Morgunblaðið - 01.12.2010, Síða 19
UMRÆÐAN 19
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 1. DESEMBER 2010
Góðan dag, Birgir og vertu vel-
kominn.
Þetta voru fyrstu móttökur sem
ég fékk þegar ég mætti á Landspít-
alann við Hringbraut einn mið-
vikudagsmorgun til þess að láta
skera í burt smá hluta af ristli þar
sem blöðrur höfðu myndast og sýk-
ing hafði verið að koma í af og til
undanfarin ár. Ekki stórmál í sjálfu
sér og varla tilefni til þess að upp-
lýsa landann um það í blaðagrein,
nema vegna þeirrar umræðu og
deilna sem nú fylla heilu dálkana í
blöðum og heilu síðurnar á netinu
um niðurskurð hér og þar og þá
sérstaklega á sjúkrahúsum lands-
ins.
„Sæll Birgir. Ég heiti Ellen og er
hjúkrunarfræðingur. Það verður
smá bið á að komi að þér þar sem
fyrstu aðgerð morgunsins seink-
aði.“
„Allt í fínu mín vegna,“ sagði ég
hinn rólegasti, þótt kvíðinn innra
með mér leyndi sér ekki.
59 ára gamall og hafði aldrei
kennt mér meins svo heita megi þar
til þessar blessaðar blöðrur birtust
óbeðnar. Veikindi gera ekki boð á
undan sér, því miður. Ef svo væri,
væru málin ekki flókin.
Hægt væri að plana flestöll út-
gjöld hins opinbera til sjúkrahúsa
og sníða kostnaðaráætlanir og
greiðslur eftir því. En veikur maður
getur ekki stjórnað því hversu mik-
ið hann veikist, hvar og hvenær
hann þarf á hjálp að halda, hvað þá
heldur hver kostnaður hlýst af hans
veikindum. Sorry.
Tveir sjúkraliðar sem birtust á
stofunni þar sem ég beið bjóða góð-
an dag og segja: „Þá er komið að
þér, Birgir.“ Síðan renndu þær
rúminu með mig innanborðs niður á
næstu hæð og inn á skurð-
stofugang. Á að skella manni á
skurðborðið ísköldum og ódóp-
uðum? hugsaði ég með mér. Hvurs-
lags eiginlega er þetta! Er fólk ekki
vant að fá einhverja sælusprautu
fyrir svona aðgerðir?
Þessi hugsun var ekki fyrr flogin
úr huga mér en ég heyrði aðra rödd
segja: „Góðan dag, Birgir. Ég heiti
Sólrún og er svæfingahjúkr-
unarfræðingur.“ „Sæl, Sólrún.“
Nú útskýrði hún fyrir mér í smá-
atriðum hvernig undirbúningurinn
gengi fyrir sig. Meðan á því stóð
hugsaði ég hvað allt það fólk sem
fram að þessu hafði sinnt mér hefur
mikla þekkingu á því hvernig á að
umgangast sjúkling sem er að fara í
aðgerð. Það var eins og hvert orð og
hver hreyfing væri úthugsuð og til
þess fallin að skapa þá bestu líðan
sem hugsast getur fyrir sjúklinginn.
Nú geri ég þetta og nú geri ég
hitt sagði svæfingahjúkunarfræð-
ingurinn. Þú bara slappar af.
Allt skipulagt í þaula og ég lá
bara þarna í rúminu og leið eins og
ég væri á nuddbekk austur í Tyrk-
landi, eða þannig.
Nú birtist svæfingalæknirinn
ásamt tveim aðstoðarlæknum.
„Góðan dag, Birgir. Ég heiti Guð-
mundur og verð með þér í gegnum
alla aðgerðina.“ Hann framkvæmdi
síðan mænudeyfingu um leið og
hann útskýrði fyrir mér hvernig
svæfingin gengi fyrir sig og sagðist
síðan sjá mig aftur inni á skurð-
stofu. Þvílík fagmenska, hlýtt við-
mót og umhyggja. Þvílíkt sómafólk
sem þarna stóð yfir mér.
Nú taldi ég að forleiknum væri
lokið og mér yrði rúllað inn á skurð-
stofuna. En öðru nær. Nú birtist
skurðlæknirinn, Páll H. Möller.
„Góðan dag, Birgir. Hvernig líður
þér? Erum við ekki að verða klárir í
slaginn?“ Þar sem ég lá þarna af-
slappaður af lyfjum og í góðri um-
hyggju varð mér fátt um svör.
Mig minnir þó að ég hafi sagt:
„Ég er klár og mundu eftir að við
ræddum um að líma skurðinn, ekki
hefta.“ Fékk hlýlegt bros og svo var
hann horfinn.
Sú tilhugsun, að vita að við Ís-
lendingar eigum eina bestu lækna í
heimi er ómetanleg og gefur manni
trú á að allt svona inngrip inn í lík-
amsstarfsemina muni takast eins og
best verður á kosið.
Síðan var mér rúllað inn á skurð-
stofuna, svæfður, síðan ekki söguna
meir þar til ég vaknaði að nýju.
Ég er kannski einn af þessum
heppnu. Enginn flökurleiki eða
nokkur vanlíðan sem
orð er á gerandi eftir
svæfingu. Bara vakn-
aði eins og á hverjum
venjulegum morgni
heima. Samspil mænu-
deyfingar og svæf-
ingar sem þessir snill-
ingar stjórna er með
ólíkindum. M.ö.o., eins
og ég skil það, þá er
reynt að nota svæfing-
arlyfin sem minnst til
þess að líkaminn nái
sér sem fyrst.
Frá því að ég vaknaði aftur má
segja að hver mínúta næstu fjóra
daga eftir aðgerð hafi
liðið eins hendi væri
veifað. Ótrúlegt en
satt. Umhyggja og fag-
mennska lækna, hjúkr-
unarfræðinga, sjúkra-
liða og alls starfsfólks
skurðdeildarinnar var
aðdáunarverð.
Það er dapurt til
þess að vita að nið-
urskurðarhnífur hinnar
svokölluðu norrænu
velferðarstjórnar skuli
reiddur hæst til höggs
á þær stofnanir og það frábæra fag-
fólk í okkar landi sem um okkur
hugsar sem veikjumst, án þess að
hafa beðið um það. Heilbrigður
maður á sér margar óskir, en sjúkur
aðeins eina. Skyldi velferðarstjórnin
vita hvaða ósk það er?
Ég hvet alla landsmenn til þess
að standa vörð um sjúkrahús lands-
ins og vera óþreytandi við að for-
dæma með öllum ráðum þær fyr-
irætlanir um niðurskurð sem til
standa.
Landspítalinn við Hringbraut og
allt starfsfólk þar fær 10 í einkunn
frá mér. Þess vegna segi ég aftur:
„Takk fyrir mig.“
Takk fyrir mig
Eftir Birgi Hrafnsson »Heilbrigður maður á
sér margar óskir en
veikur aðeins eina.
Skyldi velferðarstjórnin
vita hvaða ósk það er?
Birgir Hrafnsson
Höfundur er framkvæmdastjóri.
Eftirfarandi tilkynning er birt til að fullnægja þeirri skyldu sem kveðið er á um í 13. gr. Tilskipunar Evrópuþingsins
og ráðsins 2001/24/EB frá 4. apríl 2001 um endurskipulagningu og slit lánastofnana.
Hinn 22. nóvember 2010 kvað Héraðsdómur Reykjavíkur upp þann úrskurð að Landsbanki Íslands hf., kt. 540291-2259,
Austurstræti 16, Reykjavík („bankinn“) yrði tekinn til slitameðferðar eftir almennum reglum B-liðar XII. kafla laga nr.
161/2002, sbr. þó 3. og 4. tölulið ákvæðis V. til bráðabirgða í sömu lögum og með þeim réttaráhrifum sem leiða af 2.
tölulið sama ákvæðis, eins og því var breytt með 2. gr. laga nr. 132/2010.
Fjármálaeftirlitið hafði hinn 7. október 2008 tekið sér vald hluthafafundar og skipað bankanum skilanefnd. Samkvæmt
heimild í lögum nr. 129/2008, sbr. lög nr. 21/1991, var bankanum veitt heimild til greiðslustöðvunar með úrskurði
héraðsdóms 5. desember 2008. Heimildin hefur síðan verið framlengd þrívegis, síðast 31. ágúst 2010 til 5. desember
2010. Frekari framlenging var ekki heimil að lögum.
Lög nr. 44/2009, sem tóku gildi 22. apríl 2009, höfðu í för með sér breytingar á eðli og inntaki greiðslustöðvunar
fjármálafyrirtækis. Samkvæmt 2. tölulið ákvæðis II. til bráðabirgða í lögum nr. 44/2009 (ákvæði V. til bráðabirgða í lögum
nr. 161/2002) skyldu ákvæði 1. mgr. 101. gr., 102. gr. og 103. gr. og 103. gr. a laga nr. 161/2002, eins og þeim var breytt
með 1. mgr. 5. gr. og 6–8 gr. laga nr. 44/2009, gilda um greiðslustöðvunina með sama hætti og ef bankinn hefði verið
tekinn til slitameðferðar með dómsúrskurði á gildistökudegi laganna. Kveðið var á um að slitameðferðin skyldi þó nefnd
heimild til greiðslustöðvunar svo lengi sem sú heimild stæði. Lög nr. 44/2009 kváðu jafnframt á um að þegar slík heimild
rennur út skuli fyrirtækið sjálfkrafa, og án þess að sérstakur dómsúrskurður komi til, talið vera í slitameðferð samkvæmt
almennum reglum. Var bankanum skipuð slitastjórn með ákvörðun Héraðsdóms Reykjavíkur hinn 29. apríl 2009.
Innköllun til kröfuhafa var birt og kröfulýsingarfrestur ákveðinn til 30. október 2009. Einnig var birt auglýsing 2009/C
125/08, um framlengingu greiðslustöðvunar bankans, í Stjórnartíðindum Evrópusambandsins. Auk innköllunar kom fram
í auglýsingunni ábending um þá fresti sem virða skyldi. Þrír fundir hafa verið haldnir um lýstar kröfur og tveir í viðbót
hafa verið ákveðnir 1. desember 2010 og 19. maí 2011. Ráðgert er að á þeim fundi verði lokið við að kynna afstöðu
slitastjónar til viðurkenningar krafna á hendur bankanum.
Með lögum nr. 132/2010, sem tóku gildi 17. nóvember 2010, voru gerðar breytingar á lögum nr. 161/2002 þess efnis að
áður en heimild fyrirtækis til greiðslustöðvunar rynni út gætu skilanefnd þess og slitastjórn í sameiningu farið fram á að
fyrirtækið yrði með dómsúrskurði tekið til slitameðferðar eftir almennum reglum, enda væri þá að mati dómsins uppfyllt
efnisleg skilyrði sem fram koma í 3. tölulið 2. mgr. 101. gr. laganna. Yrði fallist á slíka málaleitan af hálfu dóms skyldu
þær ráðstafanir standa óraskaðar sem gerðar voru í greiðslustöðvun fyrirtækisins frá gildistöku laga nr. 44/2009.
Gerð var krafa um slíkan úrskurð af hálfu skilanefndar og slitastjórnar bankans og var úrskurður kveðinn upp 22. nóvem-
ber 2010 á grundvelli laganna eins og þeim var breytt með lögum nr. 132/2010. Dómurinn komst að þeirri niðurstöðu að
fullnægt væri skilyrðum laga fyrir úrskurði um slitameðferð. Eignir bankans nema u.þ.b. 1.138 milljörðum króna (miðað
við núverandi horfur um heimtur eigna og gengi krónunnar 30. september 2010) en skuldir u.þ.b. 3.427 milljörðum.
Bankinn var því ógjaldfær að mati dómsins og ekki líkur á því að greiðsluvandi sé tímabundinn, sbr. 3. tölulið 2. mgr. 101.
gr. laga nr. 161/2002. Með ákvörðun sinni staðfestir dómurinn jafnframt að í samræmi við lögin skuli þær ráðstafanir
halda gildi sínu sem gerðar voru í greiðslustöðvun fyrirtækisins eftir gildistöku laga nr. 44/2009, en það þýðir m.a. að
skipun skilanefndar bankans og slitastjórnar heldur gildi sínu, svo og allar þær ráðstafanir sem gerðar hafa verið á grund-
velli 101.–103. gr. og 103. gr. a laga nr. 161/2002, sbr. nánar 2. tölulið ákvæðis V. til bráðabirgða í lögunum.
Úrskurðurinn staðfestir einnig að miða skuli áfram við gildistökudag laga nr. 44/2009, þ.e. 22. apríl 2009, að því leyti sem
rétthæð krafna og önnur réttaráhrif ráðast almennt af þeim degi sem úrskurður gengur um slitameðferð.
Reykjavík, 30. nóvember 2010.
Slitastjórn Landsbanka Íslands hf. Skilanefnd Landsbanka Íslands hf.
Halldór H. Backman hrl. Lárentsínus Kristjánsson hrl.
Herdís Hallmarsdóttir hrl. Einar Jónsson hdl.
Kristinn Bjarnason hrl.
AUGLÝSING UM ÚRSKURÐ
UM SLITAMEÐFERÐ