Morgunblaðið - 30.07.2010, Blaðsíða 15

Fréttir 15INNLENT
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 30. JÚLÍ 2010
Austara haf nýrrar brúar yfir Hvítá hjá Flúðum
verður steypt í ágúst. Þegar steypan hefur feng-
ið sinn tíma til að harðna og lokið hefur verið
frágangi við mannvirkið verður hægt að hleypa
umferð á. Verktakinn býst við að það geti orðið í
október, heldur fyrr en samið var um.
Unnið hefur verið að fullu við brúarsmíðina
undanfarna mánuði og er verkið á áætlun.
Starfsmenn JÁ-verks vinna það verk sem und-
irverktakar Ræktunarsambands Flóa og Skeiða.
Vestara hafið var steypt á síðasta ári. Raunar
taka brúarsmiðir sé frí um verslunarmannahelg-
ina. Jarðvinna er á undan áætlun og hefur því
minni áhersla verið á hana að undanförnu. Veg-
urinn vestan við brúna er að mestu tilbúinn og
austari kaflinn langt kominn. Þótt opnað verði
fyrir umferð í haust verður bundið slitlag ekki
lagt á veginn fyrr en næsta vor.
Morgunblaðið/Sigurður Sigmundsson
Umferð hleypt á nýja brú yfir Hvítá í október
„Ég get staðfest
að Elías [Jón
Guðjónsson] hef-
ur verið í fæðing-
arorlofi í tvo
mánuði frá sínum
störfum,“ segir
Katrín Jakobs-
dóttir, mennta-
og menningar-
málaráðherra, í
svari við fyrir-
spurn Morgunblaðsins um tölvu-
póstsendingar Elíasar, aðstoðar-
manns ráðherrans, til nafngreinds
fjölmiðlamanns um niðurstöðu rík-
isstjórnarinnar í Magma-málinu svo-
nefnda.
Katrín segir Elías sjálfan þurfa að
svara fyrir það hvernig hann ver
sínu fæðingarorlofi en tekur fram að
skýra þurfi „reglur um notkun net-
fanga í ráðuneytum og gera grein
fyrir þeim þar sem iðulega fylgir
líka undirskrift með titli ráðuneyt-
isins – eðlilegast [sé] að nota slík net-
föng eingöngu tengt því starfi.“ Til
áréttingar skal bent á, að Elías Jón
sendi umræddan tölvupóst úr net-
fangi ráðuneytisins.
Spurð hvort það teljist eðlilegt, að
aðstoðarmaður menntamálaráð-
herra, sem ekki hefur beina aðkomu
að Magma-málinu, taki að sér upp-
lýsingagjöf til fjölmiðla um málið
segir Katrín, að vel þekkt sé að að-
stoðarmenn ráðherra vinni saman
þvert á ráðuneyti og ráðherra, enda
fundi þeir allir reglulega og vinni
saman að málum. Elías hafi og einn-
ig starfað í fjármálaráðuneytinu.
Katrín segist hafa rætt málið við
Elías sem baðst afsökunar. Engin
eftirmál verði því af tölvupóst-
sendingunni.
Skýra þarf reglur
um notkun net-
fanga ráðuneyta
Katrín
Jakobsdóttir
Nítján ára piltur var í Héraðsdómi
Norðurlands eystra dæmdur í tíu
mánaða fangelsi fyrir fjölmörg brot
sem voru framin á síðasta ári. Hon-
um var einnig gert að greiða um
384 þúsund krónur í miskabætur.
Þrátt fyrir ungan aldur á pilt-
urinn að baki nokkurn sakaferil og
var síðast dæmdur í mars sl. fyrir
líkamsárás. Að þessu sinni játaði
pilturinn innbrot, þjófnaði, nytja-
stuld, eignaspjöll og líkamsárás.
Meðal annars stal hann í félagi
við aðra tómum áfengis- og gos-
umbúðum úr gámi fyrir aftan kaffi-
hús á Akureyri, ótilgreindu magni
af ýmiss konar ísvörum úr ísbíl,
sextíu lítum af dísilolíu og ótil-
greindu magni af bensíni, m.a. 130
lítrum í einni þjófnaðarferð, 120
lítrum í annarri og 110 í þriðju og
eru ferðirnar þá ekki allar upp-
taldar.
Jafnframt réðst hann að manni,
sló hann í jörðina og skallaði í and-
litið eftir að hann stóð upp. Afleið-
ingarnar voru að upp úr fjórum
tönnun brotnaði auk verulegra
eymsla.
Stal ótilgreindu
magni af ísvörum
Reykjavíkurborg hefur ákveðið að
veita tímabundið leyfi til götu- og
torgsölu. Í tilkynningu segir að
borgaryfirvöld hyggist fara yfir
fyrirliggjandi reglur um leyfisveit-
ingar ásamt því að móta stefnu til
framtíðar. Stefnt er að því að ljúka
þeirri vinnu fyrir lok sept-
embermánaðar.
„Það er ekki rétt sem komið hef-
ur fram í fjölmiðlum að nýr meiri-
hluti hafi þegar mótað stefnu um
götu- og torgsölu. Við viljum fara
vel yfir þessi mál og finna varan-
lega staðsetningu sem hentar sölu-
aðilum jafnt og borgarbúum,“ segir
Einar Örn Benediktsson, formaður
menningar- og ferðamálaráðs, í til-
kynningu Reykjavíkurborgar.
„Höfuðborgarstofa sér um leyf-
isveitingar fyrir götu- og torgsölu í
Reykjavík. Í skoðun hefur verið að
nýta betur svokallaðan Hljómalind-
arreit en þar hafa borgaryfirvöld
sett upp aðstöðu fyrir söluvagna,
meðal annars aðgengi að rafmagni.
Aðrir staðir í miðborginni verða
einnig skoðaðir og horft verður til
reynslu annarra þjóða við mótun
stefnunnar,“ segir í tilkynningunni.
Hljómalindarreitur í skoðun
 Torg- og götusala heimiluð tímabundið í borginni
 Unnið er nú að stefnumótun leyfisveitinga til framtíðar
Morgunblaðið/ Jim Smart
Götusala Í skoðun er að setja upp
aðstöðu fyrir söluvagna í miðbænum.
BAKSVIÐ
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Vextir sem lífeyrisþegar Trygginga-
stofnunar ríkisins fá skerða tekjur
þeirra, hvort sem vextirnir eru í
raun verðbætur til að viðhalda eign-
inni eða raunveruleg ávöxtun. Það
sama á við þótt vextirnir haldi ekki í
við verðbólguna og eignin sé í raun
að minnka að raungildi.
Lífeyrir sem Tryggingastofnun
reiknar út í ársbyrjun og greiðir
fólki mánaðarlega er í raun áætlun
sem byggist á tekjuáætlun sem líf-
eyrisþegarnir bera formlega ábyrgð
á. Málið er síðan gert upp um mitt
næsta ár, þegar talið hefur verið
fram til skatts. Þá fá margir bak-
reikning frá Tryggingastofnun.
Hvernig má það vera að tæplega
helmingur þeirra lífeyrisþega sem
fengu fjármagnstekjur á árinu 2009
hafi ekki gert Tryggingastofnun
grein fyrir þeim? Greinilegt er að
flestir treysta tillögu Trygginga-
stofnunar að tekjuáætlun og sökkva
sér ekki ofan í málið. Það er að
mörgu leyti skiljanlegt. Ástæðan
fyrir því að tillaga Tryggingastofn-
unar er ekki betri varðandi vextina
er aftur sú að inneignir geta breyst
hratt og ekki síður sú staðreynd að
fjöldi fólk taldi ekki skattfrjálsar
inneignir í bönkum og vexti af þeim
fram til skatts. Það breyttist þegar
bankarnir voru skyldaðir til að gefa
skattinum þetta upp árlega og farið
var að setja upplýsingarnar sjálf-
virkt inn á skattframtöl. Trygginga-
stofnun hefur nú betri upplýsingar
og það leiðir vonandi til færri bak-
reikninga næsta sumar.
Hrein eignaupptaka
Eftir stendur óréttlætið varð-
andi verðbæturnar, að vextirnir
skuli skerða lífeyrisgreiðslur til
aldraðra og öryrkja þótt þeir
dugi varla til að halda verðgildi
eignarinnar óbreyttu.
Það er bundið í lög-
um um almanna-
tryggingar. Að vísu
er tæplega 100 þúsund kr. frítekju-
mark á ári. „Þetta er ranglátt og
verið að taka af höfuðstólnum,“ seg-
ir Guðmundur Magnússon, formað-
ur Öryrkjabandalags Íslands. Helgi
K. Hjálmsson, formaður Landssam-
bands eldri borgara, vekur athygli á
því að eldri borgarar hafi upphaf-
lega lagt fyrir peninga sem búið
hafi verið að greiða tekjuskatt af og
síðan greitt fjármagnstekjuskatt. „Í
þokkabót hefur þetta áhrif á
greiðslur frá Tryggingastofnun,
meira að segja svokallaðan grunnlíf-
eyri sem allir áttu að fá en nú er
tekjutengdur,“ segir Helgi og bætir
við: „Þetta er í mínum huga hrein
eignaupptaka.“
Áhrifin eru keðjuverkandi, eins
og Guðmundur vekur athygli á.
Þannig geta niðurgreiðslur á
sjúkraþjálfun fallið niður þótt tekju-
trygging skerðist aðeins um nokkr-
ar krónur vegna vaxtatekna. Það
getur dregið úr möguleikum ör-
yrkja að halda sér í formi og afla
tekna og meira verður að sækja til
ríkisins.
Skerðing lífeyris vegna
verðbóta er keðjuverkandi
 Margir fá bakreikning vegna vaxta sem varla viðhalda raungildi eignarinnar
„Fólk telur fram eftir bestu sam-
visku. Þetta kemur illa í bakið á
fólki,“ segir Helgi K. Hjálmsson,
formaður Landssambands eldri
borgara, um bakreikning sem
margir lífeyrisþegar fá frá Trygg-
ingastofnun. Hann segir erfitt að
áætla vaxtatekjur og ekki hægt
að ætlast til þess af lífeyris-
þegum. Tryggingastofnun
sé hins vegar með nefið
niðri í þessu og geti
fylgst með frá degi til
dags. „Það er verið að
krefja fólk um endur-
greiðslur á lífeyri
sem það hefur tek-
ið við í góðri trú.“
Kemur í
bakið á fólki
ÞURFA AÐ ENDURGREIÐA
Helgi K.
Hjálmsson
Samkvæmt tölum
Hagstofunnar
þann 1. janúar
2010 eru 1486 Ís-
lendingar búsett-
ir í Noregi. Sam-
kvæmt tölum
norskra stjórn-
valda eru þeir þó
1625 en það er
9,35% munur.
Ómar Harðar-
son, deildarstjóri mannfjölda- og
manntalsdeildar, kveður muninn
eðlilegan.
„Það geta verið margar ástæður
fyrir þessu. T.d. notum við þá aðferð
fyrir ársuppgjörið að telja eingöngu
þá sem eru skráðir á árinu. Ef marg-
ir hafa farið í desember þá kemur oft
fyrir að þeir eru skráðir í janúar og
eru því ekki taldir með. En Norð-
menn nota hina aðferðina og nota
mánaðarglugga,“ segir Ómar sem
kveður Noreg ráða skráningum og
senda afrit til Íslands. Þannig byggj-
ast tölurnar á sömu gögnum en þeg-
ar hreyfingar eru miklar á milli
landa geta tölurnar skekkst vegna
mismunandi skráningaraðferða.
„Stundum eru flutningar líka
teknir til baka. Þá eru þeir skráðir til
Noregs en svo er hætt við þá ef fólk
kemur beint aftur,“ segir Ómar.
Mismunandi tölur
um búferlaflutninga
Margt fólk hefur
flust til Noregs.