitja heima
og kvarta, við erum aflið sem
þarf til að koma málum á hreyf-
ingu. Verum sjálfum okkur
samkvæm og náum fram breyt-
ingum í samfélaginu með því að
tryggja grasrótinni verðugar
raddir. Ég hvet alla áhugasama
að stíga skrefið. Til að ná toppi
fjallsins þarf fyrst að komast að
rótum þess.
Lára Óskarsdóttir, ritari
í félagi sjálfstæðismanna í
Laugarnes- og Túnahverfi
Ætlum við að hafa eitthvað að segja?Ábyrgðarlaust að
auglýsa neyslulán
Fjármál
Viktor A.
Guðlaugsson
leiðsögumaður
Stjórnmál
Lára
Óskarsdóttir
ritari í félagi
sjálfstæðismanna
í Laugarnes- og
Túnahverfi
Lærð ritgerð um dýrbíta
Dýrbítar
Guðmundur S.
Brynjólfsson
rithöfundur